Roofs 2000-10-23 Bitumineuze dakbedekking helpt Natuurmonumenten uit de zorgen

Fort Nigtevecht, eigendom van de Vereniging Natuurmonumenten, wordt momenteel flink onder handen genomen. De restauratie van dit door verval bedreigde verdedigingswerk is voor een belangrijk deel mogelijk dankzij de sponsoring van Venedak. Het samenwerkingsverband voor de dakenbranche Tectum participeert in het project door zogeheten moeilijk bemiddelbare werklozen als leerling dakdekker te begeleiden. Een project met uitsluitend winnaars.

"Mogelijk groeit er uit dit groepje wel een vakbekwaam dakdekker. Het zou fantastisch zijn, maar hoe vreemd het uit mijn mond mag klinken, het rekruteren van nieuwe instroom heeft bij dit project althans niet de eerste prioriteit." Aan het woord is Karel-Jan Batenburg, directeur van het samenwerkingsverband voor de dakenbranche Tectum en hij geeft een toelichting op de inzet van langdurig werklozen bij de dakherstelwerkzaamheden van fort Nigtevecht. "Wat in deze fase vooral telt, is dat de deelnemers weer een zinvolle daginvulling krijgen, dat ze weer de discipline leren opbrengen die ze straks nodig hebben om voor een baas te kunnen werken."
De geschiedenis van fort Nigtevecht is eigenlijk een beetje zielig. Het verdedigingswerk dat oorspronkelijk deel uitmaakte van de Amsterdamse Waterlinie, was nadat de bouw goed en wel was voltooid, al overbodig. Niettemin heeft het er eeuwenlang gestaan en moest het al die tijd worden onderhouden. Door de geschiedenis heen was dat voor elke eigenaar een grote zorg. Tegenwoordig is Vereniging Natuurmonumenten eigenaar. En ook Natuurmonumenten heeft net als de vorige eigenaren niet de middelen om het fort zodanig te onderhouden dat het in elk geval waterdicht is. De vereniging was dan ook maar wat gelukkig met het telefoontje van Ron Zandvliet waarin hij voorstelde kosteloos het dak op te knappen met behulp van een aantal langdurig werklozen. Zandvliet is bedrijfsleider van de Muidense stichting Herstelling onder wiens verantwoordelijkheid het hele renovatieproject plaatsvindt. Overigens is de stichting Herstelling op haar beurt weer gelieerd aan Maatwerk, een in de hoofdstad gevestigde stichting die landelijke projecten aanstuurt waarbij met gebruikmaking van WIW-gelden werklozen aan de slag worden geholpen. De stichting Herstelling werkte eerder in projecten samen met de SBD waarbij eveneens werklozen werden ingezet, toen echter met de opzet om deze werkloze jongeren tot dakdekker op te leiden.

Mankracht én materiaal

Zandvliet benaderde Natuurmonumenten bepaald niet met lege handen. Hij had mankracht én materiaal. Want ondertussen had de Vereniging van Nederlandse Dakrolfabrikanten (Venedak) toegezegd om het dakbedekkingsmateriaal gratis beschikbaar te stellen. Volgens Venedak-voorzitter Johannes de Vries heeft zijn vereniging tot sponsoring besloten omdat Venedak alle belang heeft bij voldoende verwerkingscapaciteit van haar producten in Nederland. "Om die reden ook hebben wij al jarenlang een nauwe samenwerking met SBD. Nu Tectum een bijdrage levert aan de instroom van jonge dakdekkers binnen de branche zijn we graag op het verzoek van Tectum en Natuurmonumenten ingegaan om de dakherstelwerkzaamheden van Fort Nigtevecht te sponsoren," aldus De Vries.
Het bedrag dat alleen al is gemoeid met de kosten van het benodigde dakmateriaal voor een oppervlakte van circa 2000 m2 is aanzienlijk. Maar Venedak was graag tot deze bijdrage bereid omdat het verzoek van Natuurmonumenten impliciet een erkenning van de natuurorganisatie voor bitumen is. "Bitumen is als natuurlijke grondstof een product waar al vele honderden jaren ervaring mee is op het gebied van afdichting en waarvan de betrouwbaarheid inmiddels is bewezen. Het is om die reden dan ook dat Natuurmonumenten bewust voor een bitumineus afdichtingssysteem heeft gekozen."

"Alleen winnaars"

"Het is een project met alleen winnaars," zegt Karel-Jan Batenburg directeur van Tectum. Natuurmonumenten heeft straks een fort met een goed dak, afgedicht met een milieuvriendelijke bedekking die past bij het profiel en het imago van de vereniging. Winnaar is ook Amsterdam dat weer een aantal werklozen aan de slag heeft en de werklozen zelf zijn winnaar omdat ze een zinvolle daginvulling hebben. Of ze later ook als dakdekker aan de slag gaan, blijft de vraag. Hopelijk wel."
Roy zegt zich bijzonder gelukkig te voelen nu hij overdag weer wat om handen heeft. Maar hij is wel één van de ingezette werklozen die zo zijn twijfels heeft over een loopbaan in het dakdekkersvak. Nadat hij een aantal weken letterlijk aan het vak heeft mogen ruiken, denkt hij dat het beroep van stratenmaker hem beter ligt. "De eerste dagen liep ik hier rond met de gedachte wat doe ik in hemelsnaam hier," verzucht hij. En nu, ach..als het een lekker weertje is, is het zo slecht nog niet."
De anderen op het dak zijn enthousiaster. Ze sluiten ook niet uit dat ze nog eens de primaire opleiding tot dakdekker volgen. Nauwgezet wordt door hen onder leiding van SBD-instructeur Hans van der Linden de oude dakbedekking van een ondefinieerbaar materiaal verwijderd en het golvende dak tot op de betonnen ondergrond schoongemaakt. Ze stoken de bitumenketel op, werken de schoorstenen keurig in en ontdekken tot hun eigen verbazing dat ze een brander kunnen hanteren. En nóg mooier: voor het eindresultaat hoeven ze zich beslist niet te schamen.

Coffeeshop en MTV

Maandenlang, sommigen jarenlang, zijn de mannen die op Fort Nigtevecht nu kennis maken met het dakdekkersvak zonder werk geweest. Hun levensinvulling beperkte zich tot coffeeshop, MTV en bed. Geen haan die er naar kraaide als ze pas 's middags tegen tweeën hun bed uitrolden. "Dit soort jongens leid je niet in de schoolbanken op," zegt Tectum-directeur Batenburg. "Ik ben blij als ik er later een aantal terugzie op de primaire opleiding." Zo'n project heeft voor deze mensen alleen kans van slagen als de praktijk heel dicht bij hen wordt gebracht. Financiën en vervoer moeten prima geregeld zijn, met heldere afspraken en vooral veel geduld. Misschien dat één van hen zo gemotiveerd raakt dat hij verder wil. In dat geval zoek ik een leerbedrijf voor hem en neemt Tectum hem in dienst. Zou toch fantastisch zijn!"

door: Mari van Lieshout