Roofs 2023-04-33 Geen subsidie meer op onveilig werken

Veilig en gezond werken

Vinden we het vreemd dat de overheid onveilig werken bevordert? Ja, zult u zeggen, het is toch ondenkbaar dat de overheid de wet niet volgt en wetsontduiking stimuleert? Toch stel ik dat onveilig en ongezond werken, geheel of gedeeltelijk, door de overheid gefinancierd of gedoogd wordt en dat dit veelvuldig plaatsvindt.

In deze column noem ik een aantal voorbeelden van onze overheid die niet alles uit de kast haalt om de veiligheid en de gezondheid te beïnvloeden. Als eerste in het openbaar vervoer, waar de arbeidsomstandigheden niet altijd zijn zoals wenselijk en voorgeschreven. Een tweede voorbeeld is Schiphol, waar tijdens het in- en uitladen van bagage en het binnenloodsen van de vliegtuigen op het platform de arbeidsomstandigheden verre van optimaal zijn. Het derde voorbeeld betreft het onderwerp van mijn vorige column: het Bouwbesluit uit 2012, waarin veilig onderhoud is geborgd. De artikelen 6.52 en 6.53 worden echter niet gehandhaafd bij de vergunningverlening. Hier faalt de overheid terwijl het zo simpel is.

Mijn vierde en laatste voorbeeld in deze column gaat over de Rijksdienst Voor Ondernemend Nederland (RVO). Dit is een overheidsorganisatie die zich inzet voor een goed ondernemersklimaat. De RVO geeft onder andere aandacht aan natuurbescherming, aan gezondheid, welzijn, klimaat en energie. Op het domein klimaat en energie wordt het plaatsen van windmolens gestimuleerd. Die kunnen leiden tot een ongezonde leefomgeving terwijl de RVO werkt aan gezondheid. Windmolens die gevaarlijk kunnen zijn voor vogels, terwijl de RVO z’n best doet op het vlak van natuurbescherming. Meer in de sfeer van de bouwsector zijn de subsidies voor energiebesparing. Zo wordt er subsidie gegeven op het isoleren van begane grondvloeren. Om dit te doen moeten mensen een kruipruimte in. Niet bepaald de meest ergonomisch verantwoorde werkplek. Daar moeten soms ongezonde isolatiematerialen worden aangebracht, materialen die voldoen aan de eisen van de RVO. Maar voldoen die ook aan de gezondheid en het welzijn van de werklieden?

Het meest in het oog springend is de onveiligheid bij het aanbrengen van zonnepanelen. Ook deze werkzaam­heden worden gesubsidieerd. De subsidie wordt gegeven als een door de RVO erkend bedrijf het werk uitvoert. ­Argeloos denk ik dat dit bedrijf, om erkend te worden, aan alle wettelijke verplichtingen moet voldoen. De RVO schenkt immers aandacht aan gezondheid, welzijn, natuur en klimaat. Het lijkt het me dat de RVO deze bedrijven toetst op het hebben van een RI&E, aan veilig werken, aan het voldoen aan de arbowet, aan het niet werken met ongezonde materialen en het klimaatneutraal werken. We weten echter uit verschillende publicaties dat het leggen van zonnepanelen bijna nooit veilig gebeurt. Er wordt te zwaar getild, de werkplekken zijn onvoldoende of geheel niet beveiligd en zelden veilig bereikbaar. Beveiligingen worden niet volgens de handleiding opgebouwd (als deze al opgebouwd worden). ‘De werkzaamheden op het dak duren niet lang’, is dan het argument. ‘Niet lang’ betekent twee daken op een dag voorzien van zonnepanelen. Dat is per klus slechts 4 uur blootgesteld worden aan valgevaar. Dat valt mee toch? Maar als je twee daken op een dag legt en dat vijf dagen in de week doet, betekent dat 40 uur blootstelling aan valgevaar. Moet je verbaasd zijn dat er slechts vier man per jaar dodelijk verongelukken?

Het zijn allemaal, in tijdsduur, kortstondige klussen verspreid in het hele land. Daardoor is door de NLA niet te handhaven. Daar kunnen we dus niets van verwachten. Veiliger werken bij het leggen van zonnepanelen is mogelijk te realiseren door geen panelen meer te leggen. Dat is mogelijk te realiseren door het afschaffen van de BTW korting. Beter passend bij de doelstelling van de RVO is het echt toetsen van bedrijven, processen en materialen.

Adri Frijters