Roofs 2006-07-12 Borging van de bovenkant van de ladder of steiger

Op 15 juli 2006 wordt de nieuwe regelgeving met betrekking tot het werken op ladders van kracht. Vanaf die datum is het verplicht de ladder aan de boven- en/of onderkant te borgen, om vallen en weg­schui­ ven van de ladder te voorkomen. Probleem is, dat er nog maar weinig methoden voor borging aan de bovenkant op de markt verkrijgbaar zijn. De Toplocker is hiervoor de onlangs geïntroduceerde oplossing.

Jaarlijks gebeuren er in Europa zo`n 500.000 ongevallen bij het werken op hoogte, waarbij er ongeveer 1000 doden vallen en een zeer groot aantal gewonden; om nog maar te zwijgen van de materiële schade. Bij veel van deze ongevallen is een ladder betrokken. De bedenkers van de Toplocker, Leo van Ophem van Spider Factory en George de Vries van Veiligheid Innovatie Ontwikkeling Bedrijf (VIOB), hebben beiden een jarenlange ervaring als pannendekker en weten dus als geen ander hoe het mis kan gaan met de ladder. “Het cruciale moment is de stap vanuit de goot weer terug op de ladder,” vertelt Van Ophem. “Je verplaatst je gewicht van de goot naar de ladder en het is altijd maar de vraag of de ladder bij die handeling blijft staan. Ook gebeurt het regelmatig dat de ladder als gevolg van een windvlaag omvalt terwijl de pannenlegger op het dak aan het werk is. Dit levert zeer gevaarlijke situaties op en kan veel persoonlijke en materiële schade veroorzaken.”

Richtlijn

Die mening is ook de Europese Unie toegedaan en daarom heeft men in een in 2001 opgestelde Richtlijn het werken op ladders aan banden gelegd. De Richtlijn ging per 19 juli 2004 in, wat betekent dat de overgangsperiode van twee jaar voorbij is. Vanaf 15 juli 2006 zijn de in deze Richtlijn opgestelde regels verplicht. In de Richtlijn is o.a. bepaald dat:

Het wegglijden van de voet van draagbare ladders tijdens het gebruik moet worden tegengegaan door de boven- of onderkant van de ladderbomen vast te zetten, of door middel van een antislipinrichting of een andere, even doeltreffende oplossing.

Feitelijk wordt nu al op de toepassing van deze regelgeving gecontroleerd. Nu de regel daadwerkelijk verplicht is, zal de Arbeidsinspectie deze ook handhaven en bij een eventueel gebrek kunnen, afhankelijk van de situatie, sancties getroffen worden.

Voor de onderkant van de ladder zijn diverse oplossingen beschikbaar om te voorkomen dat de ladder wegschuift. Maar er zijn daarentegen maar weinig producten en middelen beschikbaar om tegen te gaan dat de ladder, doordat de bovenkant niet stabiel is, wegschuift of omvalt. De Vries: “In de praktijk wordt de ladder vaak met een touw of een riem bevestigd aan de goot, een panlat of de schoorsteen. Dit is in de meeste gevallen een onveilige oplossing: de onderste panlat is vaak onvoldoende stevig en de stabiliteit van de ladder wordt door het werken met dit soort oplossingen niet verbeterd. Wij hebben enige jaren geïnvesteerd in de ontwikkeling van de Toplocker, een hulpmiddel waarmee de bovenkant van de ladder op een zekere manier aan het dak kan worden bevestigd.”

Ladderklem

De Toplocker is een ladderklem waarmee de ladder aan de dakgoot of de dakopstand wordt bevestigd. Het wordt als een huls over de ladderbomen geschoven en vervolgens aan de dakgoot of dakrand geklemd. Het hulpmiddel is op iedere gangbare professionele ladder toe te passen, doordat het apparaat te stellen is door twee sterknoppen handvast aan te draaien. Het klemmen aan het dak of de dakgoot gebeurt door middel van een stelpoot die is uitgevoerd met een rubberen steunvoet (waardoor de goot of dakbedekking dus niet beschadigd wordt). Door deze stelpoot in verschillende posities te stellen, klemt hij aan daken met een vlakke ondergrond, goten met brede lijsten, rechte goten, platte daken met afdeklijsten onder een hoek van 45° of platte daken met brede boeglijsten en deklijsten onder een hoek van 45°. Hiermee is de bovenkant van de ladder geborgd.

Het werken op steigers staat feitelijk aan dezelfde risico’s bloot: de steiger kan uit balans raken en zelfs omvallen. Ook dit kan grote persoonlijke en/of materiële schade veroorzaken.  Daarom is het apparaat tevens geschikt gemaakt voor toepassing op steigers: de Combi-Toplocker. In deze uitvoering is het hulpmiddel voorzien van een extra beugel, waar de staven van de steiger in gehaakt kunnen worden voor extra stabiliteit.

Het hulpmiddel is ontstaan uit de samenwerking tussen de Haarlemse bedrijven VIOB en Spiderfactory. Beide bedrijven zijn actief op het gebied van bedenken en ontwikkelen van bouwgerelateerde oplossingen. Een bekend voorbeeld van een ontwikkeling van Spiderfactory is bijvoorbeeld de SpiderClip, die het vervoer van aluminium staven voor rolsteigers aanzienlijk vergemakkelijkt. Stichting Arbouw en de Arbeidsinspectie hebben de Top­locker erkend als mogelijke oplossing voor de borging van de bovenkant van de ladder of steiger.

Internationaal patent

Naast het ontwikkel- en innovatiebedrijf Spider Factory is Van Ophem ook directeur-eigenaar van het dakdekkerbedrijf L.A. van Ophem in Haarlem. Hij gebruikt de Toplocker al jaren bij de eigen werkzaamheden. “Ik ga het dak niet meer op als mijn ladder of steiger niet vastzit. Het werkt veel prettiger met de zekerheid dat de ladder op een juiste manier is vastgezet. Bovendien is het onverantwoord het risico te blijven lopen dat je met je ladder schade of letsel veroorzaakt.”

Inmiddels hebben de beide heren al een internationaal patent op het hulpmiddel verkregen. De Toplocker zal dan ook breed en internationaal op de markt worden gezet. Vooralsnog is het apparaat rechtstreeks bij de ontwikkelaars te bestellen.

?