Roofs 2016-05-12 Gebruik de juiste PBM’s!

In de dakenbranche wordt een aantal typen PBM’s veelvuldig gebruikt. Ad Verhoeven van SBD licht toe welke PBM’s in welke situaties worden toegepast en gaat nader in op de aandachtspunten.

Ad Verhoeven, Arbo-voorlichter Stichting Bedrijfstakregelingen Dakbedekkingsbranche (SBD).

Het menselijk lichaam is kwetsbaar. Dat ondervinden we dagelijks. Om het te beschermen gebruiken we werkkleding en Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM’s), een belangrijke voorwaarde om veilig te werken. Het gebruiken van PBM’s is inmiddels wel voor vrijwel iedereen een normale zaak. Kennis van soorten PBM’s, het juiste gebruik, noodzakelijk onderhoud en ook eventuele risico’s worden onderschat.

Het blauwe bord met het opschrift ‘Persoonlijke Beschermingsmiddelen (PBM’s) verplicht!’ kennen we allemaal. Maar eigenlijk zou daar moeten staan: ‘De juiste Persoonlijke Beschermingsmiddelen verplicht!’

Recht op PBM’s en werkkleding

Verstrekking van PBM’s is geregeld op basis van de Arbowet en de CAO BIKUDAK. Voorlichting door werkgevers en leveranciers is hierbij niet altijd optimaal. De werkgever moet ook toezicht houden op de naleving en gebruik van de verstrekte middelen. Ook Inspectie SZW houdt hierop toezicht, vooral op PBM’s voor grote risico’s. Hierbij moet men denken aan bijvoorbeeld harnasgordels en adembescherming.

Een dakdekker heeft altijd veiligheidsschoenen, handschoenen en brandvertragende werkkleding nodig. Verder moet hij kunnen beschikken over een aantal andere PBM’s, zoals: veiligheidshelm, harnasgordel, gehoorbescherming, adembescherming en veiligheidsbril. Alhoewel het geen specifiek PBM is, valt dakrandbeveiliging hier ook onder.

We zullen er enkele nader toelichten.

Veiligheidsschoeisel

Voor de dakdekker doorgaans S3, maar ook hier weer moet het de juiste schoen zijn! De definitie van een veiligheidsschoen is: stalen neus, stalen zool en een grof geprofileerde-antislip zool. Toch heeft de dakdekker vaak een volledige gladde zool! We weten allemaal waarom, dit dient namelijk een heel ander doel, het voorkomen van voetafdrukken in zachte bitumineuze dakbedekking. Dit komt de veiligheid dus absoluut niet ten goede wanneer dit type schoen ook wordt gedragen op bijvoorbeeld kunststof dakbedekking of zinken daken. Het komt erop neer dat je meerdere typen schoeisel nodig hebt om in alle omstandigheden de juiste te hebben.

Handschoenen

In onze branche worden de vloeistofdichte handschoenen vooral gebruikt voor het werken met bepaalde lijmsoorten en oplosmiddelen. Deze kun je maar beter niet gebruiken wanneer je met open vuur werkt. Het klinkt logisch, maar toch zien we jongens met dunne kunststof handschoentjes achter de brander staan en leren handschoenen zijn doorgaans niet vloeistof dicht. De bescherming, waar het toch om gaat, is dan nul!

Ademhalingbescherming

Bij dit type PBM is het de vraag: gebruik je een ‘snuitje’ of een volgelaat aangeblazen P3 masker? Voor veel activiteiten in de dakenbranche biedt een ‘snuitje’ onvoldoende bescherming. Bijvoorbeeld tijdens werkzaamheden waarbij kwartsstof vrij kan komen of bij het verwijderen van oude teerhoudende dakbedekking, is een P3 filter vereist. Maar als de gebruiker baarddragend is, zal je ook met de juiste keuze niet het beoogde resultaat bereiken, omdat er dan geen goede afsluiting is tussen filter en huid (lekkage).

Gehoorbescherming

Dakdekkers zijn zich niet altijd bewust van het te hoge geluidsniveau waaraan zij worden blootgesteld. Branders, maar ook een hetelucht föhn gaan ver over de maximaal toelaatbare norm van 85 dB(A). Velen in de totale bouw en industrie hebben door jarenlange blootstelling vaak onbewust een beschadiging van het gehoor opgelopen.

De beste PBM is géén PBM

Tot slot enkele tips en weetjes:

• PBM’s mogen best ‘trendy’ zijn, vooral jongeren zijn hiervoor gevoelig. Het kan het verschil maken of iemand kiest voor een bepaald vak en er zo wil uitzien.
• Betrek o.a. om die reden de gebruikers bij de aanschaf. Zij moeten er tenslotte minimaal 8 uur per dag in rondlopen. Ook hier geldt vaak: goedkoop is duurkoop!
• Verstrekken van PBM’s is een werkgeversverplichting, maar ook toezicht houden en instructie geven op het gebruik mag niet ontbreken.
• Werknemers zijn verplicht deze middelen te gebruiken!

Het mag duidelijk zijn dat er altijd gezocht moet worden naar een werkwijze waarbij persoonlijke bescherming niet noodzakelijk is. Het is tenslotte de laatste vorm van bescherming in de arbeidshygiënische strategie. Let wel, het gebruiken van PBM’s kan even lastig zijn, maar het niet gebruiken kan voor altijd lastig zijn!

Maar: de beste PBM is géén PBM. Probeer dus altijd éérst te voorkomen dat het risico ontstaat door het probleem bij de bron aan te pakken. Mocht dit om wat voor reden dan ook niet mogelijk te zijn, probeer het risico dan altijd te ondervangen met een collectieve oplossing. Pas in allerlaatste instantie mag (gemotiveerd) worden gekozen voor een PBM.