Roofs 2005-06-08 ‘Absurd dat zoveel m2 dak onbenut wordt gelaten’

De dagelijkse vraag die alle bouwpartijen bezighoudt, is: hoe bereik ik een optimale bouwkwaliteit? Een bedrijf dat er een specialiteit van heeft gemaakt deze kwaliteit te borgen en te ontwikkelen, is INTRON. In dit artikel wordt aan de hand van een gesprek met directeuren Rico van Selst en Ton Jans de activiteiten van het bedrijf uiteen gezet en nader ingegaan op de meest recente ontwikkelingen. ‘Het dak wordt bij lange na niet optimaal benut.’

We kennen INTRON als partner van verschillende dakbaanproducenten op het gebied van onderzoek naar en ontwikkeling van nieuwe producten. Maar het bedrijf is op veel meer gebieden actief. Het bestaat uit drie onderdelen, namelijk een adviesbureau, een laboratorium en een certificatie-instelling. De certificatie-instelling is gevestigd in Culemborg, het laboratorium bevindt zich in Sittard en het adviesbureau is gevestigd in Sittard en Culemborg. Bij elk onderdeel werken zo’n 35 mensen.

Organisatie

De drie onderdelen opereren onafhankelijk, maar maken wel gebruik van elkaars bevindingen. De activiteiten van de gehele organisatie zijn onder te verdelen in drie kerncompetenties:

•              Materiaalkunde;

•              Functionele prestaties;

•              Kwaliteitsborging.

Onder materiaalkunde wordt de kennis van het gedrag van materialen in hun toepassing verstaan, als ook de kennis van de relatie tussen de structuur van de materialen en de eigenschappen ervan. Dit wordt onderzocht in het laboratorium te Sittard, waar men de meest moderne apparatuur heeft staan voor het onderzoek naar materialen, en waar men ook nieuwe apparatuur ontwikkelt om te kunnen werken volgens de laatste onderzoeksmethoden. Deze onderzoeken resulteren in de kennis van de functionele prestaties van materialen. Met deze kennis kan men prestatie-eisen voor bouwproducten en –delen opstellen.

Het adviesbureau kan aan de hand van deze onderzoeken tevens op projectbasis adviseren hoe het gekozen materiaal en de systemen aan de eisen voldoen, en de mate vaststellen waarin aan deze eisen is voldaan.

Uit deze activiteit vloeit de kwaliteitsborging voort, de hoofdactiviteit van de certificatie-instelling. Het stelt het bedrijf in staat de methoden voor het zeker stellen van de kwaliteit van processen, materialen, producten, personen en diensten te beheersen. Men vergaart kennis over het opstellen van de beoordelingsgrondslag en het vaststellen en toetsen van relevante aspecten door metingen en inspecties. ‘De synergie tussen de verschillende bedrijfsonderdelen is dan ook van essentieel belang,’ vertelt Jans. ‘Hoewel de bedrijfsonderdelen onafhankelijk van elkaar opereren, versterken ze elkaars activiteiten.’

Onafhankelijk en commercieel

Hoe functioneert het bedrijf in de praktijk? ‘Wij zijn een zelfstandig en onafhankelijk instituut,’ vertelt Van Selst. ‘Natuurlijk werken wij voor opdrachtgevers, maar wij hechten grote waarde aan onze onafhankelijke positie. Die is essentieel voor onze betrouwbaarheid, wat de basis is van al onze activiteiten. Onder onze opdrachtgevers bevinden zich zowel producenten als aannemers en handelaars. Intern zijn de specialismen verdeeld in clusters die de verschillende bouwdisciplines representeren. Daken en gevels vormen een eigen cluster in onze activiteiten, die verder het hele scala van de bouw bestrijken: van asbest en sloop tot bouwmaterialen, weguitrusting, bouwuitvoering en andere bouw gerelateerde items. Op  korte termijn zullen wij ook actief zijn in de sport.’ De toepassing van kunststof grasmatten zal naar verwachting sterk toenemen. De ontwikkeling van deze materialen en de formulering van de eisen waar deze matten aan dienen te voldoen (denk o.a. aan sterkte, schokabsorptie, onderhoud) wordt door een aantal kennispartners uit de bouw aangestuurd. De verschillende Technische Universiteiten spelen hierbij een belangrijke rol, maar ook diverse andere kennisinstituten en marktpartijen, waaronder INTRON.

