Roofs 2011-01-24 Stadsboerderij krijgt uivormig shingledak

Stadsboerderij de Kleine Hoeve, een appartementencomplex voor gehandicapten in Breda, kreeg een bijzondere vormgeving. Het dak is uitgevoerd met een uivormig dak en bedekt met houten shingles. Een bijzonder project waar technisch de nodige aandacht aan diende te worden besteed.
Het gebouw is een appartementencomplex met 11 appartementen voor gehandicapten. Het gaat hier om een zorgboerderij: de bewoners van het pand verrichten werkzaamheden op het landgoed waar het pand op is gebouwd, zoals land- en tuinbouw en het verzorgen van dieren. Dit is goed voor deze mensen zelf en ze leveren op deze manier tevens een bijdrage aan de (directe) omgeving, met name de naastgelegen woonwijk De Haagse Beemden. Het pand is gerealiseerd op initiatief van de ouders van de gehandicapte kinderen, verenigd in de Stichting BART (Boerderij, Arbeid, Recreatie en Thuis).
De vormgeving van het pand is bijzonder. Het dak is uivormig en krijgt een landelijke uitstraling door de toepassing van houten shingles. Gekozen is voor toepassing van houten red cedar shingles, een dakbedekking die niet dagelijks wordt toegepast en zeker niet op dergelijke oppervlakken. Het betreft hier namelijk een dak van ruim 750 m². Enige voorbereiding was dus wel vereist. Bij de keuze van de dakdekker werd met name geselecteerd op de vraag of de dakdekker een dergelijk werk wel aan zou kunnen en of deze wist hoe met dit materiaal om te gaan qua uitvoering en kwaliteit. Uiteindelijk werd het werk gegund aan Adriaans Dakdekkers- en Leidekkersbedrijf uit Haps. Roofs sprak met directeur Jan Adriaans over de verschillende aspecten van dit werk.
Ronding
“Vooraf is de planning goed met alle partijen doorgesproken,” vertelt Adriaans. “Daar heeft iedereen een gehele dag voor bij elkaar gezeten. Daarna was alles rond en voor iedereen duidelijk. Eind 2010 kon het gebouw in gebruik worden genomen.”
Het dak, bedekt met houten shingles, fungeert als eyecatcher van het gebouw. Het dak werd prefab en gesegmenteerd aangeleverd door leverancier Linex Prefab uit Hulst. “Het uitgangspunt is natuurlijk altijd een 100% waterdicht dak,” vertelt Adriaans. “Dat is door de vormgeving van het dak nog niet eenvoudig. Er zitten rondingen in het dakvlak en bovenop is het dak eigenlijk te vlak. Er is daarom over het gehele dakvlak een extra waterdichte folie Premium S toegepast waar bovenop de tengels en panlatten op konden worden aangebracht. Op de (vlakke) bovenkant zijn voor de extra zekerheid bitumen laagjes (stroken) tussen de shingles aangebracht. Wij vinden dat het buitenschild volledig waterdicht moet zijn: de folie is er in principe alleen om de effecten van extreme weersomstandigheden op te vangen.” De shingles werden op de traditionele manier aan de panlatten bevestigd.
Bewerking shingles
Om de dakbedekking de ronding van het dak te kunnen laten volgen, is in een flinke partij van de houten shingles een extra ronding aangebracht. Deze ronding is door het dakdekkerbedrijf in eigen huis aangebracht. Het materiaal werd behandeld met kokend water (waardoor het zacht werd) en vervolgens middels een wals in de juiste ronding gebogen. “Dit was een flinke klus, die bovendien erg kritisch was,” vertelt Adriaans. “Het is lastig de shingle in de juiste ronding te buigen zonder hem te breken. Het is ons gelukt dit binnen de planning voor elkaar te krijgen.” Tot een hoogte van 3 meter dienden de houten shingles bovendien te voldoen aan Brandklasse 2. Hiertoe dienden ze geïmpregneerd te worden met een brandwerende hars. Ook dit werd uitgevoerd op de werkplaats van het dakdekkerbedrijf.
Een aantal esthetische bijzonderheden aan dit dak mogen niet onvermeld blijven. Zo zijn er voor de ventilatie koperen kapjes ingedekt, die in een dergelijk dak in het geheel niet opvallen. Hetzelfde geldt voor de 12 koperen gootjes die ter plaatse van de vensters zijn ingewerkt. Kopersulfide beschermt de houten shingles ook tegen mosvorming. Als randafwerking zijn speciaal vervaardigde ‘gevelpannen’ toegepast.
“Je moet een goede klik met de architect hebben om de diverse details technisch goed en esthetisch fraai uit te kunnen voeren. Wij hebben bij onze werkzaamheden steeds intensief contact gehouden met de architect. Door open te staan voor elkaars standpunt en actief met elkaar mee te denken kon het beste resultaat worden gerealiseerd.”
Bewoners
De toekomstige bewoners van de Kleine Hoeve hebben de bouwwerkzaamheden intensief gevolgd. Elke dag waren ze aanwezig om te kijken hoe ver de bouw gevorderd was. Aan het eind van het de werkzaamheden hebben allen een petje en stickers gekregen. Bij ieder appartement werd tenslotte een steen ingemetseld met de handdruk van de bewoner erin. Op deze manier is de betrokkenheid van de bewoners bij het pand ook letterlijk tot uiting gebracht.
Eind 2010 is de Kleine Hoeve te Breda opgeleverd en door de bewoners in gebruik genomen.

De Kleine Hoeve te Breda (stadsboerderij)

Opdrachtgever: Gemeente Breda, Singelveste AlleeWonen te Breda
Architect: Oostveen Architectuur te Breda
Hoofdaannemer: Winters Bouw en Ontwikkeling te Breda
Dakwerkzaamheden: Adriaans Dakdekkers- en Leidekkersbedrijf te Haps
Leverancier houten shingles: De Arnhemse Fijnhouthandel te Arnhem.