Roofs 2024-01-50 Beginnen met BIMsoftware
Special digitaal
Steeds vaker worden bouwprojecten ondersteund met een Bouw Informatie Model (BIM) en wordt er gewerkt in een BIM-omgeving. Softwareprogramma’s om aan te haken zijn binnen handbereik, alsook de adviseurs om u hierbij te helpen. Een architect stelt: “BIM is eenvoudig om mee te beginnen. Het is een middel om een doel te bereiken, maar nooit het doel op zich - ook al lijken andere ontwerppakketten dat wel te suggereren.” En daarmee is misschien een drempel om de werkmethode te verkennen verlaagd.
Het BIM Loket, dat nu is opgenomen in de DigiGO omgeving (zie ook elders in deze uitgave), stimuleert de implementatie van BIM in de Nederlandse bouwsector. Op hun site vergelijkbimsoftware.nl geven zij gebruikers inzicht in de verschillende BIM-software-pakketten die gebruik maken van open BIM-standaarden. Je kunt hier aangeven voor welk doel je de software wilt gebruiken en krijgt op die vraag een aantal pakketten voorgesteld, die kort omschreven zijn door de leveranciers zelf.
Nu is er een verschil tussen het tekenen van een 3D model en het koppelen van dit model aan de BIM werkmethodiek. Zo is Autocad van Autodesk het CAD tekenprogramma, en Autodesk Revit één van de meest gebruikte modelleer softwareprogramma’s om bouwgerelateerde tekeningen te modelleren.
ARCHICAD brengt met name de architect maximale ontwerpvrijheid, het is modelleersoftware met vele functionaliteiten. Tekla Structures is 3D BIM-software voor het ontwerpen, detailleren, plannen, coördineren en beheren van een bouw informatiemodel. Het programma genereert direct én automatisch de productiegegevens voor staal-, hout-, betonbouwers of aannemers. Zo kan het BIM-model van Tekla Structures gebruikt worden gedurende het complete bouwproces, vanaf het ontwerp tot en met de fabricage en oplevering. MicroStation is een CAD-computerprogramma voor het ontwerpen van twee- en driedimensionale tekeningen en modellen. Het programma is ontwikkeld door Bentley Systems.
Geen gedoe
“Ik help je aan een driedimensionaal ontwerpproces in SketchUp, zonder gedoe!” belooft de website van Nick Nijmeijer van ITCAD. Hij is specialist in deze software en ondersteunt bedrijven die er mee willen werken of er bijzondere functionaliteiten aan willen toevoegen. Onder de vlag van Trimble wordt de software steeds verder ontwikkeld tot eenvoudige software voor BIM, met aanvullende functionaliteiten voor databeheer en communicatie met andere software. “Het is een sterk 3D modelleerprogramma dat je voldoende functionaliteiten biedt om in korte tijd de klantvraag te vertalen in een prachtig 3D model. Wat ik voornamelijk ook een groot voordeel vind, is de mogelijkheid om de software eenvoudig uit te bereiden met extra functionaliteiten. Hierdoor kan je SketchUp helemaal afstemmen op je behoeften, waardoor je veel meer uit het 3D (BIM-) model kan halen dan je op voorhand zou denken.”
Nijmeijer ontwikkelde bijvoorbeeld vanuit zijn kennis van de (hout-)bouwsector, de software SKELET. Skelet automatiseert het ontwerpproces van houtskeletbouw elementen en houdt daarbij direct rekening met Nederlandse regelgeving, zoals de rekentabellen van SKH. Het genereren van een 3D element duurt seconden.
De afkorting BIM staat voor Bouw Informatie Model en Bouw Informatie Management. Bij deze termen zie je vaak 3D-ontwerpen op een computerscherm, waarmee je het ontwerp tot in de kleinste details aan de ontwerptafel kunt detailleren. Maar dat is maar één aspect van BIM. Achter elk onderdeel van het model hangt een document vol informatie en BIM staat eigenlijk voor een platform waar alle betrokken partijen in de bouw informatie uitwisselen.
