Roofs 2021-04-17 PV-panelen plaatsen lastiger dan het lijkt

veilig en gezond werken

Het plaatsen van zonnepanelen op daken wordt vaak gezien als simpel werk. Dat is schijn: er kleven zeker wat haken en ogen aan deze activiteit. Ik doel dan op de haken om de panelen aan vast te zetten maar ook de haken waarmee bijvoorbeeld de pannen zijn verankerd. Op platte daken heb je te maken met de ballast en de draagkracht van het constructieve dak. En je hebt je ogen om mee te kijken en goed op te letten en de verankeringsogen om niet op het maaiveld te vallen.

Adri Frijters

Veilig en gezond plaatsen van panelen begint met een goede voorbereiding. Laat ik, zonder uitputtend te willen zijn een kleine opsomming maken. Je moet de bereikbaarheid van het dak kennen. Je moet weten of transportmaterieel opgesteld kan worden en hoe je de materialen bij de werkplek kunt krijgen. Van belang is hoe oud het dak is en of de pannen verankerd zijn. Bij platte daken moet je weten hoe de constructie is opgebouwd. In de vorige eeuw werd veel spaanplaat als dakplaat gebruikt; lekkages kunnen de draagkracht behoorlijk ondermijnen. Voor platte daken is de hoogte van de dakrand van belang; is deze minder dan 1 meter dan is randbeveiliging vereist. Tijdens het dakdekken moet met oog op valpreventie de arbeidshygiënische strategie worden toegepast. Dat betekent dat (als het technisch mogelijk is) de werkplek met leuningen beveiligd moet worden. Ook als er een lijnsysteem of ankerpunten zijn moet de arbeidshygiënische strategie worden gevolgd. Economische motieven gelden namelijk niet bij ernstige gevaren zoals valgevaar. Bij het werken op een dak moet ook nagedacht worden over vluchtroutes. Op een groot dak is een tweede vluchtweg vaak noodzakelijk. Daarnaast moet er ook worden gedacht aan een BHV-plan dat is afgestemd op de ongevallen die zouden kunnen plaatsvinden. Mocht er onverhoopt toch met gordels gewerkt worden dan is een aangepast BHV-plan zeker noodzakelijk. Het aanbrengen van veilige looppaden voor onderhoud en controle van de PV-installatie wordt vaak vergeten. Dit geldt zowel voor platte als hellende daken.

Ook logistiek kan soms best lastig zijn. De panelen wegen al gauw zo’n 20 kilo en zijn met hun flinke afmetingen en scherpe kanten en hoeken niet handig te tillen. Vergeet ook de invloed van de wind niet tijdens het opperen. Het naar boven brengen en uitlopen van de panelen is vaak werk gebaseerd op spierkracht. Op platte daken is het mogelijk de pakketten op het dak te plaatsen met een kraan. In een gunstige situatie kunnen de panelen op een platte wagen worden verplaatst naar de montageplaats. Op hellende daken is dat veel lastiger. Helaas mag je aan (rol)steigers zo maar lieren of andere hijsvoorzieningen vastmaken. Gelukkig staat de techniek niet stil. Een rolsteiger­fabrikant heeft een ‘shuttle’ ontwikkeld die, vastgezet aan een rolsteiger, de panelen op de kracht van een accuboormachine omhoog brengt. Het uitlopen blijft natuurlijk ouderwets handwerk. Werk veilig!