Roofs 2017-09-31 Gewijzigde Arbowet: preventie staat centraal

Veilig en gezond werken

Met de per 1 juli 2017 vernieuwde regels van de Arbowet en het Arbobesluit ziet Inspectie SZW scherper toe op naleving van de Arbowet. In deze ­nieuwe Arbowet staat preventie nog meer centraal. Per 1 september 2017 is de ­ Beleidsregel Boeteoplegging Arbowet aangepast.

Werknemers moeten gezond en veilig kunnen werken. Daar zorgt de Arbeidsomstandighedenwet voor, ook wel bekend als de Arbowet. De Arbowet geldt voor alle werkgevers en werknemers in Nederland. Zowel werkgevers als werknemers hebben verplichtingen: samen moeten zij ervoor zorgen dat er gezond en veilig wordt gewerkt. Door de nieuwe Arbowet verandert de rol van betrokkenen: de werkgever, de werknemer, de bedrijfsarts en de preventiemedewerker. Maar ook de rol van een medezeggenschapsorgaan als een ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegen­woordiging (PVT) wijzigt.

Basiscontract

In de gewijzigde Arbowet staat dat organisaties per 1 juli 2017 moeten beschikken over een zogenoemd basiscontract met een arbodienstverlener (arbodienst of bedrijfsarts). Het basis­contract stelt minimumeisen aan het contract tussen arbodienstverleners en werkgevers. Dit zijn rechten en plichten voor de werkgever, de werknemer en de bedrijfsarts. Het staat de werkgever daarnaast vrij om, in overleg met zijn werknemers en de arbodienstverleners, meer taken op te nemen: het basispluscontract. Met het basispluscontract kan de effectiviteit van de dienstverlening worden vergroot.

Voor bestaande contracten geldt een overgangsperiode: werkgevers en arbodienstverleners krijgen tot 1 juli 2018 de tijd om de contracten aan te passen. De gewijzigde beleidsregel is van toepassing op alle nieuwe basiscontracten die per 1 juli 2017 zijn afgesloten. Organisaties krijgen ook een boete als het basiscontract geen afspraken bevat over de verzuimbegeleiding.

Bedrijfsarts

Een wijziging in de Beleidsregel Boeteoplegging Arbowet is dat bedrijfsartsen nu ook beboet kunnen worden als zij hun verplichtingen, zoals in de Arbowet beschreven, niet nakomen. De bedrijfsarts speelt een belangrijke rol bij de duurzame inzetbaarheid van werkenden. Alle werkenden moeten toegang hebben tot een bedrijfsarts. In de gewijzigde Arbowet is geregeld dat bedrijfsartsen een klachtenprocedure moeten hebben en verplicht zijn mee te werken aan een verzoek om een second opinion.

Zoals gezegd staat preventie centraal in de nieuwe Arbowet. De bedrijfsarts moet dan ook de werkgever adviseren over het toepassen van preventieve maatregelen voor gezond en veilig werken van de werknemers. Ook adviseert de bedrijfsarts bij ziekteverzuimbeleiding, in plaats van bijstand te ver­lenen. Hiermee wordt in de wet benadrukt dat het de werk­gever is, die verantwoordelijk is voor de verzuimbegeleiding.

Naast de bedrijfsarts krijgt ook de preventiemedewerker een stevigere rol in de nieuwe Arbowet. Elk bedrijf moest al ten minste één werknemer aanwijzen als preventiemedewerker. De preventiemedewerker heeft als taak te adviseren aan, en samen te werken met, de bedrijfsarts en andere arbodienstverleners. De benoeming van de persoon en de positie van de preventiemedewerker in de organisatie zal nu met instemming van de OR of PVT plaatsvinden.

Boetebeleid

De nieuwe Arbowet is per 1 juli 2017 ingegaan. Werkgevers en arbodienstverleners krijgen tot 1 juli 2018 de tijd om de contracten aan te passen. Aanpassen kan door middel van een aanvulling op het bestaande contract of door een nieuw contract af te sluiten. Alle nieuwe contracten moeten direct per 1 juli 2017 voldoen aan de wettelijke vereisten. Inspectie SZW krijgt meer mogelijkheden om werkgevers, ­arbodienstverleners en bedrijfsartsen sancties op te leggen bij het niet naleven van de regelgeving en het ­basiscontract.