Voornaam doel om binnen een BIM-omgeving te werken is het verminderen van faalkosten. In een BIM-omgeving wordt veel aandacht gegeven aan de detaillering, werkvoorbereiding en planning. Dit is mogelijk door nauwe samenwerking tussen alle betrokken partijen. In het ontwerpproces kijkt de installatiedeskundige mee hoe de leidingen lopen door het gebouw. BIM vereist een andere manier van samenwerken.
Langjarige samenwerking en gestandaardiseerde processen zijn nog geen gemeengoed in de bouw. Die zijn juist cruciaal om de faalkosten te verlagen. Zo kunnen veel fouten voorkomen worden door een betere samenwerking en communicatie. In een sector waarbij zoveel partijen één product maken, is goede samenwerking en communicatie cruciaal.
Om de samenwerking mogelijk te maken, zijn uniforme afspraken nodig over hoe en wat je met elkaar communiceert. Daarvoor zijn in Nederland door grote aannemers en voortrekkers in de bouw afspraken gemaakt. De BIM Basis ILS (Informatieleveringsspecificatie) is de meest gedragen BIM-standaard in Nederland. Vanuit de BIM Basis ILS is er afgesproken om te werken met één gemeenschappelijk bestandsformaat en dat is IFC (Industry Foundation Classes). De pdf van de BIM gebouwinformatie die elke partij kan gebruiken in de eigen software.
De BIM software en BIM management zijn krachtige en veelzijdige instrumenten. Omdat er zoveel kan, bestaat het gevaar dat je tijd verspilt of het model onnodig gedetailleerd wordt. Daarom spreken partijen aan het begin van het proces duidelijk af wat er van het model en de samenwerkende partijen wordt verwacht. Een BIM-protocol en norm zijn dan ook erg belangrijk om verwachtingen af te kaderen.
Met een nieuwe rolverdeling komen er ook nieuwe functies; De BIM manager stelt mensen, opleiding en gereedschappen beschikbaar; Een BIM regisseur houdt het overzicht als projectleider; De rol van de BIM coördinator is te vergelijken met de werkvoorbereider en de BIM modelleur is verantwoordelijk voor het ontwerpen van bouwkundige-, constructieve- of technische installaties.
De voordelen van de BIM methodiek zijn er ook voor de klant of opdrachtgever. Alle keuzeconsequenties zijn direct inzichtelijk. De opdrachtgever ziet bijvoorbeeld bij een keuze de meer-investering of de extra energiebesparing die hij kan behalen met een wijziging in het model. Steeds meer is het model ook de basis voor het gebouwbeheer. De opdrachtgever moet daarom aan het begin ook duidelijk aangeven welke functionaliteit het model moet hebben, ook aan het eind van de bouwfase.
Deel dit artikel
Andere artikelen in Roofs 2024-01 januari
Roofs 2024-01-03 Automatisering
In de vorige eeuw was de vraag of het mogelijk was om kostbare en tijdrovende dakopnames te automatiseren. Dus: de resterende levensduur van een dak vaststellen voor de offerte en de begroting. De...
Roofs 2024-01-06 Vakmanschap tot in de details
Dak van het Jaar 2023 Het nieuwbouwpand van Booking.com, gebouwd op het Oostersdoks-eiland, vlak naast het centraal station in Amsterdam, is de nieuwe Booking.com Campus. De specialisten van...
Roofs 2024-01-13 2024, veiliger en gezonder werken
Het nieuwe jaar is begonnen. Ik wens alle lezers een heel gezond en veilig 2024. Dat kan alleen als er ook werk is, dus ik wens jullie ook de juiste hoeveelheid werk toe. Niet meer dan dat je onder...
Roofs 2024-01-14 De genomineerden voor de titel Dak van het Jaar 2023
Dak van het Jaar 2023 Op 15 maart is het weer zover! Dan wordt tijdens onze feestavond in Hart van Holland te Nijkerk, bekend gemaakt wie het Dak van het Jaar 2023 realiseerde. De redactie...
Roofs 2024-01-26 Boerderij brandt volledig af
Doorpakken na brand Het zijn gebeurtenissen waarvan je nooit wil dat ze je overkomen: het afbranden van je huis. Zaterdagavond 21 oktober werd deze nachtmerrie werkelijkheid voor Palmyra...