Roofs 2022-05-26 Een reactie op artikelen van Probitumen van VEKUDAK en VESP

De klant bepaalt

Het februarinummer van Roofs had als special ‘bitumineuze dakbedek­kingen’. In de special roemde directeur Peter Ligthart van branche­vereniging ProBitumen de kwaliteiten van bitumen. In hetzelfde nummer deed hij ook verslag van onderzoek door de Universiteit Gent naar het uitlooggedrag van dakbedekkingen. Zijn conclusie: ‘bitumen is de beste keuze voor waterretentiedaken’. Erik de Ruijter, voorzitter van Vekudak en Geert-Jan Vogels, voorzitter van VESP reageren in een open gesprek met ondergetekende op de artikelen. Online waren gelijktijdig aanwezig Martin Bos van Renolit, Benno Nijenhuis van Carlisle en Tjerk van Duinen van Roofs. Onderstaand een verslag van het gesprek.

Ton Berlee

De toegenomen aandacht voor het gebruik en de meerwaarde van daken, dat is volgens De Ruijter en Vogels de kern. Daken worden niet langer gezien als een ‘loze’ ruimte, maar kunnen ingezet worden voor tal van toepassingen. Daarnaast is er terecht steeds meer aandacht voor milieu­aspecten die zich vertalen in energiebehoefte, samenstelling van dakconstructies en materiaalcomponenten. De circulariteit van materialen en de vereisten om dat vorm te kunnen geven. De branche als geheel werkt hard aan professionalisering. Door de verenigingen wordt gewerkt aan onder meer normen, onderzoek, voorlichting, et cetera. In commissies en overlegorganen vertegenwoordigen zij met de overige belanghebbenden het belang van onder meer goede plat dakproducten, navolgbare kwaliteit en verwerking. Samenwerking tussen branches, bedrijven en producenten van verschillende materialen is in dit proces essentieel. Het is vanuit dat perspectief dat er behoefte is om te reageren op de genoemde artikelen van ProBitumen in Roofs. De Ruijter en Vogels willen dan ook een uitgestoken hand bieden aan de gehele branche om samen op te trekken en de belangen van het platte dak te behartigen.

Om met de voorlichting en communicatie te beginnen. Het staat eenieder vrij om zijn eigen producten en diensten aan te prijzen in woord en geschrift. Het geeft de branche kleur en smaak en de klant vooral veel keus! Dat laatste is het belangrijkst, want de klant bepaalt uiteindelijk op welke wijze invulling gegeven wordt aan zijn vraagstukken en eisen. Een kenmerk van goede communicatie is om zo correct als mogelijk te informeren. Door heldere communicatie kan de klant uiteindelijk de beste keuze maken: een win-winsituatie.

Om deze helderheid te bieden willen de voorzitters op een aantal zaken wat dieper ingaan.

• PVC/Kunststof en EPDM dakbedekkingen in de huidige vorm bestaan al langer dan de huidige moderne bitumineuze dakbedekkingen. Om van ‘nieuwe dakbedekking’ te spreken is vreemd en trekt de zaken uit zijn verband. Bitumen werd lange tijd met de ketel op het dak aangebracht en pas in de jaren tachtig kwam de doorbraak met de gemodificeerde bitumensoorten.

• Het onderzoek waar verslag van wordt gedaan, is bij VESP en Vekudak bekend en was ten tijde van de ProBitumen-publicatie nog niet afgerond. Het onderzoek wordt nu op laboratoriumschaal uitgevoerd en moet nog geverifieerd worden met de staande praktijk. De conclusies die werden getrokken zijn derhalve voorbarig.

• Het onderzoek wordt in België uitgevoerd, omdat daar wordt ingezet op hemelwater van o.a. daken voor huishoudelijk en industrieel gebruik. Inzicht in de samenstelling van ‘Afspoelend hemelwater van daken’ is van belang omdat na reiniging een schoonwaterverklaring afgegeven moet worden. Het onderzoek handelt niet over water van retentiedaken maar over ‘onbeschutte’ platte daken.

