Roofs 2006-11-10 Een rivierenlandschap op zeven meter hoogte

Op het voormalige fabrieksterrein van cv-producent Daalderop aan de Binnenhoek in Tiel, nadert momenteel de bouw van ‘Het Heuvelhof’ haar voltooiing: een appartementencomplex, twee supermarkten en een tweelaagse parkeergarage. Bijzonder aan dit project is dat het tevens één van de grootste dakparken van Nederland bevat: 12.000 m2 groendak, gerealiseerd door Binder Groenprojecten uit Poortugaal. Roofs bezocht het project.

Suzanne de Werd

Eisen

Het programma van eisen voor deze locatie was zeer intensief. Uit een eerste verkenning van de cijfers bleek dat in het stedenbouwkundig plan normaal gesproken geen ruimte meer zou zijn voor normaal groen op de locatie. Het te realiseren woningaantal (300 woningen, waarvan nu 152 appartementen gerealiseerd zijn) en de komst van een tweede supermarkt alleen al vereiste een parkeergarage die de gehele locatie zou beslaan. Ondergronds parkeren bleek vanwege de vervuilde bodem niet mogelijk of wenselijk.

De oplossing werd gevonden door op de gedeeltelijk gesaneerde bodem een bovengrondse parkeergarage te realiseren in twee lagen en deze vervolgens geheel met grond te bedekken, zodat een grote groene heuvel ontstond waarin ook de twee supermarkten zijn opgenomen. De trucks die dagelijks voor de bevoorrading van de supermarkten zorgen, rijden de heuvel in om binnen te laden en lossen, zodat overlast aan de Binnenhoek tot een minimum is beperkt. Ook een aantal andere functies die geen daglicht behoeven, zoals de bergingen van de appartementengebouwen konden in deze kunstmatige heuvel worden ondergebracht. Korbijn van Proper Stok: “Het dak van de heuvel, op zeven meter hoogte, vormt een grote tuin voor de bewoners. Bijzonder is dan ook hier het dubbele grondgebruik: de daktuin en de parkeergarage.”

Rivierenlandschap

Tiel ligt vlak langs de Waal. Die rivier bood de inspiratie voor de plattegrond van de heuvel. Die doet namelijk denken aan een zandbank in de rivier: rond aan één kant, zo’n driehonderd meter lang, op het breedste punt 90 meter breed en aan de andere kant toelopend in een punt. Ook de randen van de heuvel doen denken aan het rivierenlandschap. Schanskorven gevuld met rivierkeien verankeren het grondlichaam. De taluds zijn net als de dijken langs de Waal soms steil en waar het kan ook wat vlakker uitgevoerd. Ze ‘verzachten’ door hun vorm en beplanting met hedera’s de hoekige betonconstructie die er onder ligt.

Het dakpark bestaat uit drie met elkaar verbonden tuinen, die toegankelijk zijn voor de bewoners van de appartementen. Het organische patroon van golvende banen is eveneens geïnspireerd door het rivierlandschap van de Waal. Een golvend pad, met op de zonnigste plekken een verbreding waar losstaande tuinstoelen staan, leidt langs de beplanting. De beplanting is gekozen op een ondiep wortelstelsel, rekening houdend met zon en schaduw, winterhardheid en een lange levensduur. De intensieve vegetatie bestaat uit meer dan 20 plantensoorten, die tegen extremere weersomstandigheden bestand zijn. Ongeveer 80% van het totale oppervlak wordt door bodembedekkers, vaste planten, heesters en siergrassen bedekt. Elk plantvak bestaat uit één plantensoort. De vakken wisselen elkaar af in breedte, hoogte, textuur, kleur, blad en bloeiwijze.

Garantie

Groendakleverancier Binder Groenprojecten was reeds in een vroeg stadium bij de ontwikkeling van het project betrokken. Thod Binder vertelt: “In het ontwerp is rekening gehouden met een maximale belasting van 500 kg/m2. Op basis daarvan zijn we gaan kijken naar de invulling van de daktuin. Er is gekozen voor een intensieve begroeiing, die circa 8 keer per jaar onderhouden moet worden.” Door de plantkeuze en de substraatdikte was het niet nodig om een apart beregeningssysteem te installeren. Het groendak is tien jaar lang verzekerd voor zogenaamde ‘vrijmaakkosten’ bij dakschade. Om in aanmerking te komen voor deze verzekering is het dak bij de overdracht van dakdekker naar het groenbedrijf gedurende acht dagen onder water gezet. Daarna werd het dak gezamenlijk opgeleverd en is de dakbedekking goedgekeurd. Mocht er onverhoopt toch een lekkage optreden, dan worden de vrijmaakkosten van het groendak gedekt door de groendakproducent.

Binder: “Met de projectontwikkelaar is tevens een onderhoudscontract voor de duur van tien jaar overeengekomen. De kosten voor het onderhoud zijn inzichtelijk gemaakt voorafgaand aan de opdracht, zodat de VvE’s later niet voor verrassingen komen te staan.” De meeste appartementen in het complex zijn reeds verkocht. De bewoners hebben toegang tot een tuin van formaat, en waar de tuin ophoudt, hebben ze een uniek uitzicht over het dakenlandschap van Tiel.

Systeemopbouw en inrichting:

Dubbel-T betondek, gekoppeld op de naden, overspanning 16 meter

Afschot/spanning in dubbel-T betondek: 1,6 cm/m1

Aantal afvoeren op gehele dak:
35 st. => 350 m2 per afvoer

Isolatie niet toegepast boven de parkeergarages

Isolatie wel toegepast boven de super­markt: type XPS, 100 mm dik

1e laag dakbedekking Wédéflex MVB daktuin, 3 mm dik, volledig verkleefd met warme bitumen 110/30

Speciaal ontwikkelde constructie met Wédéflex t.p.v. de betonnaden en dilataties

2e laag dakbedekking Wédéflex wor­tel­werende APP gemodificeerde bitumen met 2 inlagen; glasvlies en polyestermat, type Wédéflex D4 No Roots WD 466*14, dik 4 mm, aan­gebracht volgens de brandmethode

Optigroen beschermingsdoek type 500 gr

Optigroen Lavadrain 2/10

Optigroen filterdoek type 200 gr

Optigroen intensief substraat type I/S

Vaste planten / grind / vlonders

Enige kerngetallen

Totaal oppervlakte dakdeel: 12.000 m2

Oppervlakte talud: 3.600 m2

Lengte schanskorven: 1.200 m1

Totaalhoeveelheden lava en substraat: 4.500 m3

Minimale waterbuffering in droge periodes: 500.000 liter water

Maximaal waterbergend vermogen totaalopbouw is 60%: komt overeen met 2.7 miljoen liter water 2.700 m3

Totaallengte aan aangebracht vlonderhout: 5.200 m1

Totaal aantal aangebrachte stuks vaste planten en heesters (incl. talud): 9.100 st.