Roofs 2020-07-03 Wat is de werkelijkheid?

column

Deze week naar een groot woningcomplex geweest, omdat men vreesde dat het gemetselde buitenblad als gevolg van ondergedimensioneerde geveldragers naar beneden zou kunnen komen. Een ander bureau had dit op basis van constructieberekeningen vastgesteld. Bij het project aangekomen, bleek de betreffende gevel over een grote lengte te zijn onderstempeld, hetgeen een vrij dramatische aanblik gaf. Vreemd genoeg was een deel om de hoek, van een andere eigenaar, niet onderstempeld.

Een opname ter plaatse leverde het beeld op dat de niet onderstempelde geveldragers inderdaad iets(!) vervormden, maar het bovenliggende metselwerk op verreweg de meeste plaatsen niet was vervormd, niet was gezakt en geen scheuren vertoonde. Slechts op een tweetal plaatsen was reden om vraagtekens achter het constructiegedrag te zetten.

De vraag is dan of al deze paniek wel terecht is. Het gebouw stond er reeds bijna 10 jaar. Wat is dan maat­gevend? Een berekening op basis van theoretische modellen, benaderingen en ingebouwde veiligheden, of het gedrag in de praktijk?

Dit soort voorbeelden komen wij vaker tegen. In het noorden van het land was een dak weggewaaid. Op basis van berekeningen volgens de voorschriften bleek de bevestiging niet te voldoen. Echter, toen we de bevestiging doorrekenden met een veiligheidsfactor van 1,0 bleek de bevestiging nog aardig wat reserve te hebben. Dat roept minimaal vraag­tekens op. Is het dak inderdaad door een onvoldoende bevestiging weggewaaid, of heeft er iets anders (mee)gespeeld? Als je blindelings de regeltjes volgt, ben je snel klaar. Maar dan is het risico dat je die laatste vraag ten onrechte niet stelt. En dat houdt risico’s in.

Iets anders, maar ook vanuit de theoretische i.p.v. vanuit praktische hoek, is het testen van materialen om hun praktijkgedrag te kunnen voorspellen. Bij een groot platdak bleek de dakisolatie prima te functioneren. Toch wilde de koper van dit bestaande pand op zeker gaan en vroeg een dakdeskundige om de dakconstructie te beoordelen. Deze stelde o.a. voor om de isolatie, die zich in de praktijk al bewezen had, op haar verouderingsgedrag te beoordelen. Daarom werd een monster van de dakisolatie in het lab aan een verouderingstest onderworpen. En wat bleek? De isolatie vertoonde na afloop een aanzienlijke krimp, iets wat in de praktijk nergens was voorgekomen. Gevolg was een afgeketste verkoop.

Maar wat is nu de werkelijkheid?
De werkelijkheid, of een in een laboratorium uitgevoerde simulatie van de werkelijkheid? Het enige wat was aan­getoond, was dat de uitgevoerde test niet representatief was voor de werkelijkheid!

Otto Kettlitz