Roofs 2018-01-48 Valbrekende ondergronden voor speelplaatsen op daken

Special Dakbedekkingen

Daken worden steeds meer een gebruiksruimte. Incidenteel wordt er op het dak zelfs in een speelplaats voor kinderen voorzien, in eerdere edities van Roofs zijn hiervan fraaie voorbeelden beschreven. In dit artikel nadere aandacht voor het aanbrengen van valbrekende ondergronden op daken.

Bij het aanbrengen van valbrekende onder­gronden op de (bestaande) dakbedekking, dient allereerst vastgesteld te worden of de dakbedekking, die immers de ondergrond voor het systeem vormt, hierop is berekend. We beschrijven de toepassing van valbrekende ondergronden aan de hand van het Regupol assortiment van leverancier Intercodam Infra bv. De afdeling Rooflogix van het bedrijf is gespecialiseerd in dakbestrating voor daken.

Wie speelplaatsen aanlegt, dient af te ­wegen welke valbrekende vloer het beste voldoet en moet tegelijk rekening houden met de economische en creatieve mogelijkheden. Op het gebied van deze materialen is de norm EN 1177 van toepassing, deze bevat de waarden voor valbreking volgens welke het materiaal moet presteren om gecertificeerd te kunnen zijn.

Rubberen vezels

Het materiaal waaruit de valbrekende en elastische producten worden geproduceerd, wordt voortdurend aan kwaliteitscontroles onderworpen. Het basismateriaal van de meeste
producten is rubbergranulaat, respectievelijk rubbervezel. Deze rubbervezels worden verrijkt met polyurethaan als ­bindmiddel, vervolgens worden ze verdicht en geperst tot tegels en stroken. De kwaliteit van de grondstoffen, de zuiverheid ervan, de speciale mengverhouding van ­rubber en bindmiddel, als ook de graad van verdichting en de ­productie in serie zijn essentiële factoren die de kwaliteit van het eindproduct bepalen.

De producten zijn doorgaans vervaardigd uit rubberen vezels. Deze hebben een bepaalde sterkte en lengte en waarborgen een hoog weerstandsvermogen en duurzaamheid. De vezels worden tijdens het mengproces kruiselings over elkaar gelegd en vormen door het aansluitende persen een taaie, elastische massa, die uitstekend bestand is tegen mechanische invloeden van welke aard dan ook. Valbrekende producten op basis van rubberen vezels/scrap zijn zeer stabiel. De goedkopere producten zijn doorgaans vervaardigd uit rubbergranulaat. Ook is er een variant beschikbaar die is vervaardigd uit EPDM granulaat, wat met name geschikt is voor decoratieve ondergronden, daar waar extra eisen worden gesteld aan het onderhoud of aanzien.

De norm EN 1177 definieert het procédé voor de controle van de valbrekende eigenschappen van de vloer en legt de grenswaarde vast tot waar geen ernstige verwondingen bij het vallen te verwachten zijn. De waarde van een valbreking wordt Head Injury Criterion (HIC) genoemd en mag niet hoger zijn dan 1000 HIC.

De economische waarde van een kunststof valbrekende ­ondergrond wordt duidelijk bij een vergelijking met die van een oplossing met zand of houtsnippers. Het onderhoud van laatstgenoemde oplossingen zorgt voor hoge kosten. ­Zoals gezegd zijn er diverse typen ondergronden beschikbaar in de markt voor de uiteenlopende situaties.

Plaatsing valbrekende tegels

Bij plaatsing dient ervoor gezorgd te worden dat de ondergrond vorstvrij en egaal is. Ook dient te worden gezorgd voor een goede afvoer van water.

De valbrekende en elastische tegels kunnen onderling ­worden verbonden d.m.v. pen/gatverbindingen. Op een harde ondergrond dienen de tegels aanvullend puntsgewijs (d.m.v. dotten lijm) worden verlijmd. Daarmee wordt het opzettelijk verwijderen of verschuiven van de tegels onmogelijk gemaakt. Voor het plaatsen op een halfverharding moeten rondom kantbanden worden aangebracht. De tegels ­worden vervolgens in aaneengesloten rijen geplaatst. Bij verlijming wordt plaatsing in halfsteensverband aanbe­volen. Waar nodig, zijn de tegels te versnijden met behulp van een decoupeerzaag of rubbermes.

Aandachtspunten voor plaatsing op het dak

Voor plaatsing van deze tegels op het dak, moet de onder­grond voldoende vlak en drukvast zijn. De opgegeven valhoogtes (zie tabel), die gelden bij een bepaald type tegel en dikte, zijn getest op een betonnen ondergrond. Indien er sprake is van een omkeerdak (zie foto), dan is het advies om de tegels te leggen op een XPS isolatie met een drukvastheid van 500 kPa. Bij zachtere isolaties onder of boven de dakbedekking, dient men na verloop van tijd rekening te houden met verminderde valhoogte, door vervorming van de onderliggende isolatie.

Gewone rubbertegels van granulaat of vezels kunnen beter niet rechtstreeks op pvc (houdende) kunststof dakbedekking worden gelegd. Door de PU lijm in de rubbertegels kan namelijk weekmakermigratie ontstaan, met mogelijk degradatie van de dakbedekking. Er dient een degelijke scheidingslaag tussen kunststof dakbedekking en rubber te worden aangebracht. Voor sommige daktoepassingen zijn ook rubbertegels met aluminium cachering leverbaar. Deze zorgen voor een 100% veilige onderbreking tussen kunststof dakbedekking en rubber.