Roofs 2007-10-03 Papieren tijgers

De keurmerken, certificaten en kwaliteitsverklaringen die dagelijks aan opdrachtgevers worden voorgelegd, beginnen buitenproportionele vormen aan te nemen. Bij offertes, technische omschrijvingen en bestekken worden dikwijls complete boekwerken ingesloten om figuurlijk, en regelmatig ook letterlijk, voldoende gewicht in de schaal te leggen.

In de praktijk wordt nog geen procent van de aangereikte informatie gelezen. Terwijl er duizenden euro’s worden uitgegeven om alles te voorzien van mooie stempels en alle handtekeningen op papier te krijgen.

Als je de keurmerken, certificaten en kwaliteitsverklaringen eens goed tegen het licht houdt en onderling vergelijkt, blijkt er sprake van een grenzeloos hergebruik van informatie, zijn ze onduidelijk en bevatten ze nutteloze informatie in de vorm van papiervulling en veel gebakken lucht. En als u als opdrachtgever dan nóg niet overtuigd bent van de kwaliteit kunt u het geheel ook nog onderbrengen in, voor wat het waard is, ‘een verzekerde garantie’.

Waar het werkelijk over zou moeten gaan, het omschrijven van de techniek voor de uitvoering op het dak, is van ongekend geringe omvang. Slechts zelden maak ik mee dat er voor de uitvoering op het dak een begrijpbare en op het werk afgestemde werkomschrijving is opgesteld. Een goede technische omschrijving of een beschrijvend bestek zou het zonder nadere uitleg mogelijk moeten maken voor de directe uitvoering een werk te realiseren.

Als met een goede, complete technische omschrijving (en zo nodig bij complexe werken, ondersteund met een aanwijzing ter plaatse) kan worden voorkomen dat een dakdekker zijn vingers brandt, dan zou dat voor de dakdekker en opdrachtgever prettig zijn. De werkelijkheid is echter anders. Papier is immers geduldig. Dus laten we de dakdekker gewoon zijn gang gaan. Bij eventuele problemen is er altijd wel iets in de papieren stapel te vinden waarmee we de dakdekker of de opdrachtgever om zijn oren kunnen slaan.

Jammer: de instructies niet tot op de komma opgevolgd! Of in de trant van: had je maar beter moeten lezen. Een betreurenswaardige ontwikkeling waarbij je overgeleverd bent, en wordt, aan de papieren tijgers. Het is vrijwel onmogelijk je als opdrachtgever of als dakdekker hiertegen voldoende te wapenen. Als je eenmaal in het net van de papieren tijgers verstrikt bent geraakt, ben je aan de goden overgeleverd.

Op je verzekerde garantie, waarmee je als dakdekker voor je opdrachtgever alles zo lekker afgedekt leek te hebben, kun je rekenen zolang er geen problemen zijn. Bij problemen wordt het register met papieren tijgers opengetrokken om alles voor u te doen - zoals het onderzoeken en controleren wie er is afgeweken van de keurmerkvoorschriften, de certificaten en/of kwaliteitsverklaringen. In plaats van gewoon eerst uit te keren om het voor de dakdekker mogelijk te maken een probleem op te lossen.

Al snel wordt er een papieren bal gevormd, welke rondgespeeld wordt en uiteindelijk op het bord van de dakdekker of opdrachtgever tot stilstand komt. Louter op de letter wordt er met u afgerekend, waarbij het niet meer gaat om de kwaliteit van het dak als eindproduct.

Als meerdere partijen zich middels keurmerken, certificaten en kwaliteitsverklaringen met uw dak willen bemoeien, is dat prima - zolang ze hierin ook hun verantwoording nemen. Dit betekent bij vaststelling van problemen ook de hand in eigen boezem steken in plaats van verschuilen achter de lettertjes op papier. Het kan per definitie niet aan de opdrachtgever liggen als er een of ander verdekt klein paragraafje niet is of wordt nageleefd. Dakdekkers werken ook niet met de intentie af te wijken van ontwerp en uitvoeringsvoorschriften. Zij hebben slechts behoefte aan op het project specifiek afgestemde informatie, niets meer of minder.

Toch hoort u mij niet zeggen dat keurmerken, certificaten en kwaliteitsverklaringen niet hebben geleid tot een zekere kwaliteitsverbetering in de branche. Maar de wijze waarop ze zijn samengesteld en momenteel worden gebruikt, maakt mij, en - zo weet ik uit ervaring -opdrachtgevers en dakdekkers weinig gelukkig. Deregulering en vereenvoudiging is wenselijk.

Als de branche zo doorgaat met het samenstellen van algemene keurmerken, certificaten en kwaliteitsverklaringen zou het advies aan opdrachtgevers kunnen zijn ze in de opdrachtovereenkomst uit te sluiten en alleen specifiek projectgerelateerde documenten op te nemen.

Zo weet je als dakdekker of opdrachtgever zeker waar je aan toe bent. Met papieren tijgers wil niemand te maken hebben. Goede dakdekkers die weten hoe je een dak moet maken zonder verstrikt te raken in regeltjes zijn bij opdrachtgevers van harte welkom.

Nic-Jan Bruins