Roofs 2008-03-31 BOEKBESPREKING

Pleidooi voor toepassing groendaken
Tom Bade, Fred Tonneijck en Berend van Middendorp: Groen boven alles. Over dak- en gevelgroen als fundament onder de groene stad. Arnhem: Triple E Productions.

De publicatie Groen boven alles. Over dak- en gevelgroen als fundament onder de groene stad is in samenwerking met de VHG Vakgroep Dak- en Gevelbegroening (DGS) tot stand gekomen. De 84 pagina’s lezen dan ook als een uitgebreid betoog ten gunste van het toepassen van groendaken. Al in het inleidende eerste hoofdstuk worden de hooggestemde ambities van de auteurs kenbaar gemaakt. Men heeft de hoop “dat als we over tien tot twintig jaar aan kinderen vragen een huis te tekenen, zij het bouwwerk automatisch van dak- en gevelgroen voorzien.” Men wil, met andere woorden, het standaard beeld van een bouwwerk zodanig aanpassen dat het groen er als vanzelfsprekend bij hoort. Dat is natuurlijk een voor de hand liggende ambitie voor een vereniging van producenten van groensys­temen voor dak en gevel. Maar de onderbouwing ervan is zeer lezenswaardig.

Het boek gaat in op de verschillende aspecten die met de begroening van daken en gevels te maken hebben. Het opent met een uiteenzetting van de verschillende soorten extensieve en intensieve daktuinen en gebruiksdaken. Hierbij wordt uitgebreid ingegaan op de betekenis die een groendak kan hebben voor de waterhuishouding in de stad, en de besparing die een groendak door zijn isolerende eigenschappen kan opleveren in de verwarming of koeling van een gebouw. Dit alles wordt uitgebreid onderbouwd met cijfers, tabellen en grafieken door enkele gezaghebbende onderzoeksinstituten. Van sommige tabellen is de herkomst echter niet aangegeven, en wekt men de indruk gebruik te maken van eigen gegevens.

Vervolgens wordt ingegaan op enkele actuele kwesties aan de hand van verschillende kranten- en nieuwsberichten. Zo nemen de auteurs duidelijk stelling in de vraag of de toepassing van groendaken dient te worden gestimuleerd middels subsidies, of dat wetgeving vereist is, die het aanbrengen van groendaken op nieuwe woningen, kantoren en bedrijfsgebouwen verplicht stelt. Men pleit in deze publicatie voor de positieve prikkel van subsidies, omdat de weerstand tegen groendaken nog vooral in de onbekendheid zit.

Groen boven alles belicht het onderwerp ‘groene daken en gevels’ van alle kanten en geeft antwoord op veel open­staande antwoorden. De publicatie loopt daarmee vooruit op de uitkomst van diverse lopende discussies en onderzoeken. Het fraai geïllustreerde boekwerk zet de voordelen en toepassingsmogelijkheden van groendaken helder en to the point uit en vormt daarmee een krachtig pleidooi voor het op grotere schaal toepassen van groendaken.

Jubileumuitgaven VEBIDAK
Ter gelegenheid van het 25-jarig jubileum van branchevereniging VEBIDAK, op 22 november 2007, verschenen twee bijzondere uitgaven. Albert van den Hout beschreef de geschiedenis van de platte dakenbranche in Het dak moet dicht. De ontwikkeling van het platte dak op schrift gesteld. En in samenwerking met de educatieve uitgeverij Delubas werd door Rian Visser en Wilbert van der Steen een jeugdboek vervaardigd dat aandacht schenkt aan alle facetten van het dakdekken: Het dak op!

Het geschiedenisboek van Van den Hout biedt een interessant overzicht van de ontwikkeling van het vak sinds in de 19de eeuw de eerste platte daken werden bedekt met behulp van papier en bitumen. Van den Hout had toegang tot diverse archieven, waardoor er een gedetailleerd beeld ontstaat van de ontwikkeling van de dakrol, tot en met de gebruiksdaken zoals die tegenwoordig steeds meer worden aangebracht. Het geheel is rijk geïllustreerd met oude advertenties, vroege detailtekeningen en foto’s uit de oude doos. In de kaders zijn herinneringen van dakdekkers (en de auteur zelf) voor het nageslacht vastgelegd.

Relatief veel aandacht gaat uit naar de geschiedenis van VEBIDAK. Dat is natuurlijk begrijpelijk, het is nu eenmaal een jubileumuitgave van de branchevereniging. Het verhaal van de ontwikkeling van de branchevereniging is ook wel degelijk een essentieel onderdeel als men de geschiedenis van de branche wil beschrijven. Echter, voor een evenwichtige geschiedenis van de dakenbranche was de gedetailleerde beschrijving van de verschillende afdelingen waar de vereniging nu uit bestaat, en de mensen die er nu werken misschien wat teveel van het goede. De persoonlijke benadering werkt bij de beschrijving van historische personen in de dakenbranche, zoals o.a. Arie Buikman en Albert Verhees, wel weer heel goed.

Het dak moet dicht is een fraai boekwerk geworden, vol wetenswaardigheden en prachtige illustraties. Het legt de geschiedenis van onze branche voor het nageslacht vast, en dat is op zichzelf waardevol. Of, zoals Cees Woortman in het voorwoord met een dichtregel van Bilderdijk stelt: “In het verleden ligt het heden, in het nu wat worden zal.”

Het jeugdboek Het dak op! is ter promotie van het werk op daken onder een groot aantal lagere scholen verspreid. Het boekje bestaat uit twee delen. We hebben enerzijds het verhaaltje over het jongetje Ruben die zijn voetbal telkens van verschillende daken moet halen. In de bovenmarge wordt kort en krachtig allerhande informatie over daken en het werken in de dakenbranche verstrekt. Het verhaal is met tekeningen van Wilbert van der Steen fraai geïllustreerd, het informatieve gedeelte is verluchtigd met duidelijke foto’s. Of de scholieren hiermee warmlopen voor het vak, blijft natuurlijk afwachten. Maar leuker kunnen we het niet maken!

RECENT VERSCHENEN BOEKEN

BDA Dakboekje 2008
Het BDA Dakboekje is geactualiseerd. In ruim 1600 pagina’s wordt actuele en relevante kennis over het dak (o.a. de gewijzigde wetgeving, Europese invloed op producten en constructies, nieuwe inzichten, werkwijzen en ontwikkelingen) voor het voetlicht gebracht. Het BDA Dakboekje 2008 is te bestellen bij BDA Groep in Gorinchem.

Code rietdekker en dakdekkers hellende daken
Onlangs zijn de Code van de rietdekker en de Code van de dakdekkers hellende daken uitgekomen.
Beide Codes bundelen in begrijpelijke taal wetgeving en branchespecifieke richtlijnen voor de branche. Voor beide Codes is een checklist beschikbaar.  De Codes zijn te raadplegen via de website van hoofdbedrijfschap Ambachten (HBA); de papieren versie is aldaar te bestellen.

Handboek Daken
De 45ste aanvulling van het Handboek Daken is uitgegeven en te bestellen bij SDU Uitgevers.

Bouwen met groen en glas
Bij uitgeverij AEneas is Bouwen met groen en glas verschenen, een boek over optimaal gebruik van daglicht, zonnewarmte en weldaad van groen. Het boek toont de vele mogelijkheden die architecten met groen en glas kunnen aanboren.