Roofs 2012-01-32 Kennis delen over het groene dak

Groendaken

Begin vorig jaar stapte Albert Jan Kerssen in als mede-eigenaar bij Bureau Groenadvies. Hij zet zich in voor de verspreiding van kennis over het groene dak. Zo is hij auteur van het Handboek Groene Daken, dat onlangs verscheen; bovendien trad hij recent toe tot de redactieraad van Roofs.

“Mijn eerste kennismaking met de dakenbranche was destijds bij een ingenieursbureau, waar ik werkte als technisch adviseur op het gebied van telecom-antennes op daken,” vertelt Kerssen. “De afgelopen zeven jaar ben ik verantwoordelijk geweest voor de uitvoering van vele interessante dak- en gevelgroen projecten. In de loop der jaren heb ik de markt in al zijn facetten leren kennen en is het voor mij evident dat er een behoorlijke kenniskloof is tussen de bouwsector en de groensector. Terwijl groen een aanzienlijke bijdrage kan leveren aan de verduurzaming van de stedelijke omgeving. Op dit moment hebben slechts een aantal bedrijven de capaciteit om deze kloof te overbruggen. Met Bureau Groenadvies kunnen we de benodigde kennis overbrengen, zowel voor de bouwgerelateerde bedrijven als voor de groengerelateerde bedrijven.”

Bureau Groenadvies is een ingenieurs- en adviesbureau gespecialiseerd in de groene inrichting van de bebouwde omgeving en civiel technisch werk. Zij levert de kennis en informatie voor een optimale, duurzaam groene inrichting van gebouwen en gebouwomgeving. Het bureau heeft expertise ontwikkeld in de technische ontwerpfase, werkvoorbereiding, directievoering, toezicht, projectmanagement en beheeradvies.

Kerssen is directeur van het bedrijfsonderdeel Dak&Gevelgroen. Dit bedrijfsonderdeel richt zich op de groene schil van gebouwen. Kerssen heeft jaren ervaring in dit vakgebied. Spraakmakende voorbeelden hiervan zijn grote PPS-projecten (Publiek-Private-Samenwerking), zoals renovatie van het Ministerie van Financiën in Den Haag en de nieuwbouw van de Kromhout Kazerne in Utrecht.

“De marktontwikkelingen gaan erg snel, zowel in de zakelijke markt als in de particuliere sector. Dit heeft zijn weerslag op de leveranciers. Wij juichen het absoluut toe dat groene daken en gevels steeds meer gemeengoed worden, maar zien ook dat daardoor het risico op fouten groter wordt. Als een producent, hovenier of de adviseur te gemakkelijk over het vak denkt, kan dat niet alleen schade berokkenen aan de betrokken partijen, maar schaadt het ook de reputatie van het vak. Elke slecht functionerende of lekkende daktuin is er één teveel. Terwijl het met de juiste kennis en kunde niet heel moeilijk hoeft te zijn. Naast ons werk als adviseurs en engineers, delen we daarom onze kennis door het geven van cursussen aan opdrachtgevers, architecten en adviseurs en door het opleiden van hoveniers voor het verkrijgen van het erkende Groenkeur-vakdiploma Daktuin & Gevelgroen.

Handboek Groene Daken

Een mooi voorbeeld van deze kennisdeling is het recent verschenen Handboek Groene Daken. Dit boek is in samenwerking met diverse partijen uit de markt voor groendaken vervaardigd en onlangs tijdens de Dag van de Openbare Ruimte in de Expo Houten gepresenteerd. Het handboek behandelt de aanleg van een groendak ‘van idee tot realisatie’. Hiermee wordt ingespeeld op de vraag naar groendaken en gebruiksdaken, die ondanks de marktomstandigheden groeit. Volgens Kerssen komt dit omdat groendaken een oplossing voor tal van maatschappelijke problemen kunnen bieden. Dit wordt door overheid en opdrachtgevers gesignaleerd.

“Technisch is de toepassing van een groendak op zeer veel platte daken mogelijk,” aldus Kerssen. “De vertaalslag van theorie naar praktijk is echter in veel gevallen lastig. Het handboek heeft tot doel hier handvatten voor te bieden, het is een praktijkgericht boek dat zowel tijdens het bouwproces kan worden geraadpleegd als in het onderwijs.”

De verschillende fasen van het project worden per hoofdstuk besproken. Zo behandelt hoofdstuk 1, ‘De initiatieffase’, in korte, heldere paragrafen de verschillende motieven voor opdrachtgevers om een groendak aan te schaffen, en de technische en financiële aspecten van een dergelijke keuze. In de opeenvolgende hoofdstukken ‘Ontwerpfase’, ‘Uitwerkingsfase’, ‘Uitvoeringsfase’ en ‘Onderhoud, nazorg en gebruiksvoorschriften’ wordt de rest van het proces beschreven. In aparte hoofdstukken komen ook andere aspecten  aan de orde, zoals veiligheid en arbo, bestrijding van faalkosten en de juridische positie van dakhovenier of dakinstallateur.

Opvallend is ook het hoofdstuk ‘Veelgemaakte fouten’. Kerssen behandelt daarin een  aantal bestekteksten waar veel fouten en onduidelijkheden in voorkomen. Het is volgens Kerssen eerder regel dan uitzondering dat de bestekken onjuist zijn of voor meerdere interpretaties vatbaar zijn. Het is echter van groot belang dat de bestekken en tekeningen juist zijn (en op elkaar aansluiten) zodat tijdens de uitvoering geen problemen ontstaan. In het boek zijn een aantal voorbeelden uit de praktijk (met weglating van namen van merken en bedrijven) afgedrukt en geanalyseerd.

Ter afsluiting is de aanleg van het groendak Nieuw Dunant in Nijverdal als casus beschreven. Dit is een semi-intensief groendak met gebruiksfunctie van ca 2500 m². Het dak is medio 2011 uitgevoerd door Donkergroen bv, vestiging Hengelo en bevatte veel bijzondere elementen, zoals bomen in speciale bakken, een pergola, banken en speeltuig. Het voortraject is uitgebreid beschreven (de werkomschrijving is zelfs letterlijk overgenomen); ook de uitvoeringsfase tot en met de oplevering is gedetailleerd beschreven en geïllustreerd met fraaie foto’s.

Het Handboek Groene Daken is een uitgave van BDA Opleidingen en is bedoeld als hulpmiddel bij de praktische toepassing van groen- en gebruiksdaken.