• Zinkoxyde of PAK’s, het is maar waar de focus ligt. Na veroudering verandert de uitloging en het uitspoelen. De samenstelling van het water dat na een warme zomerdag bij een regenbui afspoelt is anders dan van smeltwater in de winter.

• De markt voor dakbedekkingen van bitumen naast PVC/kunststof en EPDM in Nederland is nu fifty-fifty.

• Het onderzoek heeft betrekking op vrijwel alle courante dakbedekkingen in België en met het inzoomen op bitumen verliest het aan de neutraliteit waarmee het is opgezet. Zo is een conclusie uit het onderzoek bijvoorbeeld dat de voorhanden filtratiemethoden geschikt zijn om afkomend hemelwater te zuiveren, welke dakbedekking uit het betreffende labonderzoek het ook betreft.

De voorzitters pleiten er voor om als verenigingen uit te gaan van de eigen kracht van de producten. Profileer je op je eigen sterke punten en onderbouw dat met feiten. De markt bepaalt en de cijfers spreken. Natuurlijk sta je als branche voor je eigen product en onderstreep je de specifieke voordelen, vergelijkingen tussen materialen voor plat dak maak je in bijvoorbeeld een LCA het best samen. Zo beschouwen Vekudak en VESP zich als brancheverenigingen niet als concurrenten en wordt samengewerkt in bijvoorbeeld Europees verband. Samen de kwaliteit promoten van het platte dak. Het is de toon van de muziek, de toon van: ‘leven en laten leven’ en de klant laten bepalen.

De veranderingen waar we voor staan zijn ronduit uitdagend en bieden aanbieders vele mogelijkheden zich te onderscheiden. Het dak is niet langer voor waterdichting alleen, het is een verblijfsruimte aan het worden of het dak wordt ingezet voor energie en of milieu. De eisen die dat stelt aan de afdichting zijn toegenomen, wat leidt tot hoogwaardiger dakbedekkingen. Dat betreft niet alleen het materiaal maar ook de verwerking. Vakmanschap is en blijft belangrijk en daarmee opleiding en scholing. Niet alleen bij toekomstige verwerkers maar bij adviesbureaus en voorschrijvers. En er is op vele terreinen winst te boeken.

Met de hoogwaardige dakbedekkingen zijn éénlaagse of ‘single-ply’ dakbedekkingssystemen op grote daken de standaard geworden. Een nieuw perspectief wordt geboden in de prefabricage van daken. Niet alleen op onderdelen, maar op complete systemen. Het mechanisch bevestigen en vermijden van open vuur laat dit toe, wat weer leidt tot een betere scheiding van componenten in de fase van sloop van het gebouw. Vooral voor industriële gebouwen een pré wat door Vekudak wordt samengevat als LIFD: Licht-Industrieel-Flexibel & Demontabel. Wie bedenkt dat er in de dakbedekkingsmarkt als geheel nog veel verkleefd wordt ziet de kansen op milieugebied.

Hergebruik van materiaal is een must, maar er moet nog veel werk verricht worden wat ‘reverse logistics’ betreft. In goed Nederlands: retour van gebruikt materiaal voor hergebruik van de grondstoffen, liefst in de originele toepassing. De samenstelling van PVC, TPO etc. is, ook na veroudering, steeds beter vast te stellen en te monitoren, zodat zo min mogelijk grondstoffen verloren gaan. Het kan, het moet CO2-neutraal en met re-use van materialen. Niet met oplossingen achter het bureau bedacht maar met de mensen uit de praktijk tot stand gekomen. En daar wordt aan gewerkt door bijvoorbeeld onderzoek naar lokaal circuleren.

Om dat alles te realiseren is samenwerking binnen de daken-branche geboden en moeten we uitgaan van feiten.