De negende editie van de Rotterdamse Dakendagen van 23 en 26 mei is met 29.000 belangstellenden weer succesvol. De aftrap was traditioneel voor het event Rethink Rooftops op 24 mei op het gebouw van Las Palmas. Dit keer lag de nadruk op Optoppen. (Ook het thema van onze Roofs in juni!). Met veel informatie voor de doorzetters die daken als maaiveld zien voor nieuwe woningen. Als alle dromen zich langzaam uitkristalliseren tot woonconcepten, is het aan de doorzetters om het in regelgeving, in investeringen en uitvoering om te zetten.
Rethink Rooftops kende ook dit jaar weer een vol programma met bijzondere sprekers. In de ochtend verdeelden de bezoekers zich in groepen over de bijeenkomst van het Nationaal Dakenplan, het bezoeken van een aantal Rotterdamse projecten en de bijeenkomst van de provincies Zuid Holland en Gelderland over optoppen.
Moderator Sophie Stravens zorgde voor een vlotte opeenvolging van sprekers. In het ochtendprogramma brachten gedeputeerden Anne Koning (Zuid Holland) en Dirk Vreugdehil (Gelderland) een vurig pleidooi voor het optoppen van gebouwen in hun provincies. Met een hier geïntroduceerde handreiking voor VvE’s en Woningbouwcorporaties, hopen ze dat er werk gemaakt wordt om de potentiële 280.000 woningen alleen al in Zuid Holland te realiseren
Gedeputeerde Zuid Holland Anne Koning:
“Over twee jaar wil ik die woningen gewoon zien!”
Er zijn in de handreiking veel argumenten te vinden voor het verrijken van de buurt met optop en aanplak woningen of verbetering van de plint van gebouwen. Mensen kunnen langer in de buurt blijven wonen als er diversiteit aan woningen komt. Ook voor hun kinderen is er een start mogelijk in de vertrouwde omgeving en ondernemers in de buurt hebben met meer bewoners meer klanten.
Woonopgave
Sanne van Manen wees ons er op niet te spreken over producten of nog erger ‘woonproduct’ maar over woningen. Omdat je daarmee recht doet aan waar de opgave voor staat: wonen in de stad. Ze schreef met het Platform Woonopgave op verzoek van de Eerste Kamer schreven een position paper dat een antwoord biedt op de wooncrisis. “In tijden van crisis is het verleidelijk om “bouwen, bouwen, bouwen” te roepen of met een andere simplificatie de complexiteit - maar ook de verschillende mogelijkheden - te negeren. De wooncrisis is het resultaat van 30 jaar slecht woonbeleid. Dit valt niet te beslechten door aan een enkele knop te draaien, maar vraagt om vele grote en kleine maatregelen.”
Het platform komt tot een actieagenda met 10 punten waarmee ze stellen de wooncrisis het hoofd kunnen bieden. Komend jaar werken ze verder aan het verdiepen, verspreiden en concretiseren ervan.
De sprekers namens projectontwikkelaar en bouwer VORM Bas Bulten en Bas de Haan (Gapph) bieden een flexibel concept dat aan de groeiende vraag aan woningen op daken voldoet. Dit jaar verwachten ze 50 units te realiseren en de ambitie is er 500 op jaarbasis ‘weg te zetten’.
Jolanda van Rijswijk van Heijmans ziet optoppen als een middel en niet een doel. Tim Peters geeft aan hoe Dura Vermeer in staat is gebouwen weer te revitaliseren met een optop en aanbouw aanpak op een presenteerblaadje. Remco Bouter van opdrachtgever SOR, geeft aan dat er kleine dingen zijn die toch veel aandacht vergen zoals het bellen tableau bij de voordeur als er meer woningen worden toegevoegd. Die moeilijkheden rond het realiseren van alle optop ambities werden door Emiel Arends nog eens haarfijn aan het publiek voorgelegd.
Het realiseren van optop ambities is voor doorzetters. Voor partijen die gezamenlijk de schouders er onder zetten, want een nieuwe wonig is helaas niet zomaar op het dak getild.
Dakakkoorden
Het Nationaal Dakenplan is een samenstel van alle bij de ontwikkeling van het nieuwe daklandschap betrokken partijen zoals gemeenten, waterschappen, onderwijs instellingen productontwikkelaars en bouwers. De partners van het Nationaal Dakenplan werken in 2024 vanuit vier verschillende werkgroepen toe naar dakakkoorden. In deze akkoorden worden kwaliteits- en prestatiestandaarden voor de versnelling van kwalitatief én multifunctioneel dakgebruik vastgelegd. De ochtend in Rotterdam werd gebruikt om daar een concrete start mee te maken.
Ineke Hulshof Dakheld 2024
Elk jaar kiest directie en bestuur van de Rotterdamse Dakendagen tijdens Rethink Rooftops een Rooftop Hero. Ineke Hulshof is een pionier onder de pioniers, schrijft de organisatie. Ze begon 25 jaar geleden al te spreken over de potentie van daken en het concept van een 'bovenstad'. En ze praatte er niet alleen over: ze handelde, ze construeerde het daklandschap dat ze zich voorstelde. Als architect - via haar gebouwen - maar ook met een tijdelijke installatie, net zoals we dat doen tijdens de Dakendagen.
Ze ontwierp en realiseerde in 2001 in Rotterdam (tussen het Nieuwe Instituut en de Hogeschool Rotterdam) een installatie die zich moeiteloos kan meten met de innovatieve geest van The Stairs (van MVRDV en Rotterdam Festivals) op het Centraal Station in 2016 of de Rooftop Walk (van Rotterdamse Dakendagen met partners) op de Coolsingel in 2022. Na het bouwen van die interventie ging ze door met het verbinden van mensen, het maken van tentoonstellingen en het schrijven van manifesten. Hulshof volgt Dakheld 2023 Henk Jan Tigelaar op
De Rotterdamse Dakendagen
Het Rotterdamse 'daklandschap' heeft dit jaar 29.000 bezoekers mogen verwelkomen in het kader van de Dakendagen. Over De Bogen, het gezamenlijke project met O. Festival for Opera. Music. Theatre. heeft daarvan 14.000 bezoekers getrokken. Ondanks het voorspelde slechte weer scheen dit weekend regelmatig de zon en stroomden de daken vol met enthousiast publiek.
Nieuwe daken
De Doelen en het Nieuwe Instituut waren veelbezochte nieuwe daken op het festival. Op het dak van de Doelen werd doorlopend muziek gemaakt onder leiding van saxofonist Daan Kluwer. En bovenop het Nieuwe Instituut vonden bezoekers een mini-expo over biodiversiteit in de stad.
Speciale events
Op de runway 30 meter boven het Weena vond een ‘high fashion show’ plaats, van veelbelovende jonge Rotterdamse ontwerpers in het kader van de Sustainable Fashion Week. Op het dak van de Kamer van Koophandel stond een installatie van 7 meter hoog, waar acrobaten van Tall Tales Company halsbrekende toeren uithaalden.
Over De Bogen samen met O.
Over De Bogen was een wandeling over de monumentale Hofbogen, die vier stadswijken doorkruist in Rotterdam-Noord. De knalblauwe loper op het dak was bijna 2 kilometer lang. Voor het project werden verhalen uit de buurt gecombineerd met een originele compositie van kunstenaarsduo Strijbos & van Rijswijk. Dit was de eerste en laatste keer dat het gehele dak voor bezoekers toegankelijk was, voordat binnenkort de transformatie naar het toekomstige Hofbogenpark van start gaat waarover ook een artikel in onze Roofs van april.
