Roofs 2024-08-13 De wetgeving is, als je wilt, niet moeilijk

Veilig en gezond werken

Van alle kanten hoor je vaak dat de wetgeving complex is en nodeloos uitgebreid. Wetgeving zadelt ondernemers op met extra administratie die nergens goed voor is.

Bovenstaande borrelpraat is mogelijk correct. Het is echter ook goed om te bepalen waar we het over hebben als we het over wetgeving hebben. Wetgeving op het domein veilig en gezond werken, de Arbeidsomstandighedenwet, is bedoeld om te zorgen dat werknemers niet uitvallen door ziekte of een ongeval. Daarbij moet je ook in de gaten houden dat wetgeving altijd het gevolg is van wat er in de maatschappij gebeurt.

Ik, als columnist met de focus op arbeidsomstandigheden, versta nu onder wetgeving de Arbeidsomstandighedenwet en het Arbeidsomstandighedenbesluit. In de Arbeidsomstandighedenwet zitten best wel taken voor een bouwondernemer waarvan het nut niet direct duidelijk is. Ik blijf zeggen dat als je de basisgedachte kent en het doel van de wet voor ogen houdt, wordt het een stuk simpeler.

Laten we een stap terug doen. Wat is die basis en wat is het doel van de Arbeidsomstandighedenwet? Het doel is het voorkomen van ziekte en ongeval. Dat dit ook het belang is van de ondernemer behoeft volgens mij geen uitleg. Dit doel zou ook binnen de onderneming een heel belangrijke doelstelling moeten zijn. Zieke werknemers kosten ‘klauwen’ met geld (hoor ik ondernemers wel eens klagen).

De Arbeidsomstandighedenwet gaat overigens alleen over de relatie werkgever-werknemer. Hierbij gaat de Arbeidsomstandighedenwet uit van drie uitgangspunten:

• wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet dat ook een ander niet,
• de werkgever is de baas en heeft de leiding,
• als je invloed op iets hebt moet je die invloed gebruiken.

De Arbeidsomstandighedenwet eist werken aan doelen. De Arbeidsomstandighedenwet kent geen resultaatverplichtingen of hoe je die doelen moet realiseren. Het is een doelstellingenwet.

Het Arbeidsomstandighedenbesluit vult in hoe je de bovenstaande drie gedachten, die doelen uit de wet, kunt realiseren in het bedrijf. Het Arbeidsomstandighedenbesluit benoemt de middelen. Ook even handig om te weten is dat een werknemer iedereen is die taken van jou, werkgever, uitvoert. Dus ook de ZZP’er die in uren voor jou werkt. De kerndoelen uit de wet zijn het kennen van de gevaren in het werk, de preventieve maatregelen plannen en deze implementeren in het proces, vervolgens de medewerkers op de hoogte brengen en toetsen of de geplande maatregelen worden uitgevoerd en effectief zijn. In de wet heet dit: het maken van de RI&E, het maken van V&G plannen, het geven van voorlichting en instructie en het controleren tijdens de uitvoering.

Deze doelstelling is voortgekomen uit de constatering dat er veel ongelukken op de werkvloer zijn en dat er een te groot ziekteverzuim is. De V&G plannen komen voort uit het feit dat de bouw een sector is met sterk wisselende omstandigheden, die niet af te dekken zijn met een RI&E op bedrijfsniveau. Een lastiger te tackelen probleem is ziekte door het werken met ongezonde materialen en gevaarlijke stoffen. Binnen de TRA moet dit geïnventariseerd zijn. Helaas is dit onvoldoende ingevuld. Dat heeft de wetgever genoopt om aan deze inventarisatie aanvullende eisen te stellen.

Naar mijn idee is het niet handig om je als ondernemer af te zetten tegen de Arbeidsomstandighedenwet en de doelstellingen. Immers, het doel van de wet is jouw werknemers beschikbaar houden voor werk. De wetgeving is dus meer een steun in de rug bij winstmaximalisatie dan een hindernis bij de bedrijfsvoering.

Adri Frijters