Roofs 2003-06-33 De juiste verwerking van bladlood in de bouw

Door gebrek aan kennis over de toepassing in de bouw, werd bladlood in het verleden niet altijd goed aangebracht. Dit had tot gevolg dat het materiaal ten onrechte een negatief imago kreeg. Om deze ontwikkeling tegen te gaan, is de Stichting Bouwlood zich actief gaan bezighouden met de verspreiding van kennis over het materiaal en de toepassing ervan. In dit artikel vindt u enkele belangrijke toepassingen uiteen gezet.

Stichting Bouwlood verzorgt de kennisoverdracht over het gebruik van lood in de bouw via diverse lezingen en voordrachten. Tevens is de stichting verantwoordelijk voor de organisatie van praktische cursussen op locatie, en voor voorlichting via cd roms en het internet. De internetsite www.bouwlood.nl werd zelfs genomineerd voor de iGBi/Cobouw Web Award 2003. De stichting wordt regelmatig betrokken bij technisch onderzoek, en bij de voorbereiding en uitvoering van projecten. Dit laatste vooral in verband met advies over specifieke problemen, de keuze van bladloodconstructies en de vereiste bestekomschrijvingen.

Bladlood

Lood wordt veel ingezet voor de productie van accu's en loodbatterijen. Ook wordt het materiaal veel gebruikt als ballastmateriaal, geluidsisolatie, en als bescherming tegen nucleaire straling in ziekenhuizen. In de bouw wordt bladlood in zowel de woningbouw als de utiliteitsbouw veel toegepast als waterkerend bouwmateriaal. Het belangrijkste kenmerk van het materiaal is de zeer lange levensduur. Mits op correcte wijze toegepast, overleeft bladlood het gebouw en is het na gebruik te recyclen. Het materiaal is goed bestand tegen corrosie. In de buitenlucht ontwikkelt het namelijk vrij snel een sterk hechtende en vrijwel onoplosbare oxydatielaag aan de oppervlakte, die het materiaal beschermt tegen verdere aantasting van het materiaal. Bladlood is in het algemeen goed te combineren met koper en roestvrij staal.

Loodknelstrip

Recent introduceerde de Stichting Bouwlood de loodknelstrip. Deze is volgens de stichting vooral bedoeld om af te rekenen met onregelmatigheden op de werkplek. Loodslabben in een spouwmuur (voeglood) dienen als afdichting van de spouw tegen zakwater. Voor een waterdichte afsluiting wordt echter te vaak gekozen voor eigen oplossingen (bijvoorbeeld hout, of onbewerkt staal) als waterdichte strip. Dit heeft vaak lekkage tot gevolg. De loodknelstrip, met een lengte van 160 cm en vervaardigd van gerecycled en slagvast hard pvc, is een simpel instrument dat deze onregelmatigheden tegengaat. De strip is voorzien van twee waterdichte rubbers met daartussen een zelfklevend schuimrubberen bandje.

Voordat de strip kan worden aangebracht, moet de loodslab overeenkomstig de aanbeveling van de Stichting Bouwlood worden verwerkt. Het lood dient in stroken van maximaal 1,5 m, NHL 18, tegen het spouwblad te worden geplaatst. Daarna wordt de slabbe gemodelleerd met aan beide zijden een kilsrand (een omgeslagen rand van 2 cm). Aan de bovenzijde wordt een stuk van 2 à 3 cm in een hoek van 45 graden omgezet, hier wordt de knelstrip in gehaakt. Men bevestigt de loodknelstrip door de strip in het omgeslagen randje bladlood te schuiven. Vervolgens kan de knelstrip tegen het binnenspouwblad worden bevestigd, door in de voorgeboorde gaten aan de onderkant een regelnagel of een schroef zonder plug te bevestigen. De gaatjes bovenin vrijhouden om condens af te voeren.

Het spouwlood dient vervolgens aangebracht te worden door elke drie stenen een open stootvoeg aan te brengen, die doorloopt tot op het bladlood. Dit voor een zekere afvoer van regenwater. Daarna wordt het bladlood voorzichtig omhoog gevouwen. De dakbedekking dient goed tegen het lood aan te sluiten; de afstand tussen het lood en de dakbedekking mag maximaal 1 cm zijn, de afstand tot de kim maximaal 3 cm. Om het geheel goed af te werken, dient de dakbedekking nog eens goed te worden aangeklopt.

Loketten

Loketten zijn stukken bladlood van beperkte afmetingen die trapsgewijs worden toegepast bij de aansluiting tussen verticaal metselwerk en een hellend (dak)vlak. Ze zijn aan één zijde in het metselwerk bevestigd, en overlappen de loden afdichtingsstrook tussen het hellende vlak en het metselwerk. Loketten moeten eveneens tot in het binnenspouwblad worden doorgevoerd.

In het algemeen geldt, dat de breedte van de loketten maximaal 400 mm mag bedragen. Afhankelijk van de dakhelling, dienen de onderlinge overlappen circa 100 mm breed te zijn. Het loket dient in de muurspouw minimaal 250 mm tegen het binnenblad te worden opgezet. Bij gemetselde binnenspouwbladen dient het materiaal met voegklemmen te worden gefixeerd. Bij binnenspouwbladen van beton, kalkzandsteen of hout dient het met een loodknelstrip te worden bevestigd. Daarbij moet ervoor worden gezorgd, dat het lood in de spouw goed wordt ondersteund met behulp van metselwerkklinkers of met stroken kunststof plaatmateriaal, opgenomen in de voegen van het binnenspouwblad.

Met een opstaande loodstrook wordt een eerste aansluiting van een hellend dak met opgaand metselwerk gerealiseerd. De loodstrook wordt over de dakpannen geklopt en met (koperen) ankernagels met een grote, brede kop, in het metselwerk vastgezet. Hier worden de loketten overheen aangebracht. Deze loketten, die trapsgewijs in het metselwerk worden opgenomen, zijn in de spouw aan beide zijden voorzien van een opgezette rand. De hoogst opgezette rand bevindt zich aan de achterzijde, zodat het water aan de voorzijde overloopt, en altijd op een lager liggend loket terecht komt. Het water dat op een loket terecht komt, moet vervolgens via een open stootvoeg in het metselwerk worden afgevoerd. Per loket dient daartoe minimaal één open stootvoeg te zijn aangebracht.

De website van Stichting Bouwlood (www.bouwlood.nl) toont de juiste verwerking van verschillende toepassingen van bladlood in de bouw (loket, binnen- en buitenhoek, spouwlood, schoorsteen) met behulp van animatiefilms.