Roofs 2017-08-63 Column Dakenman van het Jaar 2016

Oude kennis, nieuwe daken

­Het bewijs is geleverd: boven de 50 jaar kijk je vaker terug. En nu iedereen na de verdiende bouwvak weer aan het werk is, mijmer ik even door over die ‘goede oude tijd’. Die tijd dat er alleen gesproken werd over dakbedekking van kunststof of bitumen, een beetje meer isolatie, wel of geen dampremmende laag en grind of tegels als ballast. Het leek allemaal eenvoudiger dan tegenwoordig. Als traditioneel dakdekkersvolk zijn wij misschien wel ingehaald door de volwassen wordende studenten, die in de strijd voor een verbeterde ­stedelijke omgeving zeker méér willen met het dak dan ­alleen een pure waterdichting.

Terwijl wij nog dagelijks bezig zijn met het ontzorgen van de klant op het platte dak met het reinigend, preventief en correctief dakbehoud, is de nieuwe, aankomende dakgeneratie alweer bezig met de circulaire economie en klimaatadaptatie - en wordt samen gediscussieerd over wat zij onder andere met het platte dak gaan doen.

Gesteund door de oudere, inventieve, spraakmakende architecten wordt gewerkt met afgestudeerde ontwerpers die vaak, wars van enige kennis van daktechniek, wilde ideeën hebben voor de van huis uit zeer traditionele bouwers. Met steden als Amsterdam en Rotterdam voorop, ontwikkelen zij niet alleen multifunctionele gebruiksdaken zoals energie-, parkeer-, water- en groendaken, maar bedenken zij ook nieuwe vormen van dakgebruik.

Namen zoals dakgaard, dakakker, dakmoestuin (met verse oogst van dakgroenten en dakkruiden) zijn al aan de orde van de dag. We kunnen zelfs polderen op het Slimdak, we zijn klimaat(p)roof met het vlinder- en biodiversdak, waar soms zelfs specialistische hulp wordt gevraagd van een dakimker met zijn voorliefde voor de instandhouding van zijn (dak)bijen. Inmiddels bestaat er al een heuse dakboer of -boerin (genderneutraal?), kan het dakvee ingezet worden en worden dakvissen gekweekt. Door de dakhovenier wordt een polderdak voor waterbuffering van dakwater aangelegd. Toch zal gelukkig bij de realisatie van ieder nieuw idee, ouderwets genoeg, het toelaatbare dakgewicht berekend moeten worden voor de nieuwe of oude dakconstructie. Een belangrijke dakfactor die nodig is om dit alles te kunnen dragen.

Het nieuwste idee is om in de stad gebouwen op te gaan toppen en alle oude panden te gaan voorzien van een nieuwe, moderne verdieping voor het creëren van nieuwe woonruimte. Dit keer zeker niet voor Airbnb maar voor de bewoner zelf, waarbij het dak dan weer voorzien kan worden van een terrasdak, een begroeid dak, bomendak of fruitdak met dakvijver. In Rotterdam is op het oude spoor van Hofbogen een oud stationsdak gerenoveerd als horecaplek en in Den Haag is bij de dakboerderij De Schilde een kas op het oude dak geplaatst voor de kweek van Tilapia vissen en duurzame groenten.

Ook een zwemvijverdak is natuurlijk als idee mogelijk, ­tezamen met een moerasdak waardoor het dakleven op dit dak direct kan worden gereinigd. Een koeldak, voorheen een wit reflecterend dak maar nu door moderne studenten Cooldak genoemd, wordt inmiddels als filmdak ingericht. In Utrecht is voor de eigen gezondheid een basketbalveld als sportdak gerealiseerd. Ook de horeca heeft inmiddels het dak ontdekt. Daarin zie je vaak dat ook de Engelse taal een rol gaat spelen in de vorm van een Rooftop Bar of Rooftop Dinner, waar dezelfde bar op het dak een mogelijkheid geeft voor een fantastische dakdate!.

Alle gekheid op een stokje: is er dan veel veranderd de laat­ste jaren, waardoor wij als traditionele branche buitenspel worden gezet door de studenten met hun snelle studententaal ? Dat denk ik niet. Natuurlijk wil men allemaal het wiel even zelf uitvinden, waardoor het dak wordt ingezet als dakproeftuin, en zullen er steeds nieuwe ideeën worden ontwikkeld, zodat het bovenste deel van een pand interessanter wordt ingericht dan in onze ‘oude’ tijd. Maar als deze daken worden gerealiseerd, heeft men ons, de ‘ouderen’, nog steeds hard nodig met onze technische kennis.
Oude, verantwoorde kennis combineren met nieuwe ideeën, dat is de toekomst. Combineert u met hen mee?

Erik Steegman
Directeur NDA Duurzaam Dak Concept