Roofs 2019-03-24 Een skipiste op een energiecentrale

Internationale daken

De Amager Bakke Skislope in het Deense Kopenhagen is een schoolvoorbeeld van energetische en ruimtelijke duurzaamheid. Sterarchitect Bjarke Ingels ­ontwierp niet enkel een imposante energiecentrale die afval omzet in warmte en elektriciteit, maar ook een park annex skipiste op het dak van het complex. Voor de waterdichting van dit uitzonderlijk bouwwerk werd gekozen voor een Derbigum® GC WW.

Kopenhagen wil tegen 2025 de eerste klimaatneutrale hoofdstad ter wereld zijn. Anno 2018 zet ze haar verregaande ambities kracht bij met een bijzonder vooruit­strevend ­architectuurprojecten. Amager Bakke is een ­vernuftige ­energiecentrale die afval omzet in warmte en ­elektriciteit voor respectievelijk 160.000 en 62.500 ­gezinnen, maar die tegelijk ook plaats biedt aan een publiek ­activi­teitenpark en een skipiste.

Gigantische hoogrendementsketel

De Deense ontwerper Bjarke Ingels (BIG) gaat prat op de integratie van ecologische technologieën in hedendaagse architectuur. Hij was dan ook de aangewezen persoon om het concept voor de nieuwe energiecentrale in de stedelijke omgeving van Kopenhagen vorm te geven. BIG opteerde ­resoluut voor een duurzaam icoon met een strakke behuizing, dat symbool staat voor het milieubewustzijn van de stad.

Het complex functioneert als een gigantische hoogrendementsketel en wint enorme hoeveelheden energie uit de gecondenseerde damp in het rookgas. Een derde van die energie wordt omgezet in elektriciteit, terwijl de restwarmte bestemd is voor het lokale warmtenet. Op volle capaciteit zal de centrale jaarlijks 400.000 ton afval verbranden. Dankzij geavanceerde filtertechnologie is er geen sprake van vervuilende uitstoot. De centrale is zo’n 25% efficiënter dan haar voorganger – het Amager Resource Center, dat tegen 2020 omgevormd wordt tot een biomassacentrale – wat resulteert in een CO2-reductie van circa 100.000 ton. Ze is sinds eind vorig jaar in gebruik en levert intussen volop ‘schone’ energie.

Recreatiepark en skipiste

De ruimte op het dak van het complex blijft niet onbenut en wordt tegen komende herfst een publieke recreatiezone met een activiteitenpark en een 500 meter lange skipiste. Het park zal worden uitgerust met wandel- en trailrunningpaden, fitnessinfrastructuur, speelpleinen, ’s werelds grootste klimmuur (86 meter hoog en 10 meter breed) en een prachtig uitzicht over de stad en het havengebied. Karakteristieke vegetatie en strategisch gepositioneerde rotspartijen moeten het de allure van een Scandinavisch berglandschap geven. In de wintermaanden zal het geheel hoofdzakelijk fungeren als een skigebied, met onder meer een zwarte piste met een maximale helling van 45%.

Gezien het groene, natuurlijke karakter zal het dak van ­Amager Bakke bovendien de biodiversiteit stimuleren met een ideale habitat voor allerhande vogels, bijen, vlinders en insecten. De gevel is bekleed met verspringende metalen plantenbakken, waarvan de vorm en grootte ­varieert in functie van een optimale bezonning en bewatering. Dit laatste zal op termijn leiden tot het ontstaan van een doorlopende vegetatieve wand.

Waterdichting

Het ‘Amager Bakke Rooftop Park’ zal het hele jaar door ­geopend zijn en zal de dakconstructie dus sterk op de proef stellen. Er was dan ook behoefte aan een zeer robuust waterdichtingsmembraan om het onderliggende betondek afdoende te beschermen tegen weer, wind en i­ntensief gebruik. BIG klopte aan bij Derbigum, dat met het GC WW-membraan over de oplossing beschikte. “Het bevat zowel een polyester- als een glasvlieswapening en is wortelwerend,” vertelt Peter Kranz van Eurotag Danmark, de firma die de Derbigum-producten exclusief verdeelt in Denemarken. “Net wat de architecten nodig hadden!”

“We moesten uiteraard enkele specifieke details uitwerken en 13.000 m² is zeker geen kleine oppervlakte, maar op technisch vlak was dit project voor ons zeker geen rocket science”, vervolgt Kranz. “We hebben immers al veel ervaring met dergelijke projecten. We moesten de dragende betonelementen wel nivelleren om de ondergrond te optimaliseren en moesten ook twee grote dilatatievoegen met een speling van circa 10 centimeter integreren, maar dat is uitstekend gelukt. De waterdichting is geplaatst door Multi Tag Entreprise, een erkende partner waar we vaak mee samenwerken. De hoogte en de hellingsgraad vergden wel enkele creatieve oplossingen. Zo werden de zware dakrollen getransporteerd via een inventief railsysteem, zijn er speciale lasmachines gebruikt om ze aan het betondek te verankeren en werden er elke 15 meter beveiligingshekken geplaatst om de veiligheid van het personeel te garanderen. Dit alles heeft zijn vruchten afgeworpen, want het resultaat mag er zeker zijn!” ?

Amager Bakke Skislope, Kopenhagen (DK)    

• Bouwheer: Amager Resource Centre, Kopenhagen (DK)
• Architect: Bjarke Ingels Group (BIG), Kopenhagen (DK)
• Landschapsarchitect: SLA, Kopenhagen (DK)
• Hoofdaannemer: NCC, GEO Copenhagen, Tvilum LandinspektØrfirma A/S
• Dakdekker: Multi Tag Entreprise, Lille Skensved (DK)
• Waterdichtingsmembraan: Derbigum GC WW