Roofs 2010-11-22 Groendak op monumentaal pand

Op een uitbouw van het Hugo de Vriesgebouw, het monumentale pand naast de ingang van de Hortus Botanicus in Amsterdam, is onlangs een groendak gerealiseerd. Op termijn wordt op dit dak met bijzonder plantmateriaal uit de Hortus geëxperimenteerd welke planten geschikt zijn voor groene daken.

Op 21 oktober 2010 werden de eerste plantjes op de nieuwe daktuin geplant. Raadsleden, ambtenaren, het tuinteam van de Hortus, vrijwilligers van het Amsterdamse Netwerk Groene Daken en de werknemers uit het pand zelf hielpen met beplanten. In eerste instantie wordt sedum op het dak geplaatst, later zullen ook bijzondere planten uit de Hortus Botanicus op het dak worden geplant.

Ziek

Initiatiefnemer voor dit groendak is Milieucentrum Amsterdam, huurder van het monumentale pand. Dit is een onafhankelijke non-profitorganisatie die zich inzet voor een milieuvriendelijk en leefbaar Amsterdam. Men werkte hierbij samen met de Hortus en IVN Natuur- en Milieueducatie. Het dak is aangelegd door De Dakdokters. Onder deze ludieke naam gaat een relatief jong bedrijf schuil, bestaande uit zeven personen, en dat in de Randstad, maar met name in Amsterdam de toepassing van groendaken promoot en ze ook aanlegt.

“Wij zijn van mening dat de daken ziek zijn,” aldus directeur Matthijs Bourdrez. “Het zijn de verteerde rokerslongen van de stad. Wij gaan de stad haar gezonde longen teruggeven.” Het bedrijf zet daarom stevig in op het onder de aandacht brengen van de diverse voordelen van groendaken: de verkoelende werking van het groenpakket, de bescherming van de dakbedekking, de waterbufferende werking en de vergroting van de biodiversiteit op het dak/ in de steden.

De gemeente Amsterdam zet sinds vorig jaar stevig in op de toepassing van groendaken, en heeft een subsidieregeling ingesteld die de toepassing van groendaken moet stimuleren. Bourdrez vertelt in het aantal aanvragen inderdaad te merken dat de vraag naar groendaken stijgt. “Het groendak op dit pand is vooral zo mooi omdat het laat zien dat zelfs in de meest ingewikkelde situatie een groendak aangelegd kan worden. Dit is een monumentaal pand met veel belanghebbende partijen. Er kwam nogal wat bij kijken om op deze locatie een groendak aan te leggen. We zijn daarom erg blij met dit resultaat.”

Constructie

Probleem bij dit dak was met name dat de onderconstructie (bestaande uit houten balken en een houten dakbeschot) niet berekend was op al te zware belastingen. Oorspronkelijk werd dit grinddak nauwelijks gebruikt, al kwamen de gebouwgebruikers er wel af en toe in pauzes om een broodje te eten. Het grind wordt in de zomerzon gauw 70-80 graden, gezocht werd dus naar een mogelijkheid om het dak wat koeler te krijgen.

Bourdrez: “Het liefst hadden we hier een wilde tuin in aangelegd met gevarieerde planten en wellicht boompartijen, maar het bleek al snel dat dit geen reële optie was. We hebben ervoor gekozen een sedumdak aan te brengen, waar in de toekomst ook wel andere plantsoorten bij kunnen worden geplant. Men neemt de gelegenheid te baat om te experimenteren met bijzondere plantsoorten uit de Hortus Botanicus, om te bekijken welke planten nog meer geschikt zijn voor toepassing op groene daken. Het dak heeft delen die goed en delen die minder goed door de zon worden beschenen. Dit kunnen we uitbuiten in de keuze van de plantsoorten.”

Na het volledig verwijderen van de oorspronkelijke dakopbouw is het dakoppervlak aan een grondige inspectie onderworpen. Ook is een berekening uitgevoerd welke belasting het dak aan zou kunnen. Daaruit bleek dat een sedumdak tot de mogelijkheden hoorde. Voor extra zekerheid heeft men bovenop de bestaande waterdichte laag een nieuwe wortelwerende bitumineuze dakbedekking aangebracht. Hier bovenop werd een drainagemat aangebracht, waar vervolgens 5 tot 8 cm substraat op werd gelegd. In dit substraat plantten de genodigden tijdens de feestelijke bijeenkomst de sedumplantjes. Voor een goede afwatering heeft men de bestaande hemelwaterafvoeren vervangen.

Beleidsadviseur Arjen Breur van Milieucentrum Amsterdam geeft aan blij te zijn met de aanleg van deze daktuin. “Met deze daktuin zetten we onze doelstellingen overtuigend kracht bij, het fungeert als uithangbord voor een groen en milieuvriendelijk Amsterdam.”

BEGIN KADER

Daktuin Hugo de Vriesgebouw te Amsterdam

Opdrachtgever: Milieucentrum Amsterdam, Hortus Botanicus Amsterdam, IVN Natuur- en Milieueducatie.
Dakhovenier: De Dakdokters te Amsterdam
Leverancier: Sempergreen te Zeist

EINDE KADER