Roofs 2024-04-56 Verlies van ecosystemen brengt hogere kosten met zich mee dan eerder werd berekend

Special Groene daken

Over de hele wereld zien dier- en plantensoorten hun leefgebieden verdwijnen. Hiermee verliezen we ook de ‘diensten’ die zij leveren, bijvoorbeeld het filteren van water of het bestuiven van gewassen. Een internationaal onderzoeksteam met onder andere Sjak Smulders van Tilburg University heeft een nieuwe berekeningsaanpak voorgesteld om deze toekomstige ‘voordelen’ van de natuur vast te leggen, waarmee de ecosysteemdiensten meegenomen kunnen worden in baten-kostenanalyses.

Overheden over de hele wereld zijn momenteel op zoek naar nieuwe benaderingen om de voordelen en de waarde van schaarse ecosystemen op de juiste manier te beoordelen. Dit is bedoeld om te helpen de gevolgen van de vernietiging of de voordelen van natuurbehoud beter zichtbaar te maken in politieke besluitvormingsprocessen. Voordelen en diensten zijn bijvoorbeeld het filteren van lucht en water, de bestuiving van gewassen, de recreatieve waarde voor de mens en de bestaanswaarde van soorten.

Om deze ecosysteemdiensten beter te kunnen weerspiegelen in baten-kostenanalyses, zetten overheden een aantal diensten van de natuur om in geldwaarden. Al in 2010, tijdens de 10e Conferentie van de Conventie over Biologische Diversiteit in Japan, was de internationale gemeenschap het erover eens dat de waarden van biodiversiteit geïntegreerd moesten worden in planningsprocessen.

Het onderzoek van Smulders en Moritz Drupp van de Universiteit van Hamburg biedt overheden een formule om de toekomstige waarden van schaarse ecosysteemdiensten in te schatten en te gebruiken in de besluitvorming

“De bestaande methoden voor het berekenen van de waarden van ecosysteemdiensten schieten echter tekort”, zegt Drupp, hoogleraar duurzaamheidseconomie, leider van het onderzoek. “Want tot nu toe hebben de berekeningsmethoden louter de huidige monetaire waarde van ecosysteemdiensten aangetoond, zonder rekening te houden met het feit dat onze waardering voor de natuur in de loop van de tijd toeneemt naarmate we rijker worden en ecosystemen schaarser. Ons onderzoek biedt overheden een formule om de toekomstige waarden van schaarse ecosysteemdiensten in te schatten en te gebruiken in de besluitvorming”, legt Drupp uit.

Minder natuur diensten

Bij deze waarde-aanpassing spelen economische groei en toenemend natuurverlies een rol. Door groei zal het inkomen stijgen en daarmee ook de welvaart van de wereldbevolking – met naar schatting twee procent per jaar. Smulders: “Naarmate de inkomens stijgen, zijn mensen bereid meer geld te betalen om de natuur te behouden of van de diensten ervan te genieten. Maar terwijl onze producenten voor consumenten met een hoger inkomen graag meer goederen en diensten maken, denk aan het snel stijgend aanbod van Netflix series, kan onze natuur op zichzelf niet meer diensten aanbieden. Erger nog, biodiversiteit verdwijnt en natuur wordt juist steeds schaarser.”

Onderzoeker Sjak Smulders: Terwijl producenten graag meer goederen en diensten maken, kan onze natuur op zichzelf niet meer diensten aanbieden

Waarde van ecosystemen

Wanneer deze twee factoren in aanmerking worden genomen, moet de huidige waarde van ecosysteemdiensten in de huidige baten-kostenanalyses veel hoger worden vastgesteld. Volgens de nieuwe formule, tot meer dan 130 procent, als alleen de stijging van het inkomen wordt meegerekend. Bij bedreigde diersoorten, zoals vastgelegd in de prominente Rode Lijst Index, bedraagt de waarde-aanpassing ruim 180 procent. Het in rekening brengen van deze effecten zou dus de kans vergroten dat projecten die ecosysteemdiensten in stand houden, een baten-kostentest doorstaan.

Politieke beslissingen kunnen het verlies aan biodiversiteit verergeren of tegenhouden. Het is dus belangrijk dat overheden de gevolgen van hun besluiten, nu en in de toekomst, adequaat kunnen inschatten. De voorgestelde methode is bedoeld om daarbij te helpen. Overheden zijn bezig met een inhaalslag op de economische theorie en praktijk door de waarden van ecosysteemdiensten steeds meer te integreren in nationale planningsprocessen, inclusief baten-kostenanalyses van overheidsbeleid.

Dergelijke analyses vereisen niet alleen informatie over de huidige voordelen van ecosysteemdiensten, maar ook over hoe de voordelen in de loop van de tijd veranderen. Met deze methode pakt het onderzoeksteam belangrijke beperking van de bestaande beleidsrichtlijnen aan, die ervan uitgaat dat de voordelen van ecosysteemdiensten onveranderd blijven. Drupp: “We bieden een praktische regel, die is gebaseerd op de economische theorie en op bewijs, als richtlijn voor hoe voordelen in de loop van de tijd veranderen: ze stijgen naarmate samenlevingen rijker worden en nog meer als ecosysteemdiensten afnemen. Ons voorstel zal een substantiële neerwaartse trend in de huidige schattingen van toekomstige waarden van ecosysteemdiensten corrigeren. Dit zal regeringen helpen het belang van ecosystemen nauwkeuriger weer te geven in de baten-kostenanalyses en de beleidsbeslissingen die zij nemen.”

Het onderzoeksteam adviseert onder meer het Britse ministerie van Financiën, het Amerikaanse Witte Huis en het Duitse Federale Milieuagentschap.