Roofs 2003-11-14 Tegen de ‘elektro-smog’

De technische vooruitgang heeft zijn keerzijden. Deze keerzijden stimuleren op hun beurt weer nieuwe vooruitgang. Een treffend staaltje hiervan wordt geïllustreerd door de Duitse fabrikant voor dakproducten Bauder. Het heeft een systeem ontwikkeld (Bauder E-Protect), dat de mens beschermt tegen de effecten van zogenaamde ‘elektro-smog’: elektrische en elektromagnetische velden, die in de vorm van hoog- en laagfrequente straling invloed hebben op het lichaam van mensen en andere levende wezens.

Fabrikant Paul Bauder GmbH & Co. uit Stuttgart produceert sinds de tweede helft van de 19de eeuw diverse producten voor het dak. Het bedrijf is, met vestigingen in Oostenrijk, Zwitserland, Engeland, Polen, Hongarije en Tjechië, een grote speler op de Europese markt. Jeroen Tissink (en sinds 1 november ook de heer Albert Meijer) vertegenwoordigen het bedrijf in Nederland.

Stralingsbronnen

Vrijwel elk elektrisch apparaat zendt elektromagnetische straling uit. Maar niet in dezelfde mate: de straling van bijvoorbeeld een wekkerradio is gering, in vergelijking met die van een GSM zendmast. Het nieuwe product biedt bescherming tegen deze stralingsbronnen.

Het aantal stralingsbronnen groeit nog steeds. De ‘traditionele’ stralingsbronnen (hoogspanningskabels, radio- en televisiemasten) zijn de bekendste. Hoogspanningskabels wekken laagfrequente velden op en lopen dikwijls over of nabij woonwijken. Ze nemen in kracht af naarmate men verder van de bron is verwijderd. Dit in tegenstelling tot de radio- en televisiemasten, die met een zeer breed frequentiespectrum (van een laag Kiloherz-niveau tot in het Gigaherz-bereik, vergelijkbaar met een satelliet) vrijwel overal komt.

Deze stralingsbronnen hebben het laatste decennium gezelschap gekregen van een groot aantal ‘nieuwe’ stralingsbronnen, zoals bijvoorbeeld GSM zendmasten. Deze zenden een hoogfrequent, pulserend signaal uit. Het aantal satelliet signalen groeit snel ten behoeve van navigatiesystemen, weersinformatie, militaire doeleinden etc. De intensiteit van de straling van radarsystemen neemt met het toenemende vliegverkeer eveneens toe.

Gezondheidseffecten

Dat elektromagnetische straling effect heeft op het menselijk lichaam, valt volgens onderzoekers niet te ontkennen. Medici zijn echter verdeeld over de schadelijkheid van deze effecten voor de gezondheid. In ieder geval wordt de ingestraalde energie in het lichaam omgezet in warmte. De algemene opinie is, dat dit niet gevaarlijk is, zolang deze de capaciteit van het lichaam om warmte af te voeren niet overstijgt. Zodra dat wel het geval is, zet deze temperatuurverhoging allerlei biologische processen in werking. De schadelijkheid daarvan wordt op het moment onderzocht: in hoeverre veroorzaakt elektromagnetische straling de ontwikkeling van kankergezwellen en hersentumoren, in hoeverre beïnvloedt deze straling de psychische gezondheid? Kunnen slecht doorbloede organen (ogen, oren) en het zenuwgestel door de straling worden beschadigd? Het antwoord op deze vragen is niet met zekerheid te geven, maar het is duidelijk dat elektromagnetische straling in ieder geval invloed heeft op de gezondheid.

Het dak is het grootste gesloten bouwdeel van een gebouw. Het is daarom een belangrijk onderdeel voor bouwkundige beschermingsmaatregelen tegen de zogenaamde ‘elektro-smog’.

Bauder is, onder het motto ‘voorkomen is beter dan genezen’, op zoek gegaan naar manieren om de mens zo veel mogelijk tegen deze straling te beschermen.

Cachering

Bauder E-Protect is een cacheringslaag, die de fabrikant op een aantal daksystemen (zowel dakbedekkingsproducten als isolatiesystemen) heeft aangebracht: feitelijk gaat het om een beschermingsvlies, die in de dakbaan of het isolatiemateriaal is geïntegreerd. Het vlies reflecteert de elektromagnetische straling, vergelijkbaar met het weerkaatsen van licht door een spiegel. De cachering heeft een zeer hoge reflectiewaarde; bij een goed aardingssysteem zijn de laagfrequente stralingsgolven bovendien goed af te leiden naar de bodem.

De fabrikant biedt met dit product zowel systemen voor het hellende als voor het platte dak. Voor hellende daken zijn twee systemen met de beschermingslaag verkrijgbaar, namelijk BauderPIR E-Protect (dat als een gesloten kap over het dak ligt) en BauderTOP E-Protect (voor daken met de isolatie aan de onderzijde). Voor platte daken en tuindaken heeft de fabrikant producten voor alle verschillende ondergronden in het programma. Al deze producten kunnen worden voorzien van de beschermende laag. Het materiaal heeft geen invloed op de verwerking van het daksysteem: het is er een geïntegreerd onderdeel van.

De fabrikant heeft het materiaal laten testen aan de Universiteit van München. Daar werd geconcludeerd, dat het systeem een beschermgraad bereikt van 99%.