Roofs 2002-08-06 Renovatie van een galerijafwerking

Niet direct de oplossing bieden maar analyseren en beargumenteerd adviseren. Dat hoeft niet te stroken met de uiteindelijke keuze van de opdrachtgever, de adviseur of de dakdekker maar het moet leiden tot een bewuste afweging zodat men weet waarom welk besluit wordt genomen. In dit artikel een afweging zoals die wordt gemaakt voor galerijafwerking. Het afwegen van alternatieven, ter vermaak maar vooral ter lering

Dit artikel is de start van een artikelenserie, waarin de werkmethode van de dakingenieur bij veel voorkomende dakvraagstukken wordt belicht. Het volledige traject, van inspectie, analyse, conclusies en advisering wordt besproken. In de artikelenreeks wordt, ter lering en vermaak, steeds gekozen voor actuele en/of informatieve dakvraagstukken.

ing. Nic-Jan Bruins
DGI Dak & Gevel Ingenieurs

Door de opdrachtgever, een woningbouwvereniging, is gevraagd de mogelijkheden voor renovatie van een galerijafwerking te presenteren. Renovatie wordt wenselijk geacht door geconstateerde tekortkomingen: stankoverlast, gladheid en onregelmatigheden in hoogte van de afwerking.

De inspectieresultaten

De galerijafwerking bestaat uit drainerende betontegels op tegeldragers. De tegels zijn geplaatst op een bitumen dakafwerking. De conditie en toepassing van de tegels voldoet niet meer aan de huidige gebruikseisen voor een galerijafwerking. De belangrijkste afwijkingen, welke zijn vastgesteld:

* De tegels zijn door de aanwezigheid van mossen en algen glad;
* De tegels sluiten het bitumen dak niet volledig af. De tegels liggen niet over de volledige breedte van de galerij opgesloten;
* De tegels liggen in een onregelmatig patroon;
* De tegels bewegen bij belopen;
* Het tegelvlak is onregelmatig, er zijn verschillen in hoogte aanwezig;
* Het afschot is slecht. Achterblijvend vuil en water veroorzaken stankoverlast.

De gebruikersproblematiek

De problemen van gebruikers hebben een directe relatie met de geconstateerde afwijkingen. Het vaststellen van de problemen is van belang in relatie tot de mogelijke oplossing. De problemen zijn:

* Onder natte omstandigheden zijn de tegels glad en slecht begaanbaar;
* De tegels verplaatsen bij belasting en wandelen hierdoor over het dakvlak. Hierdoor is regelmatig onderhoud noodzakelijk en ontstaan voor de gebruiker gevaarlijke situaties;
* Door een onregelmatig tegelpatroon ziet de galerij er onverzorgd en slecht onderhouden uit;
* Bij het ontstaan van vrije openingen en de aanwezigheid van verschillende hoogten ontstaat een valrisico voor de gebruiker;
* De stankoverlast wordt als hinderlijk ervaren.

Analyse

De oorzaak van de problemen ligt op systeem- en productniveau.

* Op productniveau moet gesteld worden dat toegepaste drainerende betontegels niet geschikt zijn voor deze galerij toepassing. De tegels, losliggend en niet opgesloten, zijn kwetsbaar, vervuilen snel en zijn niet plaatsvast te verwerken.
* Op systeemniveau blijkt het afschot van de dakbedekkingsconstructie onvoldoende, waardoor achterblijvend vuil en water voor stankoverlast zorgen.

De mogelijkheden voor nieuwe galerijafwerkingen

Voor de bepaling van een nieuwe galerijafwerking is een programma van eisen opgesteld en doorlopen. Het programma van eisen is uitgewerkt in tabel 1. Deze fase behoeft in het adviseringstraject bijzondere aandacht. Belangrijke uitgangspunten, welke getoetst moeten worden, zijn projectgebonden.

