Roofs 2025-06-59 Vroeg naar huis of veilig thuiskomen?

Column

Elke ochtend staan we weer klaar. We trekken onze werkkleding aan, doen onze helm op en gaan de steiger, het dak of het werkplatform op. Bouwen, aanpakken, meters maken. De druk is hoog, de planning strak, en iedereen wil op tijd naar huis. Maar er is iets belangrijkers dan dat: veilig thuiskomen.

In de bouw gebeurt het vaak op hoogte: een kozijn plaatsen op drie meter, een goot monteren op zes meter, een dakraam vervangen op acht meter. En steeds weer zien we het: iemand stapt zonder beveiliging een hellend dak op. Een collega laat zijn valbeveiliging achter “omdat het toch maar vijf minuutjes is.” En niemand zegt er wat van. Waarom? Omdat we elkaar niet willen afvallen? Omdat het “altijd zo gaat”? Omdat niemand wil overkomen als de zeurpiet die de vaart eruit haalt?

Dit is precies waar het vaak misgaat: stoer gedrag en groepsdruk. Het idee dat je “geen mietje moet zijn”, dat je “gewoon even dóór moet”, dat je “niet moeilijk moet doen”. Vooral bij jonge werknemers, die zich willen bewijzen. Maar ook bij ervaren krachten, die denken dat ze het allemaal wel weten. En laten we eerlijk zijn: als leidinggevende zie je het ook weleens gebeuren. Maar tussen weten en doen zit vaak een groot verschil.

Tijdsdruk is een andere sluipmoordenaar. Planningen zijn krap, klanten zijn ongeduldig, en de werkvoorbereider vraagt om snelheid. En dus denken we: “Even dit nog snel zonder valbeveiliging, dan zijn we klaar voor de lunch.” Maar de vraag is: waar zijn we dan écht klaar voor?

Want laten we het even scherp stellen: één misstap op hoogte kan de rest van je leven bepalen. Of erger nog: het kan je leven kosten. En dan maakt het niks meer uit of je die klus tien minuten eerder af had. Het verschil tussen op tijd thuis zijn en überhaupt thuiskomen zit soms in één veiligheidsmaatregel. Eentje die net te makkelijk werd overgeslagen.

Als leidinggevende heb jij hierin een belangrijke verantwoordelijkheid. Jij geeft het voorbeeld. Jij stelt de standaard. Jij maakt duidelijk dat veilig werken geen keus is, maar de norm. En dat je liever iemand hebt die een kwartier later klaar is, dan iemand die morgen niet meer op de bouw verschijnt.

Veiligheid begint niet bij regels, maar bij gedrag. En gedrag is besmettelijk. Als jij laat zien dat je altijd je harnas draagt, dat je collega aanspreekt op onveilig gedrag, dat je veiligheid serieus neemt – dan doet jouw ploeg dat ook. Niet omdat het moet, maar omdat het normaal wordt.

Laten we afrekenen met dat ouderwetse idee van stoerheid. Het is niet stoer om risico’s te negeren. Het is stoer om verantwoordelijkheid te nemen. Voor jezelf, voor je collega’s, voor je mensen thuis.

Dus de volgende keer dat iemand zegt:
“Even snel, dan zijn we eerder klaar” –
vraag dan rustig maar beslist:
“Wil je vroeg naar huis, of veilig thuiskomen?”
Want als we iets bouwen, laten we het dan goed doen.
En dat begint bij elkaar heel houden.
Veiligheid is geen vertraging. Veiligheid is vakmanschap. ■

Harry Tweehuysen