Roofs 2001-07-16 Stormschade Maasvlakte

    Sinds de grote stormen die begin jaren negentig dakdekkend Nederland deden wakker schudden, is het aantal stormschades aanzienlijk afgenomen. De invoering van berekeningsmethoden en het minder toepassen van systemen met een geperforeerde eerste laag, heeft een belangrijke bijdrage geleverd aan de stormvastheid van dakbedekkingsystemen. Desondanks komt het af en toe nog voor. Peter van Leeuwen beschrijft de behandeling van een uitzonderlijke stormschade.

Angstaanjagend
Het is 13 December 2000 16.00 uur: Er komt een melding dat ca. 600 m2 dak afgewaaid zou zijn op Eenheid 1 van de elektriciteitscentrale op de Maasvlakte.Vreemd om in deze tijd na een lichte najaarsstorm een melding van een omvangrijke stormschade te ontvangen. Met de naderende kerst en slechts enkele dagen voor de vakantie slik je toch even. Het is donker als ik ca. 60 m hoog op het dak sta. Bulderende reststukken bedekking welke aan een eerder doorgeparkerde hoek zijn blijven zitten maken het tafereel angstaanjagend.
Begin jaren negentig was al ca. 300 m2 tijdelijk doorgeparkerd als noodoplossing. Toevallig stond dit totale dak juist op de agenda om een oppervlakteverbetering te ondergaan. Na een kalmerende bak koffie, is de grootste schrik tot bedaren en heb ik met de opdrachtgever een plan gesmeed met het streven aan het eind van de eerste werkdag waterdicht te zijn om zo de gevolgschade tot een minimum te beperken. Aan mij de taak om te organiseren, de oorzaken van de schade vast te stellen en een kwalitatief hoogstaande noodvoorziening te treffen. Ik moest op dit late uur een beroep doen op de nodige relaties met de verwachting dat zij met noodzakelijke oplossingen zouden komen. Zo moesten voor de volgende dag o.a. worden geregeld: een mobiele kraan t.b.v. verticaal transport, rollen VB470A14 t.b.v. eerste laag, containers t.b.v. afvoer van oude dakbedekking, en niet te vergeten voldoende en goed opgeleid personeel (Veiligheid I en kennis op gebied van daken). Een en ander volgens een van te voren opgesteld VGM-plan teneinde verantwoordelijkheden en afspraken tussen opdrachtgever, dakdekker en onderaannemers vast te leggen.

Oorzaak
Je probeert natuurlijk te achterhalen hoe zoiets kon gebeuren. De hoogte van het dak bleek achteraf slechts een beperkte rol te hebben gespeeld. Factoren die veel meer van invloed waren op het uiteindelijke afwaaien van de dakbedekking, som ik hier op:

Geen kimfixatie in het oude dakbedekkingsysteem;
Het verticale deel van de randstroken zat aan de bovenzijde slechts vast met een klemstrip en verder los van de ondergrond;
Een geperforeerde onderlaag (op 60 m1 hoogte);
De A.P.P. toplaag was niet genoeg verhit waardoor sprake was van onvoldoende hechting aan de cacheerlaag van de isolatie;
Een zeer open gevelconstructie ten behoeve van de afvoer van warmte van productieprocessen;
Geen sluitlaag toegepast zodat de overdruk die kan ontstaan in het bouwdeel direct de toplaag heeft kunnen belasten;
Het object staat in windgebied II doch gezien de situatie, zal windgebied I aangenomen mogen worden;
Last but not least, de omringende nog hogere bouwdelen hebben een grote invloed op de windbelasting.

