Roofs 2017-02-14 Hoe groen is het groene dak? (premium)

NTA Begroeide daken

De normcommissie ‘Begroeide Daken’ heeft de NTA voor begroeide ­daken ­gepubliceerd. Deze Nederlands Technische Afspraak (NTA) geeft ­bepalingsmethoden voor de prestatie van het begroeide dak als geheel in zijn bouwkundige toepassing. Met de NTA is een eerste stap gezet in het vastleggen van de effecten van het dakbegroeiingssysteem op daken op het gebied van windweerstand, waterretentie en brandgevaarlijkheid. Met andere woorden, het is een eerste stap om te kunnen meten hoe ‘groen’ (of blauw) het begroeide dak daadwerkelijk is.

Het begroeide dak (de nu vastgelegde term voor dit type dak, en ook de betere benaming in plaats van ­‘groendak’) is bijzonder populair als duurzaam onderdeel van een ­gebouw. Jaarlijks worden landelijk honderdduizenden tot een miljoen vierkante meter dakoppervlakte van een dakbegroeiingssysteem voorzien. Er zijn tal van voordelen te noemen voor de toepassing op daken, variërend van verschillende sociale aspecten tot en met een scala aan (milieu)technische en economische voordelen.

De populariteit van het begroeide dak en de aanwezigheid van diverse voordelen hebben tot de behoefte geleid voor het opstellen van een norm. De branche kan in technisch opzicht gerust volwassen genoemd worden: de huidige techniek is ver doorontwikkeld, er zijn algemeen aanvaarde richtlijnen voor systeemleveranciers en uitvoerende partijen. De behoefte aan gezamenlijke afspraken binnen de branche zit dan ook niet bij de uitwerking van de technische opbouw en details. Deze NTA richt zich daarom op de prestaties die het begroeide dak levert: de positieve effecten op een gebouw en de omgeving, de veiligheid en de conformiteit aan ­vigerende wettelijke regelgeving, normen en vakricht­lijnen voor de dakenbranche. Daarnaast zijn ook eenduidig termen en definities vastgelegd.

De NTA 8292 maakt het voor opdrachtgevers, ontwerpers en voorschrijvende instanties gemakkelijker om hun doelstellingen te formuleren. Het is nu mogelijk om bepaalde karakteris­tieke eigenschappen van het begroeide dak te benadrukken die voor de opdrachtgever van belang zijn. Het voordeel van deze wijze van normeren is dat het ruimte schept voor innovatie. Het stimuleert toeleveranciers nieuwe systemen te ontwikkelen die aan hogere eisen voldoen. ­Uiteraard moeten er ook nog steeds technische kwaliteits­eisen gesteld worden aan het begroeide dak, dit kan gedaan worden door verwijzing naar bestaande richtlijnen zoals de SBR-Dakbegroeiingsrichtlijn. De NTA zorgt ervoor dat men dezelfde taal spreekt en dat een opdrachtgever eisen kan stellen zonder zelf diepgaande kennis van de begroeide daken te hebben.

De NTA 8292 “Begroeide daken - Termen, definities en ­bepalingsmethoden - Windweerstand , waterretentie en brandgevaarlijkheid” is bedoeld voor daken met bevestigde of losliggende, gesloten dakbedekkingssystemen voorzien van een dakbegroeiingssysteem en bevat:

• een beschrijving van alle termen en definities die benodigd zijn voor een juiste interpretatie van de NTA;
• de bijdrage die een begroeid dak levert aan de weerstand tegen windbelasting van de dakbedekking en/of het begroeide dak zelf;
• de bijdrage die een begroeid dak levert aan de reductie van de afvoer van hemelwater van begroeide daken naar het riool door waterbuffering en –vertraging;
• een antwoord op de vraag in hoeverre een begroeid dak voldoet aan de brandveiligheidsaspecten van daken.

Het bereik van de NTA 8292 is vooralsnog relatief beperkt vanwege de complexiteit van het opstellen van eenduidige bepalingsmethoden. Voor diverse van de voordelige eigenschappen van begroeide daken zijn (nog) geen wetenschappelijk onderbouwde bepalingsmethoden beschikbaar waarmee effecten op projectniveau of van een specifiek systeem berekend of bepaald kunnen worden. Bijvoorbeeld, er is wel wetenschappelijk onderzocht dat groen in de stad in algemene zin een dempend effect heeft op het hitte-­eilandeffect (*). Echter is de vraag of het überhaupt haalbaar of zinvol is om een bepalingsmethode te ontwikkelen waarmee de invloed van een willekeurig begroeid dak op dat hitte-eilandeffect bepaald kan worden. Hetzelfde geldt voor meerdere van de bovenstaande positieve effecten van begroeide daken. Dat wil overigens niet zeggen dat er geen rekening gehouden kan of mag worden met die positieve effecten, alleen dat er (nog) geen eenduidige ‘rekenwaarden’ zijn waarmee gewerkt kan worden. Met name gemeenten, waterschappen en andere (overheids)instellingen die voor het algemene belang van de samenleving werkzaam zijn, mogen niet voorbijgaan aan een breder perspectief dan alleen de fysiek meetbare of kwantificeerbare kentallen. Een eventueel vervolg of uitbreiding op deze NTA is denkbaar, vooralsnog wil de normcommissie eerst ‘praktijkervaring’ opdoen met dit document.

(*) Het hitte-eilandeffect of urban heat island effect (UHI) is het fenomeen dat de temperatuur in een stedelijk gebied gemiddeld hoger isdan in het omliggende landelijk gebied. De belangrijkste oorzaken van het UHI zijn de absorptie van zonlicht door de in de stad aanwezigedonkere materialen en de relatief lage windsnelheden. Door het UHI worden problemen tijdens hittegolven, zoals hittestress, verergerd.Bouwkundige maatregelen en meer groen in de stad verminderen het UHI. (bron: wikipedia)