Roofs 2003-10-12 De dakrand met aluminium daktrim

• Ing. A.B. Berlee

De aluminium trim is verreweg de meest toegepaste dakrandafwerking van platte daken. De randzone is niet het deel van het dak waar het meeste water op valt. Gebreken aan de rand manifesteren zich dan ook slechts bij hevige regenval of na langere tijd (in de vorm van lekkages, vervuiling van de gevel of lekwater tussen de lagen dakbedekking). Een nadere analyse van deze afwerking die te vaak op termijn tot problemen leidt.

De afwerking van de dakrand is in verreweg de meeste gevallen een opstand met een vlak bovengedeelte. De mastiekhoek is, ondanks het ontbreken van de noodzaak, nog steeds niet weg te denken en komt veelvuldig voor. De aluminium daktrim vormt de overgang tussen gevel en dakrandopstand. Ik beperk mij in dit artikel tot deze meest gangbare afwerking, omdat dit detail bij inspecties als kwetsbaar wordt ervaren.

De opstand wordt in de regel verzorgd door de aannemer; in het geval van renovatie is het de dakdekker die de opstand maakt. Als gezegd: een mastiekhoek is niet noodzakelijk, gezien het feit dat tegenwoordige dakbedekkingsmaterialen niet uitzakken onder invloed van (zonne) warmte, waar mastiek dat wel doet. Wanneer er wordt besloten voor toepassing van een mastiekhoek, is dat meestal om gevoelsmatige redenen. Feit is dat de dakdekker gemakkelijker randstroken brandt op een rand mét mastiekhoek, dan op een rand zonder. De overgang is vloeiender. Mastiekhoeken van isolatiemateriaal moeten worden ontraden. Het maakt de rand gevoelig voor stormschade.

Een belangrijk punt is de bovenvlak van de dakopstand. Deze moet voldoende breed zijn, naar het dak afwateren, en vlak zijn. Alledrie de punten zijn allerminst vanzelfsprekend en de rand moet hierop worden gecontroleerd alvorens er dakbedekking met trim op aan wordt gebracht. Op een bovenvlak dat naar de rand toe afwatert, zal water blijven staan, omdat de aluminium trim een opstand vormt. Wanneer er water op blijft staan, dan is de kans op lekkage van de rand aanzienlijk groter. Het bovenvlak moet echt afwateren, waterpas is niet voldoende.

Wanneer het bovenvlak waterpas ligt, zal in veel gevallen de dakbedekking er toe bijdragen dat er water op dit vlak blijft staan (zie afbeelding 1). Dit omdat dakbedekking zich niet zuiver recht de hoek om laat zetten.

Het bovenvlak moet vlak zijn. ‘Trimmen’ betekent onder andere uitlijnen; een afwerking van een aluminium daktrim geeft een strakke gevellijn. De aluminium trim heeft een zodanig profiel, dat deze redelijk vormvast of stijf is. Wanneer het bovenvlak onregelmatigheden vertoont, dan volgt de trim deze niet, waar de dakbedekking dat wel doet. Het gevolg is minder aanhechtingsoppervlak of losse delen tussen trim en randstrook, met risico op lekkage.

Tot slot de breedte van het bovenvlak. Wanneer deze onvoldoende is, dan zal de randstrook te weinig oppervlak hebben om duurzaam te hechten op zowel de flens van de daktrim als het bovenvlak, als een combinatie van beide.

Aluminium laat zich hechten aan bitumineuze dakbedekking. Het moet dan wel worden voorbehandeld. Dit om het bitumen zoveel mogelijk direct in contact te laten komen en het hechtingsoppervlak te vergroten. Het voorbehandelen kan door de flens, waar de bitumineuze bedekking aan moet hechten, op te ruwen met een staalborstel.  Een voorbehandeling van een bitumineuze primer is te prefereren. Er zijn voorgeprimerde trimmen in de handel.

De applicatie van randstroken en trimmen is en wordt uitvoerig onderwezen en vrijwel iedere dakdekker kent de regels, of behoort de regels te kennen. De eerste randstrook tot aan de voorzijde van de rand doorgezet en op het bovenvlak stuik geplakt om de trim niet uitsluitend op de overlappen te laten rusten. Vervolgens de voorbehandelde trim aanbrengen met de voorzieningen bij de koppelingen. Tot slot een tweede randstrook aanbrengen vanuit de trim tot op het vlak. Algemeen bekend geacht, maar helaas niet altijd zo uitgevoerd. Van platte daken weten we dat deze voldoende afschot moet hebben. Hoe beter het afschot, hoe minder water op het dak, hoe minder de kans op lekkage. Dat geldt ook voor de dakrandafwerking. De aansluiting van de randstroken met de aluminium trim kan goed zijn, maar blijft het zwakke punt. Belasting van deze aanhechting door water moet geminimaliseerd worden.