Roofs 2024-09-28 Een blijvend mooi en veilig dak

Productnieuws

Daken van gebouwen worden steeds intensiever gebruikt, bijvoorbeeld voor het plaatsen en het onderhoud van PV-systemen, airco’s en groene daken. Hierbij speelt veiligheid een belangrijke rol. Om de veiligheid te borgen, worden in de bouwregelgeving eisen gesteld. Door veiligheidsvoorzieningen op tijd in het ontwerp mee te nemen, kun je tegen aanzienlijk lagere kosten een veilige oplossing creëren, die tegelijk ook fraaier is. De Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB) vraagt hiervoor aandacht. Het Rijksvastgoedbedrijf ontwikkelde een tool voor dakveiligheid. De tool biedt ontwerpers een handvat om daaraan invulling te geven.

Tekst: Winny Christiaanse, Communicatiemanager GCVB

Iedereen kent wel gebouwen, waarop achteraf ontsierende voorzieningen zijn aangebracht om veilig op het dak te kunnen werken. Had dat niet anders gekund? Feit is dat veel daken in de praktijk onveilig blijken en niet voldoen aan wettelijke voorschriften. Een wijdverbreid misverstand is, dat het hebben van een vergunning voor het bouwen zou betekenen dat aan alle wettelijke voorschriften wordt voldaan. Men vergeet dan dat bij die vergunning alleen gekeken is naar de eisen vanuit de bouwregelgeving, voorheen het Bouwbesluit en nu het Besluit bouwwerken in de leefomgeving (Bbl). Vanuit de Arbeidsomstandighedenwet is de eigenaar van het vastgoed verantwoordelijk voor veilig werken op hoogte en moet deze zorgen voor voorzieningen (in de beheer- en onderhoudsfase) als er mensen op het dak komen.

Ontwerpers en architecten zouden vooraf de vereiste maatregelen moeten willen nemen om de veiligheid te borgen en aantasting van het ontwerp naderhand te voorkomen. Dit wordt steeds belangrijker naarmate we meer op daken doen.

Afweegkader veilig dak

Dakveiligheid wordt een steeds belangrijker onderwerp. Door diverse maatschappelijke ontwikkelingen moet steeds meer op daken gewerkt worden, tijdens en ook na de bouw. Denk aan PV-systemen en aan het optoppen van gebouwen. Of denk aan groene daken voor biodiversiteit of voor waterberging en het tegengaan van hittestress in het kader van klimaatadaptatie. Omdat werken op daken bijzondere risico’s met zich meebrengt, wordt het steeds belangrijker om van tevoren goed na te denken over de veiligheid en daarbij de Arbeidshygiënische strategie te volgen.

Het Rijksvastgoedbedrijf (medeondertekenaar van de GCVB) ontwikkelde een afweegkader, bedoeld om het ontwerpteam te helpen de juiste bouwkundige, technische en ruimtelijke keuzes te maken ten aanzien van veilig te onderhouden daken1. Ze delen dit afweegkader als best-practice graag met de sector om samen de veiligheid bij het werken op hoogte en daken vanuit de bron te verbeteren. Het Afweegkader is van toepassing op vier verschillende typen daken (excl. monumenten): bestaande platte daken, bestaande hellende daken, platte nieuw te bouwen daken en hellende nieuw te bouwen daken.

De architect is een van de eersten die aan zet is om te zorgen dat het ontwerp veilig te maken, te onderhouden en te gebruiken is. Het is vervolgens aan de bedrijven en de mensen daarbinnen om het zich eigen te maken en toe te passen. Dat geldt zowel voor werkvoorbereider van de aannemer als voor iedereen die op of aan het dak werkt bij de bouw, het onderhoud of latere aanpassingen. ■

1 Zie: (gc-veiligheid.nl/afweegkader)

2 Zie: Governance Code Veiligheid in de Bouw (gc-veiligheid.nl).

3 Zie: Generieke Poortinstructie (GPI) (gc-veiligheid.nl) en Veiligheid in Aanbesteding (ViA) (gc-veiligheid.nl)