Roofs 2018-07-38 Vraagtekens bij kwaliteitsborging Veilig werken op hoogte

Special valbeveiliging

Sinds najaar 2017 is een KOMO Safety keurmerk beschikbaar, op basis van de nieuwe BRL 9935. Heeft de BRL voldoende draagvlak? Wat Dirk van Blijswijk van Safe Site betreft, zijn er te veel vraagtekens om met de norm te kunnen werken.

Safe Site is zeer breed actief op het terrein van valbeveiliging. Naast het leveren van de meest uiteenlopende veiligheidsproducten voor de meest uiteenlopende toepassingen, biedt men tevens advies en training. Het bedrijf is lid van VV&FW, NWEA en de NEN normcommissie valbeveiliging. Hoewel het bedrijf groot voorstander is van geborgde kwaliteit, zal men zich niet conformeren aan de nieuwe BRL voor valbeveiliging, die KOMO-certificering op dit gebied mogelijk maakt. Een interview met Dirk van Blijswijk van het bedrijf.

Verschillende branches

De aanduiding ‘totaalpakket’ lijkt bij uitstek van toepassing op het aanbod van Safe Site. Het bedrijf uit Alblasserdam heeft voor tal van toepassingen een assortiment in huis. Men verzorgt dus niet alleen de veiligheidssituatie op het dak, ook heeft men oplossingen voor andere werkzaamheden op hoogte. Naast de verkoop heeft het bedrijf verschillende andere afdelingen actief: Advies, Training & Instructie, Rope Access, Installatie en Inspectie & Keuring. “We zijn niet gebonden aan één leverancier,” vertelt Van Blijswijk. “Dat maakt dat we op onafhankelijke basis kunnen opereren. Geen systeem is immers in alle situaties toepasbaar. Door dit brede pakket versterken de afdelingen onderling elkaar. Doordat we bijvoorbeeld veel trainingen geven, weten we welke PBM goed bruikbaar is voor eindgebruikers.”

De afdelingen zijn zodanig opgezet dat voor elk onderdeel een compleet pakket en een adequaat advies geboden kan worden. “Dat laatste is helaas vaak nodig, het kennisniveau bij de eindgebruikers is algemeen gesproken te laag. Partijen zijn onvoldoende op de hoogte waar wettelijk gezien aan moet worden voldaan (of andersom: welke maatrege­len overbodig zijn). Bij zo’n 30-50% van alle bedrijven in Nederland is geen RI&E aanwezig, terwijl dit een wettelijke verplichting is. En denk eens aan het aanbrengen van zonnepanelen op plaatsen waar het onderhoud niet veilig is uit te voeren. Dit is een nieuw, maar nijpend probleem omdat steeds meer bedrijven zonnepanelen op hun daken willen hebben.
Ook zien we vaak een verkeerde toepassing van systemen voor gebiedsbegrenzing.

Wanneer je partijen spreekt, zowel opdrachtgevers als uit­voerende partijen, merk je dat men onvoldoende van de materie op de hoogte is. Dat maakt dat er veel ruis is over wat veilig is en wat niet, wat verplicht is en wat niet. Men kent de wet niet of wil deze niet kennen, aangezien er toch bijna geen handhaving is. Men is vaak echter ook niet op de hoogte waar de verantwoordelijkheid/aansprakelijkheid ligt als het toch fout gaat..”

Jaarlijks trainen wij ongeveer 3300 eindgebruikers, verspreid over verschillende branches. Deze geven we op onze locatie in Alblasserdam en in company bij de bedrijven zelf. De trainingen beginnen altijd met een theoretisch gedeelte over de geldende wet- en regelgeving. Andere onderwerpen die aan bod kunnen komen zijn veilig hijsen, veilig tillen, EHBO op hoogte en aanhaken in een hoogwerker. Er is veel aandacht voor de praktijk omdat het werken met de materialen van zeer groot belang is: dit wordt vaak onderschat. Alleen theorie bij het gebruik van valbeveiliging is onmogelijk in onze optiek. We geven ook veel reddingstrainingen, maar deze zijn vrijwel nooit aan bedrijven die op (platte) daken werken. Het lijkt erop dat men denkt dat men een persoon die is gevallen wel even terug het dak op kan trekken, maar dat is echt niet zo. Elke werkgever is verplicht om een noodplan te hebben. Als iemand kan vallen, dan is ‘de brandweer bellen’ niet afdoende, aangezien de tijd die je hebt om iemand te redden zeer kort kan zijn.”

Keurmerk

Eind 2017 zijn de eerste KOMO-certificaten uitgereikt op basis van de BRL 9935: het KOMO Safety keurmerk. Doel van dit keurmerk is het bieden van duidelijkheid: wanneer voldoet een situatie aan de (minimale) veiligheidseisen? Het betreft een KOMO® procescertificering van het ontwerpproces, installatieproces en het inspectie- & onderhoudsproces van veiligheidsvoorzieningen op platte daken. Hiermee wordt een kwaliteitsstandaard beoogd, waarmee in één oogopslag inzichtelijk wordt of de gekozen oplossing voldoet of niet.

Op zichzelf is Van Blijswijk voorstander van duidelijkheid op het gebied van veiligheid, maar hij heeft grote ­vraagtekens bij deze BRL. In de ontwikkelingsfase heeft Safe Site al ­aangegeven niets te zien in de ontwikkeling van de BRL. Van Blijswijk: “De claim dat de BRL als gevolg van de vraag uit de markt is ontwikkeld, is vreemd: in mijn ruim 13 jaar ervaring heb ik er nog nooit iemand om horen vragen. Wij hebben op dit punt om extra informatie gevraagd, maar hierop hebben wij geen antwoord ontvangen. De initiatief­nemers zijn geen goede afspiegeling van de ­valbeveiligingsbranche, omdat het voornamelijk dakdekkers of dakgerelateerde bedrijven zijn. Wie zich wil certificeren, moet aan concurrenten inzage geven op het ontwerp. Ook heb ik mijn vraagtekens bij de eis dat elke klus of project aangemeld moet worden bij KOMO. Wat is hiervan het nut voor de betrokkenen? De BRL spreekt over auditeurs die ­ontwerpen moeten controleren. Bij de vaardigheden van deze auditeurs wordt de feitelijke kennis van valbeveiliging niet genoemd. Dit is allemaal vreemd. “

“Naar mijn mening biedt de huidige wet- en regelgeving genoeg duidelijkheid om tot een veilige werkplek op hoogte te komen. Deze certificering maakt de veiligheid voor de eindgebruiker onnodig duurder. Belangrijk is dat men zich houdt aan de geldende wet- en regelgeving, de Arbeids­hygiënische strategie als uitgangspunt blijft nemen en blijft handelen volgens de verantwoordelijkheden die men heeft (hier hoort bewustwording dus ook bij). ‘Nee’ is in dit opzicht overigens ook een antwoord: als een werk in strijd is met de geldende wet- en regelgeving, mag het niet ­worden uitgevoerd.”

“De BRL gaat tenslotte over de inrichting van het dak en zegt niets over de eindgebruiker. Het is belangrijk dat men is getraind op het gebied van veilig werken op hoogte, zodat men weet waar op te letten, hoe te handelen en wat de rechten en plichten zijn. Een veilig dak waarop onge­trainde mensen werken is een stuk onveiliger dan een ­onveilig dak waarop getrainde mensen werken.”