Roofs 2016-09-03 Eigen schuld?

Het verrast u misschien, maar net als ieder ander doe ik met enige regelmaat iets heel doms. Mijn eerste reactie is dan altijd: doen alsof ik het niet heb gedaan. Als niemand het merkt, dan is het niet gebeurd. Maar als de auto over de hele zijkant is beschadigd, is dat lastig vol te houden. De tweede reactie is: doen alsof het de schuld van iemand anders is. Maar als de verf van de pilaar van de parkeergarage op de lak is achtergebleven kun je dat moeilijk vol blijven houden. Tenslotte zit er voor mij dan niks anders op dan toe te geven dat ik een domme fout heb gemaakt en daar de consequenties van moet dragen. Niet voor niets luidt een populair rijmpje: ‘Eigen schuld, dikke bult!’

In de dakenbranche worden domme fouten gemaakt. Dat is niet verwonderlijk, we zijn allemaal mensen. En de hierboven beschreven reacties zijn ook allemaal menselijk. Maar als een dak eenmaal lekt, wordt het erg moeilijk om te doen alsof dat niet zo is. De tweede reactie, doen alsof het de schuld van iemand anders is, biedt meer kansen. Als je een dakdekker bent, kun je nog wel eens wijzen naar een andere partij die op de bouw aanwezig is. Zo lang er verwarring is, en zo lang je nog liever je pink afsnijdt dan dat je je eigen domme fout toe te geven, zijn er kansen om ermee weg te komen.

Soms is het nog echt de fout van de ander ook. In zo’n geval loont het de moeite om de kwaliteit van het eigen werk inzichtelijk te maken en bij oplevering op wat voor manier ook vast te stellen – en vast te leggen – dat de gevraagde kwaliteit is geleverd en het dak waterdicht is. Anders worden de domme fouten van een ander alsnog het probleem van de dakdekker.

De domste fouten zijn de fouten die je van tevoren ziet aankomen. In die situaties wil de hiërarchie in de bouw nog wel eens tegen de dakdekker werken. Zeker als hij iemand treft die doet alsof de fout geen fout is. Je hebt van die mensen. Denk aan een architect die iets heeft ontworpen dat er wel heel erg mooi uitziet, maar dat technisch gewoon niet kan. Of aan een opdrachtgever die uit kostenoverwegingen een bepaald detail op een wel héél goedkope manier uitgevoerd wil zien. Enfin, u kent de situaties wel. Frustrerend aan die gevallen is met name dat er niet naar de expert wordt geluisterd, m.a.w., dat er geen waarde wordt gehecht aan de expertise van de dakdekker.

Er zijn situaties denkbaar dat de dakdekker zich gedwongen ziet om dan toch maar iets te produceren dat op een oplossing lijkt. Bedenk de redenen daarvoor maar: hij wil de opdracht niet kwijt, of hij wil zijn vaste opdrachtgever te vriend houden, of – wie weet – hij denkt echt dat hij zich er voor die ene keer wel met een houtje-touwtje-oplossing van af kan maken.

Ook in die situaties is het raadzaam om alles vast te leggen. Als er later toch gedonder van komt, kan de dakdekker in ieder geval zeggen: ‘Kijk, ik zei het toch! Mijn schuld is het niet!’ Of dat hem in de rechtszaal zal helpen, is overigens maar de vraag. Met dat document laat de dakdekker namelijk ook zien dat hij van tevoren wist dat het detail niet gemaakt kon worden zoals hij het uiteindelijk heeft uitgevoerd. Ook al heeft hij gewaarschuwd, als hij het detail toch volgens de vraag (of eigenlijk: eis) van de opdrachtgever foutief oplevert, blijft het resultaat hetzelfde: een fout detail. De dakdekker heeft de expertise om een dergelijke fout te voorkomen en dient daar dus naar te handelen.

Dat betekent dus: niet doen. Hoe (in financieel opzicht) pijnlijk zo’n besluit ook mag zijn, een domme fout is in alle ­gevallen een domme fout. Ook als je van tevoren weet dat het een domme fout is. En ook als degene die (een deel van) je inkomen betaalt van je eist dat je die domme fout begaat. Het is nog tot daar aan toe de consequenties van je eigen domme fouten te dragen. Maar het is nog veel beroerder om de domme fouten van een ander te maken (terwijl je weet dat het een domme fout is) en daar de prijs voor te betalen.