Roofs 2003-08-03 Stelling

Recent ben ik begonnen met een cursus Communicatie, waar mij de kunst van het luisteren en reflecteren wordt bijgebracht. Ik vind het wel fijn om zo nu en dan een cursus te doorlopen, om de simpele reden dat het altijd redelijk ontspannend is. Je moet je geheel concentreren op een onderwerp dat, als je het goed uitzoekt tenminste, toegepast kan worden in je dagelijkse praktijk. Je gebruikt je werk om je een voorstelling te maken van hetgeen gezegd wordt.   In de cursus worden theorieën behandeld en modellen gepresenteerd. Deels om de cursist ervan te overtuigen dat de trainer het niet allemaal zelf verzonnen heeft en deels om het hanteerbaar te maken voor toepassing in de praktijk. Freud en Jung worden in mijn geval opgevoerd en verwijzingen naar uitgebreide studies.

Ik leer wat het ‘Radio-effect’ is en ‘selectieve perceptie’ maar dat laatste wist ik al. Ik hoor dat we bij voorkeur onszelf horen praten en dat slechts weinigen actief luisteren. Dat steeds minder wordt gelezen en tekst verwordt tot slagzinnen. De trainer vertelt van de methode om een prikkelende stelling te poneren zodat de toehoorders actief gaan luisteren om te letten op fouten of tegenstrijdigheden. Hij vertelt van de verschillende manieren van communiceren maar helaas dwaal ik met mijn gedachten af naar de te schrijven column, deze dus.   Het voordeel van de column is dat ik het schrijf en u zich een beeld vormt dat waarschijnlijk afwijkt. Dat is dus ‘Radio’ met een tijdschrift. Je hebt ook radiotijdschriften, maar dat is iets anders, want die behandelen het onderwerp radio en niet het effect radio.
De reden dat ik de column schrijf is dat, in tegenstelling tot een artikel, ik mijn mening kan verkondigen zonder een 100 % onderbouwing. Ik kan een onderbuikgevoel behandelen en stellen dat iedereen dat vindt, zonder ook maar iemand te bellen. Ik kan Willibrord Frequin opvoeren als wetenschapper, want in een column begrijpt iedereen dat dat lollig bedoeld is. Natuurlijk schrijf ik niet zonder kennis van zaken, maar dat laatste is beslist geen vereiste.   Ook kan ik in een column een stelling poneren om uw aandacht te prikkelen. Een stelling die betrekking heeft op ons vakgebied en communiceren bijvoorbeeld. Bij deze de stelling van het omgekeerde dak: ‘De meeste pannendaken lekken, maar in de perceptie van de gebruikers is dat niet het geval; voor platte daken geldt het omgekeerde.’ Het ‘bewijs’ komt uit mijn praktijk. Als ik maar voldoende inspecties opvoer, kan ik het aanvoeren als empirisch bewijs, maar liever poneer ik het in mijn column. Volgens de theorieën en de vele artikelen over platte daken moeten deze daken veel meer lekken dan in werkelijkheid het geval is.

Alle gebreken kom ik tegen, maar de daken lekken veel minder dan op grond van de aangetroffen gebreken verwacht mag worden. Vraag je willekeurig iemand naar het imago van een plat dak, dan is deze negatief. Kijk ik naar pannendaken dan zie ik altijd wel ergens een ‘gaatje’ in het pannendek. Bij het verwijderen van pannen zie ik vrijwel altijd leksporen op het beschot. De gebruiker heeft niets gemerkt en in zijn beleving is de betrouwbaarheid van een pannendak dan ook positief.   Er zijn een aantal mogelijkheden te noemen. Platte daken staan veel vaker negatief in de belangstelling, met een negatief imago tot gevolg. Pannendaken waren historisch gezien een grote technische verbetering en dat imago is zorgvuldig in stand gehouden. Je kunt stellen dat de berichtgeving beantwoordt aan het imago en dus geschreven wordt over gebreken aan platte daken en de schoonheid van pannendaken. De ene industrie communiceert beter dan de andere, bedenk ik me, en besluit het voor te leggen aan mijn nog immer aanwezige trainer. Deze heeft ontdekt dat ik tijdelijk afwezig was en roept mij tot vermaak van de overige cursisten tot de orde. Ik vraag hem over communiceren met radio effect en het probleem van imago. Hij antwoordt dat bij goede communicatie beide partijen het over hetzelfde hebben en interactie plaats heeft, dat Radio-effect in die zin vermeden moet worden. In reclame en helemaal in propaganda wordt het Radio-effect in die zin misbruikt. Fijntjes merkt hij op dat een onafhankelijk vakblad juist daarom Radio-effecten moet vermijden. Geachte lezer…U mag reageren op deze column.

Ton Berlee