* Hoe hoog is de toelaatbare belasting van de galerijconstructie?
Normaal is in Nederland een gemiddeld toelaatbare belasting van 75 kg/m².
Vanzelfsprekend wordt een zo laag mogelijke aanvullende belasting nagestreefd.
* De omvang en hoogte van het project?
Prefab modulaire systemen bereiken sneller een efficiënte schaalgrootte in vergelijking met op locatie vloeibaar aangebrachte systemen.
* Ophoging van de reling?
De hoogte van de reling is wettelijk voorgeschreven en is volgens de bouwschriften maximaal 1,2 m boven de galerijafwerking.
* Esthetica?
Esthetische eisen zijn afhankelijk van de uitstraling van het project en de smaak van de gebruikers. Zo is bijvoorbeeld een stalen plaatvloer duurzaam en functioneel, maar wordt door de gebruiker de voorkeur gegeven aan een massieve afwerking.
* Prijsbepaling?
De prijzen van de verschillende systemen variëren van ca. 35 tot 175 euro per m².

In een afweging van technieken en methoden wordt onderzocht welk systeem, in eerste aanzet, het beste bij de geïnspecteerde galerijen past. De technieken en methoden zijn uitgewerkt in tabel 2.

Keuzecriteria voor onderhavige project

In de afwegingen voor een nieuwe galerijafwerking is gerelateerd aan de bestaande toestand een nadere afweging gemaakt. De opdrachtgever heeft een voorkeur voor tegels, de dakingenieur in deze toepassing voor een elementafwerking (Plaat- of strookafwerkingen zoals houten vlonders, metalen roosters, of kunststof stroken)

Bepalend in de definitieve keuze zijn de navolgende aspecten:

Staat van de onderliggende dakbedekkingsconstructie

De galerijvloer is afgewerkt met een ongeïsoleerde bitumineuze dakbedekkingsconstructie. Het aanpassen van het afschot is noodzakelijk om de waterhuishouding te verbeteren.

Esthetica (afwerking kleur)

De toepassing van een elementafwerking maakt een perfecte aansluiting mogelijk op de galerij naar het hoger opgaand gevelwerk. Alleen is er in de afwerking en kleur minder keuze. Kort samengevat spreekt men van duurzaam en functioneel.

De toepassing van een tegelafwerking biedt in de afwerking en kleur meer mogelijkheden doch kent een belangrijk aansluitprobleem. De galerij heeft immers geen modulaire maat en kent een aantal variërende zijden waar zonder pas te zagen geen rechthoekige tegels kunnen aansluiten.

Antislip conditie nieuwe vloer

Voldoende antislip is realiseerbaar. In de toepassing van elementafwerkingen kunnen deze onder extreme omstandigheden zeer effectief zijn.

Levensduur

Voldoende voor beide systemen.

Geluidsniveau

De tegelafwerking wordt positiever beoordeeld. Bij toepassing van elementafwerkingen worden goede resultaten gerealiseerd, indien de draagconstructie in hout is uitgevoerd. De tegelafwerking heeft een minder geluidsproducerende werking bij gebruik.

Garantie

In beide systemen 10 jaar garantie mogelijk.

Prijs

De investering voor elementafwerkingen is hoger dan die voor dakbestrating.

Gewicht

Het gewicht voor elementafwerkingen is ongeveer 25 kg/m² ten opzicht van een gewicht voor dakbestrating van 75 kg/m².

Integratie kosten; duurzaamheid, onderhoud en reinigen

Voor beide systemen geldt dat periodiek doorblazen noodzakelijk is om een verstoring van de waterhuishouding te voorkomen.

Overlast tijdens aanbrengen

Voor beide systemen vergelijkbaar.

Aansluitproblematiek

Voor elementafwerkingen is het eenvoudiger en technisch beter oplosbaar dan voor de dakbestrating. Met name langs de dakopstanden.

Egaliteit; stabiliteit en belastingsniveau

Voor elementafwerkingen is het beter en technisch hoogwaardiger dan voor de dakbestrating. Met name langs de dakopstanden.

Advies

De rapportage van de dakingenieur, waarin bovengenoemde aspecten uitgebreid zijn weergegeven, heeft als gespreksdocument gefunctioneerd ten behoeve van een definitieve systeemkeuze (de definitieve keuze is nog niet gemaakt).

Tijdens deze besprekingen bleek het belang van een volledig informatief adviestraject. Alhoewel de keuze voor de opdrachtgever er niet makelijker op wordt, is deze wel goed geïnformeerd over de mogelijkheden met bijbehorende voor- en nadelen.