Roofs 2005-07-14 BDA is een Notified Body

Europa leeft als nooit tevoren sinds het referendum de burgers de mogelijkheid bood wat te zeggen. Nee werd het, maar dat wil niet zeggen dat Europa stil staat. Het blijft langzaam gaan, maar de Brusselse molens draaien traag en gestaag. In de opzet om te komen tot een Europese keuringsopzet is al eerder bericht over het CE-merk. Daar moet op worden toegezien en die rol is toebedacht aan daartoe geëigende keuringsbureaus: ‘Notified Bodies’. Arno Bron van BDA Keur geeft tekst en uitleg.

BDA Keur heeft ervoor gekozen om als Notified Body erkend te worden in Brussel. Dat heeft op z’n zachtst gezegd nogal wat voeten in aarde gehad. Eerst uitleggen waar het om gaat. Bron heeft dit helder uiteen gezet, waarvan in dit artikel een weerslag. Zoals gezegd is een CE-merk verplicht geworden of aan het worden. De verplichting voor het aanbrengen van de CE-markering komt voort uit de Construction Products Directive 89/106/EEC (Richtlijn Bouwproducten). Het doel van de richtlijn is het beperken en voorkomen van technische handelsbelemmeringen voor bouwproducten. Dat heeft men willen bereiken door:

•          ervoor te zorgen dat bouwwerken voldoen aan fundamentele voorschriften die zijn verdeeld in zes categorieën, te weten constructieve veiligheid; brandveiligheid; gezondheid (inc. milieu); gebruiksveiligheid; geluidsbeperking en energiezuinigheid;

•          het vertalen van deze zes fundamentele voorschriften, met behulp van basisdocumenten, naar producteisen;

•          het bepalen van de prestatie van een product, toegepast in een bouwwerk door middel van het vaststellen van de technische specificatie van het product;

•          de attestation of conformity;

•          het aanbrengen van de CE-markering op het product.

Voor het bepalen van de prestatie van een product worden, in opdracht van de Europese Commissie, door CEN Europese normen opgesteld (EN’s). De normen, die naar de richtlijn worden opgesteld, zullen in alle lidstaten moeten worden overgenomen als basis voor het bepalen van de eigenschappen van de producten. De eigenschappen van de producten zijn op een gemeenschappelijke wijze vastgesteld. Of het product in een lidstaat mag worden toegepast in een constructie, blijft afhankelijk van de eisen die de lidstaat aan bouwwerken stelt. Het CE merk wordt dan ook gezien als een soort  ‘paspoort’ voor het betreffende product. Met een paspoort alleen ben je er immers ook niet.

De organisatie CEN en EOTA

Door de ambtenaren van de EC is getracht alle bouwproducten onder te brengen in een veertigtal productfamilies. Voor het merendeel van deze productfamilies is aan CEN (Comité Européen de Normalisation)  opdracht gegeven productnormen op te stellen. Voor het geval de producten niet via CEN een productnorm hebben, bestaat de mogelijkheid dat via de EOTA (European Organisation for Technical Approval) eisen worden gesteld aan een product om het te voorzien van een CE-merk. Dus óf de CEN, óf de EOTA voorzien producten van een norm op basis waarvan een CE-merk kan worden afgegeven. Op het voldoen aan de normen moet worden toegezien, en dat kan op verschillende niveaus. Dat verschilt per product. Om zeker te stellen dat de door de producent vermelde, op basis van de geldende norm bepaalde eigenschappen van een product juist zijn, is in de richtlijn bouwproducten vastgelegd dat daarbij soms toezicht van een derde nodig is. In een commissie, waarin alle lidstaten verenigd zijn, wordt overlegd op welke wijze dat toezicht geregeld moet worden. De commissie doet een voorstel en tot nu toe heeft de Europese Commissie het voorstel altijd overgenomen en bekrachtigd. Die bekrachtigingen van de Europese Commissie worden vastgelegd in een beschikking die wordt gepubliceerd in het Journal van de Europese Gemeenschap. In de richtlijn bouwproducten is vastgelegd dat er vier systemen Attestation of Conformity (het toezicht dus) zijn, waarmee de eigenschappen van producten vastgesteld en vermeld worden bij een product.

In alle gevallen is de producent verantwoordelijk voor de uitspraken. In geharmoniseerde normen en richtlijnen staat per bouwproduct het betreffende Attestation of Conformity- niveau vermeld. Duidelijk is ook dat er toezicht door een derde gedaan moet worden voor een aantal producten. Ook daar zijn verschillende Categoriën van ‘Notified Bodies’ (officieel ‘Approved Bodies’ genoemd) voor bedacht, te weten:

•          Product certification bodies;

•          Factory production control bodies;

•          Inspection bodies;

•          Test laboratories.

Wie bepaalt nu of een instantie aangemerkt kan worden als ‘Notified Body’? Dat wordt aan de landen zelf overgelaten. In Nederland stelt het ministerie van VROM de eisen. Die heeft er voor gekozen het in Nederland bestaande accreditatiesysteem voort te zetten. De Raad van Certificatie blijft dan ook toezichthouder. De bestaande sterlaboratoria kunnen als Test Laboratoria worden aangewezen. Dit is het pad dat BDA Keur heeft bewandeld, waardoor het een Test Laboratory is voor de normen die zij opgeeft. Natuurlijk zijn dit voor BDA de dakbedekkingen. Zo eenvoudig als het er staat, zo moeilijk bleek het nog te zijn, want alle aanvragen moesten wel door de molen. Het heeft maanden werk gekost en een enorm dossier. Belangrijker dan dat, is dat inzicht is verkregen in het toekomstige stelsel van afspraken. Zo zijn producenten goed te adviseren wat te doen, naar de verplichtingen van de regels maar ook naar de toelating in andere landen. Want door landen de vrijheid te geven het zelf te regelen, is het helaas niet in alle landen even goed geregeld, de feitelijke controle kan zelfs minimaal zijn, wat de beoogde kwaliteit niet ten goede komt. De molens draaien traag maar gestaag door.