Roofs 2024-05-70 Monitoren van daken op afstand

Digitalisering

Michiel van de Bunt van ZinCo en Peter van Keulen van Inscio ontmoetten elkaar op onze vakbeurs DAKEN & ZAKEN en besloten samen op te trekken op het gebied van het verzamelen van data over de staat van het dak. Van de Bunt: “Wij registreerden veel gegevens aan de bovenkant, Inscio ook aan de onderkant van het dakpakket. Met de verzamelde data kunnen we veel voor de dakenbranche betekenen.” Alle reden voor een gezamenlijke kennissessie, ‘Grip op afstand’, eind maart in Harderwijk

Het dak van een gebouw is niet langer alleen een beschermende laag, maar een strijdtoneel voor innovatie. Het is de plek waar energie wordt opgewekt, biodiversiteit wordt hersteld, regenwater wordt beheerd en zelfs verblijfsruimten worden gecreëerd. Dit multifunctioneel dakgebruik is de nieuwe norm in stedelijke ontwikkeling.

Met al deze functies gecombineerd op het dak, is de aanleg, het beheer en de monitoring ervan drastisch veranderd. Het inspecteren en repareren van het dak zijn nu ingewikkelde taken geworden door alles wat er op het dak is aangebracht. Precies weten waar en wat er op het multifunctionele dak gebeurt is dan ook essentieel. Dit gegeven bracht diverse geïnteresseerden naar de Bouw & Infracampus in Harderwijk.

Monitoren

Want ZinCo ontwikkelde een overzichtelijk instrument, de ZinCo Monitor, om de waterhuishouding op een (retentie)dak op afstand te kunnen volgen. Van de Bunt: “Met de Monitor als app heeft de gebouwbeheerder realtime inzicht in de prestaties van het aangelegde dak. Zo monitor je moeiteloos hoeveel water er op je dak wordt vastgehouden en wat je kan verwachten van actuele weersvoorspellingen.” Met een weerstation en sensoren die de waterstand in de kratten onder het groen meten, komt de informatie vrijwel direct beschikbaar en kan er bij calamiteiten snel actie worden ondernomen.

Peter van Keulen van Inscio-Roofs presenteert de werking en voordelen van de Inscio Roofs sensoren in het dakpakket. “We meten met onze sensoren vocht en temperatuur. Zowel onder in het isolatiepakket als aan de bovenzijde. De vochtdetectie zou je kunnen vertalen als een lekdetectie, want als we constateren dat er vocht is onder het pakket, dan moet er actie worden ondernomen.”

“Onze sensoren zijn traploos in hoogte verstelbaar en geschikt voor isolatiemateriaal met een hoogte van 6 cm tot en met 40 cm. Ze worden aangebracht tijdens de nieuwbouw in het isolatiepakket op de dampwerende laag of bij renovatie door voorzichtig een gat te maken in het bestaande isolatiepakket.”

De Inscio Sensoren zijn waterdicht en hebben een batterij die door slim gebruik tot 15 jaar meegaat. De sensoren hebben CE certificering, de software is SOC 2 gecertificeerd. Inscio sensoren volgen de laatste wet- en regelgeving en is al voorbereid op

Firmware over the Air.

De sensoren bieden met een antenne de meetgegevens aan het internet. Voor het zenden van deze datapakketjes maakt Inscio gebruik van de flexibel schaalbare LoRA-infrastructuur van KPN. LoRa is een Long Range, Low Power IoT-verbinding, speciaal ontwikkeld om kleine hoeveelheden informatie uit te wisselen tussen objecten en systemen. “Als je tussen de vier en zes uur informatie verstuurt, gaat de batterij in onze sensor 10 tot 15 jaar mee.”

Inmiddels heeft Inscio in twee en een half tot drie jaar tijd zo’n zeven tot achthonderd sensoren op ruim honderd daken geplaatst. Het bedrijf adviseert één sensor op 150 m2. “Je kunt er ook voor kiezen de sensoren op de meest kwetsbare plek op het dak aan te brengen. Zo beoordelen woningbouwcorporaties bijvoorbeeld wanneer het dak toe is aan renovatie. Niet op basis van de vooraf opgestelde planning, maar op basis van gemeten data: functioneert het dak nog?”

“Inscio meet bijvoorbeeld op een aantal vergelijkbare daken met verschillende dakbedekking en kan daarmee de prestaties op het gebied van isolatie vergelijken. Er is nu data beschikbaar voor analyse van de prestatie van diverse dakbedekkingen.”

Data koppelen

“Regenwater vasthouden op het dak (in retentiekratten) brengt met zich mee dat er mogelijkheden moeten zijn voor gecontroleerde afvoer. Statisch met een Run off control of actieve sturing, zoals bijvoorbeeld bij het retentiedak op de Doelen in Rotterdam”, vertelt Van de Bunt. “Je kunt, als er een zware regenbui wordt verwacht, vooraf ruimte maken door water af te voeren. De ZinCo Monitor geeft aan hoeveel ruimte er beschikbaar is en hoeveel neerslag er verwacht wordt. In 4 uur en 21 minuten loopt de Doelen leeg als het maximum aan water op het dak staat. Het systeem wordt nu ook toegepast bij Wonderwoods in Utrecht.”

Er staat op het dak een weerstation dat gegevens levert aan ZinCo om de data voor de app te genereren. “We ontvangen een pallet aan data, waaraan steeds meer functionaliteit toe te voegen is, zoals bijvoorbeeld met de gegevens van Inscio, en denk bijvoorbeeld aan de koppeling van data van de waterhuishouding op meerdere daken, zodat in de stad een waterbeheermanagement kan ontstaan.”

De toehoorders varieerden van opleiders van hoveniers tot inkoper voor een ziekenhuis. “Het draait toch altijd om de kosten. Vooral die van het onderhoud, als je een daktuin of meer functionaliteit aan het dak toevoegt”, zegt de laatste. Hij kon zich vinden in het besparen op kosten door het verantwoord vooruit schuiven van dakrenovatie als je beschikt over de juiste data. “Die beslissing kun je dan op goed onderbouwde gegevens maken.”

Over de vraag van wie de data is en hoe het zit met de privacy, gaf Van de Bunt aan dat dit grote aandacht krijgt binnen de organisatie: “We zullen de gegevens met de grootste zorg omringen. We maken nu al mee dat kwaadwillenden op basis van gegevens in de sociale media kunnen nagaan of er iemand thuis is. Zeker als het water op het dak gebruikt wordt voor processen in het gebouw als verwarmen of het spoelen van een toilet, levert dat ons informatie op die privé moet blijven.”