Roofs 2005-08-10 Het contrast tussen oud en nieuw

Een wijk met verschillende eigenaren is niet altijd in zijn geheel te renoveren terwijl de technische problemen hetzelfde zijn. Zo ook bij de woningen in de Beverwijkse wijk Zwaansmeer,  voornamelijik in het bezit van Woningcorporatie Pré Wonen. Sommige particuliere eigenaars participeerden in het grootscheepse renovatieproject, anderen deden dat om uiteenlopende redenen niet. Een ernstige verstoring van het straatbeeld was het gevolg. Roofs liep met projectleider R. Schootemeijer en uitvoerder L. Boekelaar van hoofdaannemer Mulder Obdam door de wijk.

‘Fraai is het niet,’ zegt Schootemeijer, wijzend op het contrast tussen de oude en de nieuwe daken in de wijk Zwaansmeer. De wijk, die zo’n 45 jaar geleden werd gebouwd, was dringend aan renovatie toe. De 211 woningen die onder het beheer van Woningcorporatie Pré Wonen vallen, worden grondig onder handen genomen: dak en goot worden vernieuwd, ook worden de woningen voorzien van een nieuwe badkamer en keuken. Dertien woningen zijn echter in particulier bezit. Een aantal van de particuliere eigenaren participeert in de renovatie, een aantal echter heeft ervoor gekozen dat niet te doen. De oude betonpannen steken hierdoor schril af tegen de nieuwe keramische dakpannen, de Koramic Narvik Madura herfstkleur. Vanwege de kleur, maar ook vanwege het hoogteverschil: de nieuwe daken steken zo’n 10 cm boven de oude daken uit.

Esthetisch

De wijk bestaat uit 26 blokken en waar de blokken in hun geheel zijn gerenoveerd is de verbetering duidelijk zichtbaar. De oude daken lekten nog niet, maar waren aan vervanging toe. Op de pannen groeide mos en ook in de goten was begroeiing zichtbaar. Destijds zijn de daken maar nauwelijks geïsoleerd, waardoor het op de zolders vaak erg koud was. Bij de renovatie zijn de daken in hun geheel vervangen. Men heeft het originele dak tot en met de oude gordingen verwijderd en vernieuwd, vervolgens heeft men de prefab dakelementen van Opstalan geplaatst. De isolatiewaarde werd hiermee verbeterd tot Rc=2,5. Op deze elementen zijn nieuwe panlatten bevestigd en de nieuwe dakpannen geplaatst. Ook werden de woningen voorzien van nieuwe zinken goten.

‘Om esthetische redenen ging de voorkeur uit naar een keramische pan,’ vertelt Schootemeijer. ‘Veel van deze pannen hadden het nadeel dat men ze moest zagen. Dat was niet wenselijk, niet alleen vanwege de hoeveelheid zaagafval die dit zou opleveren, maar ook esthetisch niet. De Narvik Madura heeft een variabele kopsluiting waardoor er binnen 35 cm gevarieerd kan worden in hoogte van de ophanging, zodat we altijd netjes uitkomen.’

De keuze voor deze dakpan heeft wel tot gevolg dat het contrast met de oude daken extra wordt geaccentueerd.  ‘Sowieso hebben de bewoners die niet in dit project participeren een probleem,’ aldus Boekelaar. ‘De waarde van het oude huis daalt aanzienlijk. Een simpele rekensom leert dat de particuliere huiseigenaren er door deze waardevermindering financieel verder op achteruit gaan dan als ze hadden geparticipeerd in de renovatie. Hun huis wordt minder makkelijk verkoopbaar doordat een eventuele koper de kosten van de renovatie, die onvermijdelijk op korte termijn zal moeten plaatsvinden, bij de vraagprijs moet optellen. Veel van deze bewoners zullen waarschijnlijk een eigen oplossing zoeken, bijvoorbeeld door andere pannen toe te passen die de kleur van de gebruikte dakpan benaderen, en de onderconstructie intact te laten. Een wat minder degelijke oplossing, naar onze mening, en de doorbreking van het straatbeeld wordt daarmee natuurlijk niet opgelost.’

Hoogteverschil

De nieuwe daken steken zoals gezegd een eind boven de oude daken uit. Dit betekende dat er een oplossing moest worden gevonden voor de aansluitingen met schoorstenen en dakkapellen. Ook de aansluiting met de oude daken moest waterdicht worden uitgevoerd. De aansluiting met schoorstenen en dakkapellen was in de meeste gevallen relatief eenvoudig te realiseren. De aansluiting met schoorstenen werd op eenzelfde manier als in de oude situatie vervaardigd, daar was voldoende ruimte voor. De dakkapellen werden waar mogelijk opgetild en op het nieuwe dak opnieuw bevestigd.

Voor de aansluiting met de oude daken heeft dakpannenfabrikant Koramic het renovatieprofiel in het assortiment. Dit zijn twee op elkaar aangesloten, verschuifbare zinken goten die op de grens tussen het nieuwe en het oude pannendak wordt aangebracht. De pannen kunnen in het profiel worden gehaakt. Door het schuifmechanisme worden hoogteverschillen opgevangen en wordt een waterdichte overgang gerealiseerd. Het hemelwater wordt via het profiel, een verholen goot naar de dakgoot getransporteerd. Op deze manier werd het hoogteverschil op een technisch en esthetisch verantwoorde manier opgevangen.

Schootemeijer hoopt dat er in de toekomst iets gedaan wordt aan het contrast tussen oud en nieuw op het dak. ‘Wij hebben het probleem naar onze mening technisch en esthetisch goed opgelost. Maar mooier zou het natuurlijk zijn als de hele wijk op dezelfde manier kon worden uitgevoerd. Wij hopen dan ook dat de huiseigenaren die nu niet hebben geparticipeerd in het project, in de toekomst op de één of andere manier alsnog over de streep worden getrokken. Wellicht kan dit artikel gebruikt worden door andere dakdekkers of opdrachtgevers waarmee ze onzekere particulieren kunnen tonen wat de gevolgen zijn van niet meewerken. Want niet alleen wordt de renovatie mooier als men meewerkt, het wordt ook voor iedereen goedkoper.’

Renovatie woonwijk Zwaansmeer, Beverwijk

Opdrachtgever: Woningcorporatie Pré Wonen, Beverwijk

Hoofdaannemer: Mulder Obdam Bouw BV, Obdam

Dakdekker: Roozing Pannendekkersbedrijf, Schagen

Leverancier dakpannen: Wienerberger-Koramic, Zaltbommel

Leverancier dakelementen: Opstalan BV, Oisterwijk