Roofs 2011-04-30 Een milieuvriendelijke gevelonderhoudsinstallatie

Het dak kan vele functies hebben. Zo is het in veel gevallen ook de plek waar de gevelonderhoudsinstallatie staat opgesteld. Tijdens een bijeenkomst op 27 januari 2011 presenteerde de Kranenburg Group uit Nieuwkoop een nieuw type gevelonderhoudsinstallatie dat volledig is ontworpen om uitstoot van CO2 te minimaliseren en de installatie minstens energieneutraal te maken.

Een gevelonderhoudsinstallatie is gemiddeld slechts 15 dagen per jaar in gebruik. De overige dagen staat de installatie stil op het dak. De producent ging daarom op zoek naar manieren waarop de installatie ook de resterende tijd zijn waarde voor het gebouw zou kunnen bewijzen. Besloten werd een volledig duurzaamheidstraject in te zetten waarbij zowel in de productie, het transport naar bestemming, de gebruiksfase en bij stilstand de installatie het milieu zo min mogelijk zou belasten. Dit heeft geresulteerd in de gepatenteerde Kolibrie, een gevelonderhoudsinstallatie die zonder lassen is vervaardigd en die diverse energiebesparende aanpassingen heeft ondergaan ten opzichte van de eerdere modellen. Men heeft een installatie ontworpen die kan worden ingezet om zelfstandig energie op te wekken (windenergie) en die na het verstrijken van de levensduur volledig kan worden hergebruikt. Hoofd engineer Cor van Harten legt de aanpassingen uit, en de filosofie die eraan ten grondslag ligt.

Productie

Al in de keuze van het materiaal is rekening gehouden met de belasting voor het milieu. Zo is er bij de productie van de Kolibrie alleen gebruik gemaakt van aluminium uit schroot (wat veel minder energie kost om te produceren dan nieuw aluminium). De rail waar de installatie op wordt bevestigd, de Deltarail, is eveneens uit aluminium vervaardigd. Aluminium hoeft niet te worden beschermd tegen corrosie. Voorheen bestond het railtraject uit verzinkt staal. De aluminium rail inclusief bevestiging is C2C-gecertificeerd.

Bij lassen (verbinden van materialen) komen gassen vrij, waaronder CO2 en O3. Om deze uitstoot te voorkomen, is de nieuwe installatie vrijwel geheel zonder lassen vervaardigd. Men heeft de verschillende componenten middels speciale klinkverbindingen aan elkaar gezet. Speciale aandacht is besteed aan een efficiënte manier van produceren zodat materiaal werd bespaard, evenals transportbewegingen.

Gebruiksfase

Diverse innovaties zijn ingezet om het energieverbruik van de installatie tijdens het gebruik te minimaliseren. Het beperken van de bewegingen zorgt voor energiebesparing en minder uitstoot, en ook voor minder slijtage en dus ook minder onderhoud. Opvallend in dit opzicht is bijvoorbeeld de speciaal vormgegeven gondel. Deze is de Cornerbox genoemd. Door de gondel achthoekig uit te voeren heeft de gebruiker een stavlak in de schuine kant. Daardoor kan de gondel ook worden toegepast in de hoeken van het gebouw. Hiermee zijn de elektromotor en draaikrans voor het positioneren in de hoeken van het gebouw overbodig geworden. De gondel brengt met behulp van de speciale vormgeving zichzelf in positie.

Een andere opvallende innovatie is de telescoopcilinder. Normaal wordt er een dubbelwerkende cilinder zowel bij het stijgen als bij het dalen door een generator aangedreven. In dit nieuwe systeem wordt bij het dalen gebruik gemaakt van de zwaartekracht en hoeft de telescoopcilinder alleen nog bij het stijgen mechanisch te worden aangestuurd.

Energiewinning tijdens stilstand

Om de installatie ook tijdens de uren dat hij niet in gebruik is nuttig in te zetten, kan hij worden uitgevoerd met voorzieningen voor het opwekken van wind- of zonne-energie, of systemen om energie te winnen uit regenwater. Te denken valt bijvoorbeeld aan een mobiele windgenerator of een mobiele zonnecollector. Door de hoge positie van de installatie zullen deze voorzieningen in veel situaties bovengemiddeld veel wind of zon vangen. Van Harten heeft de meeste verwachtingen van de windturbine, deze kan immers met de wind meedraaien en zal dus in de meeste gevallen een hoge opbrengst leveren. Als de gevelonderhoudsinstallatie in gebruik is, zal de voorziening voor energieopwekking vanzelfsprekend stil worden gelegd.

Ook is aandacht besteed aan de diverse andere aspecten tijdens de levensduur van de installatie. Zo zal het onderhoud uitsluitend worden uitgevoerd door lokale partijen. Aan het einde van de levensduur kunnen de verschillende onderdelen eenvoudig worden gescheiden en gerecycled. Door op deze manier van begin tot eind aandacht te schenken aan een zo laag mogelijk energieverbruik en een zo laag mogelijke belasting van het milieu heeft de Kranenburg Group een vooruitstrevende gevelonderhoudsinstallatie ontwikkeld. Technisch levert de installatie dezelfde prestaties als de voorgangers. De installatie belast het milieu echter aanzienlijk minder. De producent heeft inmiddels al aangekondigd de gevelonderhoudsinstallatie in deze zin nog verder door te willen ontwikkelen.