Roofs 2024-03-03 Hoe ‘multi’ zijn multifunctionele daken?

Dit themanummer gaat over multifunctionele daken. ‘Multi’ is een Latijns voorvoegsel, dat zoiets betekent als ‘veel’, ‘meer dan één’, ‘velerlei’, etc. Trek je dat door naar multifunctionele daken, dan kan dat betekenen dat dergelijke daken velerlei functies hebben of (in ieder geval) meer dan één. Wordt bij het tellen van de functies de primaire functie van een dak (waterdichting) dan ook meegeteld? Wat ik mij dan dus afvraag: is een dak met daarop (slechts) een extensieve vegetatiemat een multifunctioneel dak? Of moet er dan nog een extra functie bijkomen, wil het dak multifunctioneel genoemd mogen worden? Oftewel, moeten er altijd meerdere kleuren (geel, blauw, rood of groen) op een dak gecombineerd worden, willen we kunnen spreken over een multifunctioneel dak?

Op de website van de gemeente Rotterdam spreken ze van “een combinatie van groen, wateropvang, zonnepanelen of een terras”, als ze het hebben over multifunctionele daken. Dus zij zijn van mening dat er meerdere kleuren of functies voor nodig zijn. Ik ben zelf van mening dat de primaire functie van een dak ook een eigen kleur mag krijgen, zodat die kleur ook bijdraagt aan de perceptie of een dak wel of niet functioneel is. We moeten namelijk niet vergeten dat de waterdichtheid van een dak toch wel de belangrijkste functie is.

Maar laat dat nou precies de reden zijn waarom sommige vastgoedontwikkelaars nog terughoudend zijn in het ontwerpen van multifunctionele daken op hun vastgoed. Men is bang dat door het intensieve gebruik, de zwaardere en andere vormen van belastingen de kans op lekkages significant toeneemt. Dit is waarom het Nationale Dakenplan een tweede versie van ‘Facts & Values Multifunctionele Daken’ heeft uitgegeven. In een apart hoofdstuk komen de fabels aan bod, waardoor vastgoedontwikkelaars nog wel eens afzien van het ontwerpen van multifunctionele daken.

Verwezen wordt naar de (nog te publiceren) nieuwe Vakrichtlijn voor gesloten dakbedekking. Er zijn volgens dit document voldoende kwalitatief goede materialen (dakbedekking, isolatie) en applicatiemethoden om een multifunctioneel dak te maken die de risico’s op lekkages en andere calamiteit aanzienlijk vermindert. Men heeft het in die gevallen dan over waterdichte of -afstotende isolatie, wortelvaste dakbedekking, die (en hier komt het) allemaal volledig verkleefd moeten worden. Ik denk dan op mijn beurt: hoe zit het dan met onze circulaire doelen, waar we met z’n allen naar toe moeten? De Europese Commissie heeft zich ten doel gesteld om in 2050 volledig circulair te zijn. Het feit dat er steeds meer gebouwen met functionele daken gebouwd worden, en dus bij voorkeur met volledig verkleefde dakbedekkingssystemen, is geheel tegenstrijdig met de circulaire doelstelling.

Een aantal dakbedekkingsfabrikanten geven nu terugname-garanties op dakbedekking, die ze nu leveren, zodat die na, laten we zeggen, 30 jaar weer teruggenomen, gerecycled en weer als grondstof gebruikt kunnen worden voor nieuwe dakbedekking. Deze fabrikanten stellen echter wel voorwaarden aan de applicatiemethode waarmee de dakbedekking is aangebracht, namelijk: losliggend geballast of mechanisch bevestigd. Ik denk dat er nog een extra kleur nodig is voor de functionaliteit van een dak: die van circulair.

Marco de Kok