BouwQ

‘Wij willen een innovatieve partner zijn,’ aldus Van Selst. ‘Daarbij is ons uitgangspunt: een bijdrage te leveren aan de reductie van bouwfouten en faalkosten. Om de sector in dit opzicht verder te ondersteunen, participeren wij in het samenwerkingsverband BouwQ. Dit is een integrale bouwtoets, waarmee vanaf de zijlijn alle technische aspecten (van planvorming tot en met oplevering) op kwaliteit worden getoetst. De samenwerking betekent een bundeling van kennis en ervaring van de meest gerenommeerde partijen op dit gebied.’

BouwQ bestaat uit de volgende partners:

•              INTRON

•              GeoDelft

•              TNO-Bouw

•              Wagemaker Adviesbureau voor bouwconstructies BV

Een kwaliteitsverklaring, door het samenwerkingsverband na afronding van een toetsingsproject opgesteld, kan de basis zijn voor het afgeven van een verzekerde garantie door een verzekeringsmaatschappij. De toetsing is gebaseerd op risicobeheersing: in de planfase voert men een zogenaamde ‘quickscan’ uit, om alle risico’s te inventariseren. Men let hierbij niet alleen op de afzonderlijke onderdelen van een bouwwerk, maar ook op de onderlinge samenhang. Alles wordt volgens eenzelfde beoordelingssystematiek getoetst. In de volgende bouwfasen worden aan de hand van deze inventarisatie de activiteiten van de opdrachtnemer voortdurend beoordeeld en afgemeten aan het risicobeheersingssysteem en het daarop gebaseerde systeem voor kwaliteitsborging. Dit op basis van intensieve interactie tussen de verschillende bouwpartijen. ‘Een externe toetsing is alleen efficiënt bij een continue wisselwerking tussen BouwQ en de actoren in het bouwproces. Een eventueel probleem koppelen we direct terug naar de bouwende partijen en de opdrachtgever. Op deze manier denken wij de bouwwereld optimaal van dienst te kunnen zijn.’

Innovatieve toepassingen voor het dak

Het bedrijf maakt zich ook sterk voor nieuwe toepassingen van bestaande materialen. Van Selst: ‘In 1903 bedachten de gebroeders Wright het concept waarmee we konden vliegen. In 1969 landden de eerste mensen op de maan. In contrast daarmee: 2000 jaar voor Christus wist de mens hoe hij stenen op elkaar moest stapelen om een huis te bouwen. 2000 na Christus weten we dat nog steeds. De bouw is in al die tijd onthutsend weinig opgeschoten, de innovaties en nieuwe technieken zijn zeer marginaal. De bouwwereld zou veel creatiever met bestaande technieken en mogelijkheden om kunnen gaan. Als men even wat verder nadenkt, blijken er legio mogelijkheden te zijn waarmee de bouw efficiënter, milieuvriendelijker en beter zou kunnen worden uitgevoerd.’ Van Selst heeft daar veel ideeën over. Voor toepassingen in de civiele infrastructuur is men bijvoorbeeld bezig met de ontwikkeling van ‘uitrolbaar’ asfalt, Roll Pave. Het is een concept waarmee een grote tijdswinst kan worden behaald bij de vervanging van de ‘toplaag’ van een wegdek. Deze toepassing is inmiddels gepatenteerd. ‘Het is toch onvoorstelbaar dat er zoveel asfalt in Nederland ligt en er eigenlijk niets mee gedaan wordt behalve er overheen rijden? Terwijl de techniek al zover is, dat men het asfalt vol kan stoppen met chips of zenders, waarmee de meest uiteenlopende zaken geregeld kunnen worden: snelheidscontroles, mobiele telefonie, GPS, etc. Hetzelfde geldt natuurlijk voor het dak. Hoeveel vierkante kilometers zwarte vlakken liggen er wel niet ongebruikt in Nederland? Men kan via het dak allerlei data verzenden en ontvangen, of bijvoorbeeld energie opwekken. Wij ontwikkelen daartoe verschillende systemen met als uitgangspunt de materialen intelligent te maken.’

Van Selst is vastbesloten de ontwikkelingen actief aan te sturen. ‘Het dak als multifunctioneel bouwonderdeel zal de komende tijd nog wel een ondergeschoven kindje blijven, maar wij zullen er intensief aan blijven werken daar verandering in te brengen.’