Roofs 2005-05-16 2600 m2 natuurdak over de snelweg

Het Groene Woud is het natuurgebied in de stedendriehoek ’s-Hertogenbosch – Eindhoven – Tilburg. Feitelijk bestaat het uit meerdere van elkaar gescheiden gebieden. Het Ministerie van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) heeft echter besloten deze gebieden met elkaar te verbinden. Dit resulteerde o.a. in een opvallende natuurbrug over de Rijksweg A2 tussen Best en Boxtel. De brug werd door Schiebroek Dakbedekkingen te Best bedekt met de Grünplast-Top van Icopal.

De brug is bestemd voor de vele diersoorten die in het natuurgebied leven, zoals bijvoorbeeld dassen, reeën en verschillende soorten reptielen. De snelweg A2 vormt een belangrijk obstakel voor deze diersoorten. Het leefgebied van veel dieren wordt door de aanleg van de brug aanzienlijk vergroot. De brug, met een lengte van 52 meter en een breedte van 50 meter, zal zelf een voortzetting van het natuurgebied inhouden. Tot nu toe liggen natuurbruggen vrijwel op maaiveldhoogte doordat de rijkswegen ingesneden in het landschap liggen. Deze ecologische zone wordt zeven meter in het landschap getild om de A2 en de parallelweg te passeren.

Voor veel dieren zal de natuurbrug niet alleen fungeren als oversteekplaats, maar ook als fourageergebied. De brug zal worden uitgerust met schuilmogelijkheden voor de dieren. Met de aanleg van hekken, een natte corridor en een groene route, en de aanplant van bloemen- en bessendragende planten als geleiding, wordt ervoor gezorgd dat de dieren de brug ook daadwerkelijk gaan gebruiken. Ook zullen er enkele grote bomen op de brug komen te staan. Met gaas wordt voorkomen dat de dieren op de snelweg kunnen vallen.

Verhogingen

Om deze functie voor de dieren te kunnen vervullen, dient de brug aan een aantal voorwaarden te voldoen. De dieren moeten zonder schrik de brug over kunnen steken, daarom moest het zicht op de snelweg worden ontnomen. En vanwege de beplanting die op de brug is aangelegd, moest de waterhuishouding onder controle worden gehouden. De constructie diende daarom te worden beschermd tegen zowel de waterlaag als de begroeiing, in samenspraak met alle bouwpartijen is er dus voor een passende afdichting voor de brug gekozen, die bovendien in overeenstemming was met de milieuvriendelijke uitgangspunten van de opdrachtgever. De levensduur van de constructie is 25 jaar gegarandeerd.

De natuurbrug is opvallend vormgegeven. Vanaf de snelweg is de verbinding duidelijk herkenbaar: enerzijds vanwege de opvallend aangebrachte belettering met de naam van de brug, anderzijds door de balusters en gaas die aan de weerskanten zijn geplaatst. Dit maakt de brug van grotere afstand transparant voor de weggebruiker. Dat de dieren tijdens het oversteken geen notie zullen hebben van het verkeer, is voor een groot deel te danken aan de verhogingen aan de weerszijden. Deze zijn vervaardigd uit blokken EPS. John Gooren, bedrijfsleider bij Schiebroek Dakbedekkingen Best BV, vertelt: ‘Deze methode sloot goed aan bij de milieuvriendelijke opzet van dit project. Een gedeelte van het EPS materiaal was in ons magazijn in Best voorradig en uiteindelijk zouden de incourante isolatieplaten in een verbrandingsoven terecht gekomen zijn. Nu konden we het mooi alsnog gebruiken.’ De gehele EPS-constructie is, om opdrijven te voorkomen, met grindballast verzwaard.

Over deze blokken is aarde gestort, hier bovenop zijn planten aangebracht. De beplanting fungeert als voortzetting van de natuurlijke omgeving; het zorgt er zodoende voor dat de dieren zich op de brug op hun gemak voelen en zich kunnen voeden. Middels een drainagesysteem wordt de waterhuishouding van dit pakket verzorgd.

Afdichtingssysteem

Schiebroek Dakbedekkingen heeft Ballast Nedam, de hoofdaannemer van dit project, geadviseerd inzake het toe te passen materiaal. Om de constructie tegen dit pakket te beschermen, is besloten Grünplast- Top van Icopal op het oppervlak aan te brengen. Grünplast-Top is een wortelwerende afdichting die speciaal is ontwikkeld voor toepassing onder intensieve of extensieve begroeiing. Het wordt doorgaans veel toegepast als flexibele afdichtingslaag voor de buitenwanden van kelders en ondergrondse parkeergarages. Ronald van Gent van de fabrikant legt de toepassing uit. ‘Men heeft voor dit systeem gekozen, o.a. op basis van de 100% hechting van het materiaal aan de ondergrond. Dit is belangrijk, omdat een eventueel lek hierdoor beter valt te lokaliseren. Bij een losliggend systeem verspreidt het water zich onder het gehele pakket, waardoor het lek alleen te vinden is na verwijdering van dat pakket. De Grünplast-Top wordt volgens de brandmethode volledig (F) gekleefd aan de voorbereide ondergrond.’

De fabrikant is met dit product in het bezit van het KOMO-attest/ CTG. De wortelbestendigheid is getest volgens de FLL richtlijnen. De afdichtingslaag op basis van SBS heeft een 260 g/m2 glastralie/ polyestercombinatie als drager; tevens is een wortelwerende toeslagstof aan het materiaal toegevoegd. Deze toeslagstof is vervaardigd op biologische basis en zodoende niet schadelijk voor het milieu. Het materiaal is met een treksterkte van 1500 N/5 cm zeer sterk te noemen.

Vliegwielfunctie

Gooren is zeer tevreden over het verloop van het project. ‘Van begin tot eind is het overleg en de samenwerking met de andere partijen zeer goed verlopen. Wij hebben een korte periode met zes tot tien man gewerkt aan dit project. De verwerking van de afdichtingslaag zelf was eenvoudig, het was een groot vlak, vrijwel zonder kritische details. Om de 100% hechting te waarborgen zijn door het Dak/Informatie- en Adviescentrum uit Almere trekproeven uitgevoerd. De resultaten hiervan waren meer dan bevredigend. Alles is naar volle tevredenheid afgewerkt.’

Het is de bedoeling dat de aanleg van de natuurbrug ‘Het Groene Woud’ een impuls betekent voor de aanleg van andere, soortgelijke projecten in natuurgebieden. De bestaande natuurgebieden in Het Groene Woud zullen hiermee worden uitgebreid en aan elkaar gesmeed. Deze natuurbrug is een eerste aanzet daartoe.

Natuurbrug ‘Het Groene Woud’ Opdrachtgever: Rijkswaterstaat/Provincie Noord-Brabant/Ministerie van LVN

Terreinbeheer: Het Brabants Landschap

Hoofdaannemer: Ballast Nedam Infra Zuid-Oost, Eindhoven

Advies en aanleg afdichtingslaag: Schiebroek Dakbedekkingen, Best.

Fabrikant afdichtingslaag: Icopal Nederland BV, De Meern