Roofs 2021-07-06 Vorm, functie en plezier komen samen in parkeerhuis Konditaget Lüders

Internationale daken

Parkeergarages zijn doorgaans functionele gebouwen die plek bieden aan het overschot van auto’s in de stad. Dat stralen ze meestal ook uit: grote blokken metaal en beton die zo veel mogelijk auto’s kunnen bevatten. Dat gold ook voor het parkeerhuis met de naam Konditaget Lüders in Århusgadekvarteret, een havenwijk in het noorden van Kopenhagen. Daar wilde de gemeente iets aan doen, dus schreven ze een prijsvraag uit met als uitgangspunt een conventionele parkeergaragestructuur. Op de vraag ‘Hoe creëren we een functio­nele parkeerstructuur die ook aantrekkelijk is als openbare ruimte?’ kwam het lokale bureau JAJA Architects volgens de gemeente met het beste antwoord.

Tekst: Joep Klerx

Uitgangspunt was een betonnen gebouw, iets wat parkeergarages vaker kenmerkt. Dat kan saai, koud en benauwend overkomen als je er naartoe loopt om de auto op te halen. De architecten van JAJA kwamen met het voorstel om er een tweede, speelse laag overheen aan te brengen. Nog steeds met een ruwe, industriële uitstraling die past bij het havengebied, maar dan in een rode kleur. Die kleur zorgt voor een speels karakter en past goed bij de rode bakstenen van de huizen in de omgeving. Daarnaast zijn op de gehele gevel plantenbakken bevestigd die het eentonige gevoel van de gevel doorbreken. De groene klimoppen die vanuit de plantenbakken omhoog zullen klimmen, tekenen kleurrijk af tegen de rode façades. Daarnaast geeft het de gevel een dynamisch reliëf, wat het speelse karakter van het gebouw in de hand werkt. De historie van het havengebied is af te lezen in de abstracte tekeningen in de gevel. Zo kan iedereen vanaf straatniveau, of als men via de trappen naar het dak loopt, de historie van het havengebied aanschouwen.

De trappen en het dak

Het belangrijkste aspect van het ontwerp van het dak was dat het uit moest nodigen om te betreden. Mensen moeten, vooral ook omdat het acht parkeerniveaus betreft en het dus best een beklimming is, écht een reden hebben om er naartoe te gaan. Zichtbaarheid en toegankelijkheid zijn daarom essentieel bij het creëren van dit levendige dak. Twee trappen aan de buitenkant van het gebouw die leiden naar het open plein zorgen voor een diagonale verbinding tussen straat- en dakniveau en nodigen uit om langs de gevel omhoog te klimmen. Het verloop van de trap volgt het structurele ritme van het gebouw. Ieder bordes biedt een uitzicht over de omringende stedelijke ruimten en aan de top is er een prachtig uitzicht op de daken van Kopenhagen. Daarnaast is er nog de letterlijke rode draad van dit gebouw.

Trapleuning wordt sculptuur

De rode draad is een soort fysieke gids die de bezoeker van de straat het dak op leidt. Als een sculpturale uitnodiging neemt hij de bezoeker bijna letterlijk bij de hand, de trap op naar boven en door het activiteitenlandschap op het dak. Op het dak verandert de trapleuning in een sculptuur van ervaringen, rustplekken, speelplekken en ruimtelijke en openbare inrichting. De activiteiten langs de rode draad zijn traditioneel, zoals schommels en klimsculpturen. Maar ze vormen ook meer architectonische elementen, zoals hekwerken en beplanting, die de ruimte op het dak inrichten en tege­lijkertijd beschutting bieden tegen het weer. De verhoogde, spiralende rode draad boven het dak maakt de spannende activiteiten zichtbaar vanaf straatniveau, wat nog extra uitnodigt om de klim naar boven te maken. De reis van het rood over het dak gaat ononderbroken door, om vervolgens via de tweede trap terug te leiden naar de straat. Gecombineerd vormen de trappen door de groene gevel en het actieve dak een levend, stedelijk landschap dat uitnodigt om tot rust te komen en te genieten van het uitzicht, alsook tot het maken van plezier.

Zo is dit lange, ononderbroken stuk staal de letterlijke én figuurlijke rode draad door het project en verbindt deze de gevel, de trappen en de activiteiten op het dak als één enkel element. Het nieuwe parkeerhuis van Kopenhagen is daarmee, naast een functioneel gebouw met vele rustplaatsen voor auto’s, vooral ook een sociale sport-, speel- en ontmoetingsplaats met een bijzonder uitzicht voor de lokale bevolking. ?

• Architect JAJA Architecten, Kopenhagen
• Opdrachtgever CPH Stad & Haven Ontwikkeling
• Bouwjaar 2014 – 2016