Roofs 2015-05-03 De prijs, dat zijn wij zelf

Ik werkte nog niet zo gek lang bij een dakdekkersbedrijf toen ik bij een aanbesteding van het Ministerie van Defensie met een aannemer in gesprek raakte. Het was een aanbesteding met gecombineerd dak- en bouwkundig werken en van beide vakgebieden liepen er mensen met enveloppen. “Jullie dakdekkers zijn gestoord,” begon het gesprek. “Met jullie valt niet te praten en jullie gunnen elkaar niets. Jullie verzieken zelf je prijzen”.

Een lekker binnenkomertje, kan ik nu wel zeggen. Ik was nog redelijk groen en ik herkende mijzelf en onze branche daar niet in.

Nu, vele jaren later, moet ik tot mijn spijt erkennen dat deze aannemer er niet ver naast zat. Ik ken niet veel branches waar collega’s zo veel honger naar werk hebben. Waar de prijsdruk van binnenuit komt. Waar de mogelijkheden om een goede prijs te schrijven vakkundig en zonder reden om zeep worden geholpen door kwijlende wolven, die allemaal zeggen goed in het werk te zitten en klagen over de prijzen - maar ten koste van alles moeten scoren.

Tot mijn afgrijzen heb ik dit de afgelopen periode weer een aantal maal aan den lijve mogen ondervinden. Bij aanbestedingen waar klanten bewust topproducten hebben laten voorschrijven en bewerkingen vragen die serieus geld kosten, konden de wolven zich weer niet inhouden.

Dit soort klanten noem ik ‘topklanten’. En met ‘topklanten’ bedoel ik niet per se grote, aansprekende opdrachtgevers, maar partijen die voor kwaliteit kiezen en zich realiseren dat je kwaliteit niet voor een habbekrats kan krijgen. Topklanten verwachten een topbehandeling. Ze vragen niet: “Wat is de bodemprijs?” Dit soort klanten verwacht dat hun keuze wordt gerespecteerd en dat je meer levert dan ze vragen. Als deze mensen naar een toprestaurant gaan voor een verrassingslunch van de chef, dan verwachten ze niet dat ze een glas halfvolle melk met twee sneetjes bruin en kroketten voorgeschoteld krijgen.

Bij zo’n aanbesteding verwachten ze serieuze aanbieders die afprijzen wat is gevraagd, met prijzen waarvoor zorgeloos een hoogstaand eindproduct kan worden afgeleverd. Prijzen waaraan ze kunnen zien dat hun aanvraag op waarde is ingeschat.

Wat ze niet verwachten, is dat het werk voor een bodemprijs wordt aangenomen om vervolgens met een groep ZZP-ers, die voor minder dan het minimumloon zijn uitgewrongen, de uitvoering regelen. Ook begrijpen ze niet waarom inschrijvers andere producten of goedkopere oplossingen zoeken, terwijl zij in het bestek hun keuzes duidelijk kenbaar hebben gemaakt.

Waarom doet de dakenbranche zo spastisch als het gaat om dit soort werken? Wat voor gedachte zit er achter het indienen van deze prijzen? Willen ze niets verdienen?

Eten ze liever zelf gras dan een collega het werk te gunnen? Worden ze zo opgewonden van het scoren van een opdracht dat ze alle risico’s bij en na de uitvoering voor lief nemen? Waarom klaag je over de prijzen als je zelf de gelegenheid krijgt om voor goede opdrachtgevers te werken, maar zelf een s***prijs indient?

U verwacht toch geen antwoorden hoop ik, want ik heb ze niet – althans, niet uit eerste hand. Ik kan alleen maar gissen naar de beweegredenen van die hongerige wolven. Denken ze goede sier te maken bij de opdrachtgever en straks één op één te mogen werken? Wie weet, maar ik geef ze weinig kans in deze tijd van “we moeten in concurrentie aanbesteden”. Verwachten ze status te winnen in de branche door het slimste jongetje van de klas te spelen? Voor het behalen van aanzien hoeven ze het niet te doen, want dat krijg je op deze manier zeker niet van je branchegenoten.

Wat ik wel weet, is dat we zelf bepalen voor welke prijs er wordt ingeschreven. Ik durf te stellen dat dakdekkend Nederland tonnen laat liggen door maar te duiken en ongevraagd goedkopere alternatieven te zoeken terwijl de klant dure eerste klas producten vraagt.

Dus laten we a.u.b. ophouden met klagen over de markt in de trant van: “Ja er is wel meer werk, maar de prijzen zijn nog slecht”.

Want de prijs, dat zijn we zelf.