Roofs 2001-07-12 Representatief en zeer markant

    De opvallende vormgeving van het nieuwe Aluminium Centrum is niet alleen esthetisch verantwoord, het vormt een wezenlijke component in de taakstelling: promotie, research en kennisoverdracht/onderwijs op het gebied van aluminiumtoepassingen. Het gebouw is een schoolvoorbeeld van IFD en Duurzaam Bouwen en draagt zo bij aan de gebieden waarop het Aluminium Centrum onder meer actief is: architectuur en technologie. Bij het dak is gekozen voor het Kalzip® systeem, dat werd geleverd en gemonteerd door Hafkon bv te Maassluis. Directeur Koos van Eck van het bedrijf geeft een toelichting.

Innovatief IFD
Om haar doelstelling te realiseren werkt het AC nauw samen met de Nederlandse aluminiumindustrie en met veel bedrijven, instellingen en organisaties, die direct of indirect hieraan een bijdrage kunnen leveren. Geen wonder dat het Aluminium Centrum in het bouwproces kon terugvallen op bedrijven en instellingen die belang hebben bij de toepassing van aluminium, zoals o.a. toeleveranciers en de aluminium verwerkende industrie.
Met deze kennis baseerde Architect Micha de Haas zijn ontwerp op het  Hollandse populierenlandschap en creëerde ‘een aluminium bos’. Door het eigenlijke gebouw te plaatsen op ruim 360 aluminium kolommen wordt meteen uiting gegeven aan de sterkte van aluminium. De vele patio’s geven bovendien een grote mate van transparantie. Directeur Bruinsma spreekt terecht van een voorbeeldfunctie die het gebouw vervult op het gebied van innovatief, industrieel, flexibel, demontabel en duurzaam bouwen.
De basis bestaat uit een innovatieve aluminium draagconstructie die werd geïntegreerd met de dak- en gevelconstructie. Industriële ‘prefab’ leverde vakkundig maatwerk op dat op locatie snel, simpel en effectief werd geassembleerd. Met andere woorden ook de “D” van ‘IFD’ komt eventueel tot zijn recht!

EPC
De nieuwe, geïntegreerde aluminium draagconstructie zal naar verwachting in de nabije toekomst een bredere toepassing krijgen en met het oog daarop voldoet het gebouw nu reeds aan de EPC- eisen (Energie Prestatie Coëfficiënt) die vanaf 2005 wellicht 50% zwaarder zullen zijn dan de huidige eis. Tenslotte is het gebouw uitgerust met een warmtepomp en een speciale akoestiekbeheersing en specifieke binnenklimaatregeling voor gebouwen met een relatief “lichte” bouwmassa.
“Het Aluminium Centrum is nu uitstekend onder dak met een dakafwerking die in duurzaamheid en levensduur niet onder zal doen voor de rest van het gebouw,” aldus Koos van Eck. “Bovendien is een dak gerealiseerd met een gemiddelde warmte isolatie van ca 5 m2 K/W dat vrijwel geheel bestaat uit onbrandbare materialen.” Het zijn zo maar twee eigenschappen die hij noemt tijdens de ontmoeting in het centrum waarbij hij vol enthousiasme de werkmap toont met technische specificaties

Bouwen op ervaring
De keuze voor het Kalzip® daksysteem is tweeledig. Aan de ene kant moest ook het dak van het Aluminium Centrum een visitekaartje worden, aan de andere kant zijn er in Nederland de afgelopen 30 jaar al een aantal representatieve gebouwen mee gerealiseerd. “De meer dan 3 miljoen m2 leverde zo flink wat ervaring op die door ons werd gebruikt bij de engineering, het tekenwerk en de uitvoering. Dat leverde voor het dak dat een oppervlakte kent van ca 1100m2, de volgende dakopbouw op:
Op de aluminium draagconstructie werd eerst een onderplaat aangebracht, de Kalbau type 35/400 met een dikte van 0,8 mm die aan beide zijden is voorzien van een platteerlaag.*
Daarop is los een 0,2 mm dikke dampremmende laag PE-folie gelegd met getapede overlappen.
Voor de warmte isolatie werd gekozen voor 150 - 300 mm Rockwool. De dakhuid tenslotte bestaat uit het Kalzip® type 65/400 met een dikte van 1 mm. Dit is Stucco blank aan beide zijden voorzien van een platteerlaag.

Clips
In het dak zijn 108 m1 goten aangebracht die - uiteraard - eveneens bestaan uit aluminium. De goten zijn van eenzelfde kwaliteit als de Kalzip® elementen, alleen iets dikker (1,4 mm.)
Ongeveer 180 m2 van de elementen moest worden voorgebogen in een straal van ca 18 m1.
Doordat de onderconstructie van het dak geheel horizontaal is en het noodzakelijk is dat de elementen, in de richting van de goten een afschot hebben van minimaal 1,5%, moest de ruimte tussen de onderplaat en de bovenplaat in hoogte variëren tussen 150 en ca 300 mm.
De elementen werden uiteindelijk gefelst over aluminium clips die er tevens voor zorgen dat er tussen onderplaat en bovenplaat ruimte ontstaat voor isolatie. In verband met de noodzakelijke dikte en het afschot voldeden standaardclips hier niet zonder meer
Van Eck volgde dan ook met meer dan gewone belangstelling het afstudeerproject van Ir. H.J. Onnes op het gebied van de ontwikkeling van de zowel in hoogte als in helling verstelbare clip. (zie Roofs 5/2001). “Helaas was zowel de tijd te krap als de kosten te hoog om deze clips productierijp te maken. Daarom werd uiteindelijk besloten de standaardclips in één hoogte en type te monteren op regels die op hun beurt d.m.v. steunen zijn bevestigd door de onderplaat in de gordingen van de onderconstructie,” besluit Van Eck.
Uitdrukkelijk wijst ook hij nogmaals op het gegeven dat alle toegepaste materialen volledig te recyclen zijn, maar meer nog op de “D” van demontabel en de “V” van verplaatsbaar. n

* Een platteerlaag op Kalzip elementen is een toegevoegde waarde m.b.t. duurzaamheid. De platteerlaag vormt een egale patinalaag die het kernmateriaal beschermt tegen bijvoorbeeld putcorrosie. Door middel van praktijktesten onder zware condities is reeds aangetoond dat deze platteerlaag over een periode van 27 jaar werkt. Veel gebouwen die aan een zware milieubelasting onderhevig zijn, werden hiermee uitgerust zoals onder andere de G.F.T.- composteerinrichting van de VAM. Geplatteerd Kalzip is ook uitermate geschikt voor het dak zonder dat een coating is vereist of gewenst.