Roofs 2001-11-03 Angst

    Vraagje van de journalist aan de directeur: “hoe groot is de kans dat uw bedrijf ontploft of anderszins een gevaar oplevert voor de directe omgeving?” De directeur is een licht geïrriteerd en antwoord dat het bedrijf in al die jaren nog nooit op enig moment de directe omgeving in gevaar heeft gebracht. De journalist moet echter zijn boeiende stukje schrijven. Omdat goed nieuws niet verkoopt en er de laatste tijd elders wel bedrijven ontploffen stelt hij: “ja maar resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst”. De directeur antwoord hem dat het gevaar voor de omgeving door de overheid zodanig is ingeschat dat deze het verantwoord achtte een woonwijk om zijn bedrijf te plannen en te laten bouwen. De journalist ruikt lont en vervolgt: “ bewoners rond uw bedrijf ondervinden anders wel overlast”. De directeur wijst op een foto van zijn bedrijf uit een ver verleden temidden van weilanden en stelt dat de bewoners allen hebben geweten dat ze naast het bedrijf gingen wonen. De journalist is even uit het veld geslagen en wil de directeur een antwoord ontlokken. “Uw bedrijf kan dus niet ontploffen?” De directeur antwoord niet eens meer. “Hoe was uw naam ook al weer?” vraagt de journalist. “van der Bom” zucht de directeur. Dit voorval is helaas voor een deel verzonnen. Vroeger was een rokende schoorsteen een teken van werkgelegenheid en daarmee welvaart. Nu een teken van vervuilende industrie. Veiligheid en gezondheid zijn de hoogste politieke idealen geworden stellen de sociologen Boutellier en van Stokkum in Justitiële Verkenningen. Het streven welzijn te vergroten (bieden van voorwaarden voor zelfontplooiing) is afgelost door het streven gevaren en risico’s te reduceren. Dit aangespoord door de toenemende angst onder burgers voor gevaren en risico’s, gevoed door de media. Wil je paranoia worden, abonneer je op de Telegraaf. Wil je ellende over je heen, stem af op CNN. En de overheid moet er maar voor zorgen dat de burger zich veilig voelt. Na iedere ramp moeten garanties worden afgegeven door de overheid, die het overigens bij monde van politici ook nog eens uitspreekt, dat het nooooit meer mag gebeuren. En dus worden veiligheidseisen steeds strenger. En dus worden we steeds meer gewaarschuwd door etiketjes en voorschriften. En dus worden we steeds banger. En dus moet Nebi Profa weg. De angst voor gevaren en risico’s heeft vele nadelen. Zo heeft de bouw een imago van een onveilige branche waarin je niet oud wordt. De instroom van nieuwe mensen wordt hierdoor sterk beperkt. Liever staan ze in dienst van de grootste hamburgerketen met een ‘smile’ collectief af te stompen en te vervetten dan in de frisse buitenlucht een vak te leren. Gelijk iedere neerstortende parachutespringer worden ongelukken in de bouw vermeld in de Cobouw. We leven in een tijd van boekhouders met een neiging alles onder controle te krijgen. Boekhouders die het verschil niet kennen tussen gevaar en risico. Gevaren zijn kansen op een ongeluk waar het mogelijke slachtoffer geen enkele greep op heeft. Risico’s zijn kansen op een ongeluk die het mogelijke slachtoffer welbewust neemt. In een auto zijn mensen dus minder bang dan in een vliegtuig omdat ze het gevoel hebben de situatie zelf in de hand te hebben. Het gevoel hebben de situatie zelf te beheersen. En dan te bedenken dat de meeste doden in het verkeer vallen. Meer dan 1 per dag!! Er wordt nu minder gevlogen omdat een stel idioten voor een vliegtuig als eindbestemming het WTC en het Pentagon kozen. Hoe groot is de kans nu dat dit gebeurt? Hoe groot is de kans op miltvuur? In Nederland zijn meer mensen aan de Salmonellabacterie gestorven dan wereldwijd aan miltvuur. Ik dwaal af. Angst heeft ook voordelen, vraag het maar aan een verzekeraar. Ondernemen is risico nemen en het is prima ondernemen met risicomijdende personen. De kans op lekkage met Kerstmis is genoeg om mensen een nieuw dak aan te praten. Liever maar een nieuw dak voordat het dak er in een storm afvliegt. Natuurlijk met verzekerde garantie want stel je voor dat de dakdekker failliet gaat. Nebi Profa krijgt een nieuwe fabriek en naar ik voor ze hoop hebben ze een forse premie gekregen van de gemeente voor het aangedane onrecht. Angst is niet alleen de slechtste raadgever, het is ook de duurste.

Ton Berlee