Roofs 2013-10-03 Tweede

Heerenveen, mei 2012. Feyenoord stelt zijn tweede plaats voor het seizoen 2011/2012 veilig. Uitzinnige taferelen in en rond het stadion. In het Abe Lenstra Stadion zijn ook de duizenden Friese supporters tevreden. Door te verliezen is Heerenveen zeker van een beloning: inkomsten uit Europees voetbal.

De spelers en staf van Feyenoord worden als helden ontvangen. Tweede is geen kampioen en toch de mooiste plek van het jaar. Een beloning voor hard werken. Europa in. Samen met duizenden supporters viert de selectie van Feyenoord feest als het ’s avonds terugkomt bij de Kuip. Ongekende vreugde voor een tweede plaats. Champagneflessen worden ontkurkt, vuurwerk knalt. Het blijft nog lang onrustig daar in de Maasstad. Tweedes, een droom is werkelijkheid geworden.

Ridderkerk, september 2013. Dakdekker wordt deze maand tweemaal tweede. Tweemaal net niet de gunstigste aanbieder. Helaas voor hem lijkt aannemen niet op voetbal. Hier is net niet eerste gelijk aan nul euro’s extra omzet, geen arbeidsuren voor het personeel en niks geen dekking van de vaste kosten. Tweede zijn houdt voor hem in: geen slingers boven zijn bureau, geen knallende kurken in de spreekkamer en zeker geen koffie met gebak. Nee: tweedes is, als hij geluk heeft, een bedankje voor de moeite en een volle oud papierbak.

Heel veel werk dit keer voor niets. Maar hoe lang houdt men dat vol? Werk scoren is ook topsport. Het wordt niet voor niets scoren genoemd. Maar het is spelen op een veld met eigen, steeds veranderende regels. Eigen spelregels die door de aanvrager worden bepaald en net als op het voetbalveld moeten worden gehandhaafd. Maar anders dan daar wordt dit spel buiten het zicht van de voor de eerste plaats dingende deelnemers gespeeld. Na het aanbieden hebben deze spelers geen invloed meer op het spel.

Zij krijgen geen inzicht in de tactiek van de andere deelnemers. Weten ook niet of iedereen zich aan de spelregels heeft gehouden. Zien niet of de opdrachtgever affluit voor spelverruwing, het niet houden aan het bestek, afwijken van de gedragsregels, sjoemelen met veiligheid in de offertefase omdat daar tijdens de uitvoering toch niet zo nauw op wordt gehandhaafd. Verder betekent een protest bij de opdrachtgever indienen (omdat men vindt dat de scheidsrechter zijn eigen regels slecht interpreteert) veelal uitsluiting van deelname - misschien niet aan deze wedstrijd, maar dan zeker in de toekomst.

Nee, aanbesteden is geen spel meer. Aanbesteden is een jungle waarin meestal niet de mooiste of beste maar vooral de meest meedogenloze wint. Dan is tweedes misschien toch nog een mooie plek.

Theo Wiekeraad