Roofs 2023-09-78 “Alle grote maatschappelijke thema’s komen langs”

Aan tafel met … Cees Woortman

In deze rubriek laat Roofs personen van binnen en buiten de dakenbranche aan het woord. De insteek is om de visie en de persoon achter die visie voor het voetlicht te brengen.

Nolanda Klunder

Cees Woortman is sinds 2000 directeur van brancheorganisatie VEBIDAK. Hij stond mede aan de wieg van de vakbeurs DAKEN & ZAKEN, die deze maand voor de derde keer plaatsvindt. “Bij DAKEN & ZAKEN zijn er geen seminars. De ontmoeting staat centraal. De ideale vorm voor een beurs in onze branche. Ik ben er blij mee.” In meer dan twintig jaar dakenbranche heeft hij veel ontwikkelingen van nabij meegemaakt. “Een van de belangrijkste daarvan is de veranderende arbeidsmarkt.”

IJsschotsen

Na een rechtenstudie in Amsterdam en Utrecht begon de loopbaan van Woortman bij het toenmalige Ministerie van VROM. “Interessant, daar niet van, maar de publieke sector is mij te gestructureerd.” Al snel kwam hij als adjunct-directeur terecht bij een aannemersorganisatie. “In de bouwsector gaat het over concrete zaken. Dat bevalt me. De relatie staat centraal, men wil er samen uitkomen. Zo werk ik graag.” Woortman werd op zijn 31e directeur van de Vereniging Centraal Bureau voor Constructiewerkplaatsen en een jaar of wat later van de Vereniging van Ondernemingen van Betonmortelfabrikanten in Nederland. Daarna volgde een korte periode als directeur van Scouting Nederland. “Als rechtgeaarde Amsterdammer houd ik helemáál niet van uniformen. Dat was dus geen goede match.” Binnen het jaar was hij terug in de bouwsector. Het werd VEBIDAK.

Nu, ruim twee decennia verder, staat Woortman nog voluit achter de keus van destijds. “In deze baan komen alle grote maatschappelijke thema’s langs. Arbeidsmarkt, arbeidsvoorwaarden, economie, innovatie, milieu, opleidin­gen, techniek, veiligheid … Uitdagend? Dat vind ik zo’n afgekloven woord. Maar het blijft sowieso altijd boeien. De contacten binnen ons grote netwerk geven het werk een extra dimensie. Daarbij komt de facilitering van onze leden op allerlei gebied.” Wat hem bij VEBIDAK professioneel het meest aanspreekt? “Daar hoef ik niet over na te denken”, aldus Woortman. “Het is de opgave die veel deelactiviteiten bij VEBIDAK overkoepelt: hoe positioneer je je ledenbestand als serieuze bedrijven met meerwaarde in een sector waarin ook gajes actief is? Elke twee jaar zit ik wel in Kassa, Radar of een ander consumentenprogramma, omdat er weer een particulier bij de neus is genomen door een malafide dakdekker. Treurig, ja, maar het is ook goedgelovigheid. Er wordt voldoende gewaarschuwd. Ik zeg het keer op keer: kies voor een georganiseerd bedrijf.”

Terugziend relativeert Woortman: “Het is bon ton om te doen alsof je loopbaan een aaneenschakeling is van bewuste keuzes. In de praktijk is het vaak een tocht over de ijsschotsen. Al is VEBIDAK wel een gróte ijsschots.”

Veranderende arbeidsmarkt

“Een van de grootste thema’s van deze tijd is de veranderende arbeidsmarkt. VEBIDAK zet zich in voor de beschikbaarheid van geschoolde vakmensen. Dat doen we via het Sociaal Fonds BIKUDAK en het opleidingsinstituut Tectum. Ook het behoud van vakbekwaam personeel hoort bij onze opgave. Door de enorme toename van flexibele arbeidskrachten telt onze bedrijfstak steeds meer UTA-personeel. Hun scholing is niet minder belangrijk. Naast de directie en de bedrijfsleiding vormen uitvoerders, projectleiders, calculators en werkvoorbereiders bij veel dakbedekkingsbedrijven nu de vaste kern met daar omheen de schil van vaste en tijdelijke dakdekkers.”

Bij duurzame inzetbaarheid gaat het vooral over veilig en gezond werken. “Daar is in twintig jaar tijd veel meer aandacht voor gekomen. Neem bijvoorbeeld de opkomst van valbeveiliging. Wat óók is veranderd: het tilgewicht van de dakrollen. Dat ging van 40 naar 25 kilo om de rug van de dakdekker te sparen. Al heb je altijd dakdekkers die twéé rollen gaan dragen. Het meest arbovriendelijk is een rol van 80 kilo. Dan ontkom je niet aan mechanisch transport.” Woortman vervolgt: “Samen met de vakbonden hebben we een subsidie in de wacht gesleept om de toepasbaarheid van het exoskelet in onze sector te onderzoeken. Daarmee kun je de meest belaste delen van het lichaam ondersteunen bij repeterende bewegingen. Bij schilders en stukadoors heeft zo’n exoskelet al ingang gevonden.”

Een andere factor zijn gevaarlijke stoffen. “Wij zetten als sociale partners een databank op voor onze sector met daarin de risicovolle verpakte stoffen die op het dak worden gebruikt. Zo kunnen werknemers, toezichthouders en leidinggevenden met een druk op de knop zien om welke stoffen het gaat, wat de risico’s zijn, welke beschermingsmiddelen ze moeten toepassen en of er alternatieven zijn.”

Multifunctionele daken

Veiligheid en opleiden zijn weliswaar belangrijk maar er speelt meer, benadrukt Woortman. “Neem de toename van zonne-energiesystemen op platte daken. VEBIDAK zet zich in om misverstanden bij verzekeraars over de brandbaarheid van de ondergrond te voorkomen. In samenwerking met Holland Solar, de brancheorganisatie van de zonne-energie­sector, is een gedragscode gerealiseerd.”

Ook ander multifunctioneel dakgebruik heeft de aandacht van VEBIDAK. “Er kan en bestaat van alles, maar laten we niet doen alsof heel Nederland razendsnel vol gelegd wordt met groene of blauwe daken. Bijzondere daken zie je overwegend in de Randstad en bij instellingen van maatschappelijk nut zoals woningcorporaties, scholen en ziekenhuizen. In de dagelijkse praktijk zijn de meeste daken waterdicht, niet minder maar ook niet méér, en zwart. Wel zijn we nauw betrokken bij alle nieuwe toepassingsmogelijkheden. Een voorbeeld is het Nationaal Dakenplan.”

“Het is een taak van VEBIDAK om de nieuwe ontwikkelingen te monitoren en te zorgen dat er op tijd nieuwe regelgeving is. Normen en richtlijnen zijn – net als cao’s – de spelregels voor onze branche. Die wil je in een vroeg stadium afspreken. Je moet het zo zien: VEBIDAK is geen vereniging van dakdekkers maar van dakbedekkingsbedrijven. We kennen geen open toetreding. Bedrijven kunnen zich alleen aansluiten als ze voldoen aan onze criteria qua bestaansduur en ondernemerschap. VEBIDAK laat haar oren niet hangen naar producenten, is er voor verwerkers van bitumen, kunststof én rubber, heeft leden in alle omzetcategorieën en maakt geen onderscheid naar waar zij eventueel nog méér zijn aangesloten. Wij vertegenwoordigen de hele branche en weten dankzij onze achterban als geen ander wat er speelt.”