Roofs 2017-04-18 Daglicht en binnenklimaat

Special daglicht

Het belangrijkste verkoopargument voor daglichtvoorzieningen in het dak is het gegeven dat daglicht goed is voor de gezondheid. Daarnaast wordt een ruimte met veel daglicht als aangenaam ervaren. Daarbij moet het binnenklimaat niet uit het oog worden verloren.

Daglicht en binnenklimaat

Wetenschappelijk bewijs naar de gunstige effecten van daglicht is slechts mondjesmaat voorhanden. Bekend is, dat blootstelling aan zonlicht (UV) essentieel is voor de aanmaak van vitamine D. Blootstelling aan daglicht zorgt tevens voor een preventieve werking tegen diverse ziektes, waaronder kanker. Onvoldoende blootstelling aan daglicht kan tevens het dag/nacht-ritme in de war sturen, wat eveneens negatieve gevolgen heeft voor de gezondheid. We kunnen kortom veilig aannemen dat de toepassing van voldoende daglicht goed is voor het lichamelijke en geestelijke welzijn van de mens.

Bouwbesluit

Welke eisen het Bouwbesluit stelt aan de toetreding van daglicht binnen een gebouw, hangt af van de gebruiksfunctie van de ruimte. De daglichteis voor een woonfunctie is strenger dan de daglichteis voor een kantoorfunctie. Aan een bijeenkomstfunctie (bijvoorbeeld een restaurant) wordt zelfs geen daglichteis gesteld.

Het Bouwbesluit stelt minimumeisen aan de daglichtoppervlakte. Deze oppervlakte-eis is afhankelijk van de oppervlakte van de verblijfsgebieden en verblijfsruimten. Voor woningen geldt dat de daglichtoppervlakte niet kleiner mag zijn dan 10% van de vloeroppervlakte van dat verblijfsgebied. Voor een verblijfsruimte in een woning geldt de eis dat de daglichtoppervlakte minimaal 0,5 m² moet bedragen. Wanneer een verblijfsgebied van een woning 30 m² bedraagt, dan moet een equivalente daglichtoppervlakte aanwezig zijn van minimaal 3 m².

Er is echter een veel rijkere schakering mogelijk en veel architecten ontwerpen hier al op. Met name in openbare gebouwen en zorginstellingen is dit belangrijk. Bij gebruik van daglicht in het gebouw moet worden gezocht naar een juiste balans tussen verschillende factoren. Licht is belangrijk en gezond, maar te veel licht, door bijvoorbeeld de toepassing van zowel glazen gevels als glazen daken, zorgt weer voor andere problemen: dat is een overdosis. Denk aan gevolgen als warmteoverlast, verblinding, reflectie, etc. Ook moet je voorkomen dat de gebruikers van het gebouw door al dat daglicht de hele dag de zonwering naar beneden laten. Daarom is een juiste balans tussen licht en schaduw
in het ontwerp belangrijk.

Binnenklimaat en ventilatie

Bij het ontwerp (en de realisatie) van een gebouw dienen tevens de overige aspecten van het gebouw in ogenschouw te worden genomen. Denk hierbij met name aan een juiste ventilatie. Door de huidige aandacht voor de energieprestatie van een gebouw en luchtdicht bouwen wil dit aspect nog wel eens ondergesneeuwd raken.

Vandaag de dag heeft 30% van het gebouwenbestand geen gezond binnenklimaat. Veel van de infectieziekten die een gevaar vormen voor de volksgezondheid, zijn ziekten die veroorzaakt worden door een slecht binnenmilieu. Dit is zorgwekkend, want we besteden tegenwoordig gemiddeld 90% van onze tijd binnenshuis.

Lastig aan dit aspect is dat de eisen tegengesteld lijken: waar wordt geventileerd, kan niet worden geïsoleerd of luchtdicht worden gebouwd. Waar daglicht wordt toegelaten, kan eveneens geen isolatielaag worden toegepast – en er kan bijvoorbeeld geen zonne-energie worden opgewekt. In de markt zijn daarom diverse samenwerkingsverbanden ontstaan, waarbinnen wordt gewerkt aan optimalisatie van al deze aspecten. Een gezond gebouw is te bereiken via productinnovatie en samenwerking.