Roofs 2024-03-18 VSK beurs: Het wordt druk op het dak

De VSK beurs in Utrecht afgelopen maand toonde tal van oplossingen voor het beheersen van het binnenklimaat. Voor de installaties is zeker bij renovatie niet altijd plaats meer in de woning. Het dak biedt oplossingen voor zonnepanelen, warmtepompen, warm water uit hybride panelen en wie weet wat er nog gaat komen. De dakdekker zal met nog meer doorvoeren en installaties op het dak te maken krijgen.

“Het ruimtebeslag van een warmtepomp is een serieus probleem”, schrijft journalist Ton Voermans in het Algemeen Dagblad, na zijn rondgang over de VSK beurs in Utrecht. “42 procent van de Nederlanders woont in een rijtjeshuis, in steden, vaak zonder voortuin en met slechts een bescheiden achtertuintje waar iedere vierkante meter telt. Dan slokt een buitenunit van de warmtepomp toch de nodige ruimte op.”

Fabrikanten Atag lost het op met een warmtepomp zónder buitenunit. Een witte kast, met het formaat van een forse cv-ketel, met twee grote luchtafvoeropeningen. De ene zuigt de buitenlucht aan, de andere blaast de afgekoelde lucht weer naar buiten. Met de gewonnen energie wordt het huis verwarmd. Het apparaat is nog in ontwikkeling, met name het geluid dat hij binnen maakt is een aandachtspunt, maar de fabrikant verwacht het product eind 2025 te kunnen leveren.

Itho Daalderop heeft al een soortgelijke warmtepomp in de verkoop. Deze komt te staan in een soort ingeklapte dakkapel op het dak. Via de zolder kan de monteur de installatie en het onderhoud doen, hij hoeft het dak niet op. Een soortgelijke oplossing, maar dan met de opbouw naar buiten, kennen we van Burgerhout / Anjo. De Delta-Discovery Air warmtepompbehuizing is een uitbouw op het dak, in elke RAL kleur te krijgen, waarbij de installateur toegang krijgt tot de apparatuur via de binnenzijde. Nefit Bosch heeft een warmtepomp die als een dikke schoorsteen in zijn geheel op het dak staat. Wie klein woont, hoeft dan geen ruimte op te geven.

Ventilatie

Een andere duurzame manier om de woning grotendeels van het gas te krijgen, waar bedrijven op de VSK-beurs mee pronken, is de ventilatiewarmtepomp. Daarbij wordt de warmte van ventilatielucht van een woning teruggewonnen. Onder andere Inventum Technologies ziet een grote markt voor dit systeem en denkt dat drie miljoen huizen in Nederland er geschikt voor zijn. Eind vorig jaar opende het bedrijf een nieuwe fabriek om er 80.000 per jaar te kunnen bouwen.

Fabrikant Remeha, met 20 procent marktaandeel in de warmtepompen, komt dit voorjaar met een cv-ketel met ingebouwde warmtepomp. Beide technieken zitten in één kast. Afgelopen jaar werden 170.000 warmtepompen geïnstalleerd in Nederland; 120.000 in bestaande woningen en 50.000 bij nieuwbouwhuizen. Grote fabrikanten als Daalderop, Intergas en Remeha hebben hun fabrieken uitgebreid om ieder meer dan 100.000 exemplaren per jaar te kunnen maken.

Nieuwkomer

Weheat introduceert met de Blackbird een innovatieve warmtepomp voor woningen met een plat dak. Door het slimme ontwerp, waarbij zowel de lucht als het geluid naar boven geblazen wordt, is de Blackbird stiller dan reguliere warmtepompen. Het monoblock-toestel is all-electric ready en is dankzij het unieke horizontale ontwerp vaak onzichtbaar op een plat dak te plaatsen.

Het toestel kan dus zowel in bestaande bouw (hybride én volledig elektrisch) als in nieuwbouw. De Blackbird van WeHeat wordt als genomineerde in de VSK Awards geprezen om het eenvoudige en onderscheidende ontwerp. Daarnaast hecht de jury er waarde aan dat het in Nederland wordt geproduceerd, en dat er veel aandacht is voor duurzaam materiaal gebruik. De jury tekent aan dat het product zich nu moet gaan bewijzen in de praktijk. De warmtepompmarkt bevat veel nieuwkomers die het vertrouwen van installateur en eindgebruikers moeten verdienen.

Warmtebeelden

De installateurs die de VSK bezochten, werden ook gewezen op de kwetsbaarheid van het dak. Met aandacht voor thermografie, het maken van warmtebeelden door een infraroodcamera, is het mogelijk om contactloos constructiefouten te lokaliseren en zo de kwaliteit van een gebouw op een hoger plan te krijgen. Warmteverliezen, lekkages (zowel vocht als lucht) en andere afwijkingen zijn heel nauwkeurig, door deskundigen vast te stellen. Naast het checken op luchtdichtheid en de blowerdoortest, kan met een warmtebeeldopname zonder hak- of breekwerk de oorzaak van een vochtprobleem vastgesteld worden.

Een dakconstructie met vochtproblemen koelt in de avond niet gelijkmatig af. Op het infraroodbeeld van de warmtebeeldcamera zijn dan temperatuurverschillen te zien. Een inspectie met een warmtebeeldcamera kan van binnenuit uitgevoerd worden, in de ruimte direct onder het dak. Met behulp van een drone die is voorzien van een warmtebeeldcamera kan ook van buiten/bovenaf naar het dak worden gekeken.

Niet alles hoeft op het dak. Een buffervat in de kruipruimte van het bedrijf SolarFreezer helpt warmte opslaan op een praktische plek. De thermische energie van warmtepomp en PVT-panelen wordt opgeslagen in een buffervat (thermische accu). De bufferzak in de kruipruimte fungeert als een enorme thermische accu. Dan moet er natuurlijk nog wel een dakdoorvoer zijn om de opgewarmde thermische energie naar de kruipruimte te brengen.