Noodvoorziening
De volgende dag. Na het tonen van de veiligheidsfilm van de centrale en het instrueren van het personeel ter plaatse bleek wederom een koffiestop het enige middel om de beelden van de schade bij uitvoerend personeel te laten bezinken. De mensen tijd gunnen om aan de ravage ‘te wennen’ was mijns inziens essentieel voor de aanpak voor de rest van de dag. Vervolgens is met man en macht begonnen de in harmonicavorm neergeklapte dakbedekking in stukken te snijden en voor het verticale transport op de hoek te verzamelen. Tussen de fabriekseenheden rest voor de kraan slechts een kleine ruimte die in combinatie met de hoogte een minimale draairuimte over laat. Als die uiteindelijk staat is het reeds middag en komen de eerste rollen omhoog. Inmiddels werd plaats gemaakt voor de opbouw van de noodvoorziening.
Besloten wordt overlap van 20 cm aan te brengen waarna de bevestigers door die overlap worden geschroefd en de banen tegen elkaar worden gedrukt op een manier dat later de overlap met behulp van branders kan worden dichtgemaakt. Hierdoor is de kans gering dat open vuur in aanraking komt met het polystyreenschuim. Op de twee branders staan 13 grote brandblussers, een fout kunnen wij ons niet veroorloven. Zeker niet, daar plaatselijk de cacheerlaag van de isolatie is gedelamineerd.
Het is inmiddels 17.00 uur als gestaag de duisternis in valt. Onze opdrachtgever verzorgt een diner en het laatste hijsje van de kraan brengt laagspanningnoodverlichting op het dak aan, als wij in de avond doorgaan. De sfeer onderling is uitstekend en eenieder is bereid door te werken tot het dakvlak dicht is. Als we naar huis rijden zijn we moegestreden. Door wind en de hoosbuien die ons na het diner teisterden, is elke draad aan ons lijf doorweekt. Alle banen zitten op het dak geparkerd, alleen de laatste overlappen dichtbranden was geen doen meer. De volgende twee dagen hebben we gebruikt om de noodvoorziening `stormvast en waterdicht` af te werken zodat voor wat dit object betreft, een rustige kerst gegarandeerd zou zijn.

Nooit meer laten afwaaien.
Het is inmiddels eind januari. De opdracht voor het definitief herstel inclusief de oppervlakteverbetering van de nog resterende oude dakbedekking is ons gegund. Gestart wordt met het mechanisch bevestigen van het nu liggende dakbedekkingpakket. Uit controleberekeningen blijkt dat normaliter met 10 bevestigers/m² volstaan kan worden, maar de situatie tussen de twee hoger gelegen dakvlakken geeft een heel ander beeld. In flink wat zones blijkt minimaal een aantal van 15,7 nodig. Nooit meer laten afwaaien vinden wij. De onvoorspelbaarheid van uit de krachten gegroeide windstuipen mag nooit een gevaar zijn voor een belangrijk productieproces als het maken van elektriciteit. Alles in ogenschouw genomen, wordt gekozen voor het bevestigen van het hele dak volgens de meest ongunstige waarde uit de berekeningen. Uitgaande van 16 bevestigers/m², ontstaat een patroon van rijen bevestigers om de 25 cm en dit in elke dragende oplegging van de isolatie op de staalplaat. Een simpele leidraad en dito controle op de uitvoering is het gevolg. Als 30 % van de 27.000 bevestigers is verwerkt worden ruim 2.000 m2 Wédéflex D4-4mm. aangevoerd en kunnen wij achter de parkerploeg aan. De Wédéflex is hierbij volledig op de onderliggende dakbanen gebrand. Als een wonder zijn de weersomstandigheden ideaal en is in een harmonische sfeer het dak in een kort tijdsbestek van een nieuwe jas voorzien.


Projectgegevens:

Opdrachtgever: E-ON Benelux Generations n.v.
Voorburg

Object: E-ON Elektriciteitscentrale
Coloradoweg 10
Maasvlakte
Transportband 9, Eenheid 1.

Dakopbouw: Staaldak, 106 profiel
2 Zijdig gecacheerd P.S.-isolatie
geperforeerd glasvlies
A.P.P. gemodificeerde polyestermat

Bijzonderheden: Hoogte dakvlak ca. 60 m1+
In verband met ligging windgebied 1 aangehouden in windbelastingsberekening.
Situering dakvlak…gelegen tussen twee hoger gelegen daken van ca. 90 m1+
Geen kimfixatie in dakvlak d.m.v. ballast of mechanische bevestiging.
Verticaal gedeelte randafwerking los van opstand en aan bovenzijde bevestigd met aluminium klemstrip.
Onderconstructie: open