Roofs 2023-06-62 Van het dakterras uitkijken over het dakpark

Special Gebruiksdaken

Het project De Cascade in Utrecht is begin dit jaar opgeleverd. Dit wooncomplex bestaat uit 90 appartementen, voorzien van een ondergrondse parkeerkelder. Op de parkeerkelder, omsloten door de hoog- en laagbouw van het complex, heeft idverde Realisatie in samenwerking met Optigrün Benelux, vestiging Utrecht de daktuin van de hand van Erwin Stam Tuinstudio technisch uitgewerkt en ver­volgens aangelegd. Daarbij is ongeveer 440 meter aan plantenbakken met diverse plantsoorten in de gevels verwerkt. Het project is een ­ontwikkeling van BPD Ontwikkeling.

Tekst: idverde

Inbo Architecten ontwierp een nieuw woningcomplex in Utrecht dat omschreven wordt als stoer, verrassend en een tikje mediterraans, door de licht genuanceerde gevelsteen, de getrapte vorm en de gemetselde bloembakken bij de terrassen. Rondom een binnentuin en aan het water zijn 90 nieuwbouwappartementen gebouwd. Van loftwoningen en gezinswoningen tot penthouses met grote dakterrassen.

Het ontwerp van de daktuin boven de parkeergarage bestaat voor 45 procent uit groen en 55 procent uit verharding. Het middendeel bestaat uit een nader uit te groeien bloemenweide, aangevuld met voorgekweekte vaste planten en heesters op glooiingen. Langs de gevels bevinden zich privé-tuintjes voorzien van tegelsterrassen; een gazon omrand door haagjes. Het ontwerp is ook voorzien van een aantal meerstammige grote struiken, evenals bolderarmaturen die het slingerende en looppaden ’s avonds uitlichten.

De voorbereidende fase

Voor de waterdichting onder de daktuin is een tweelaags volledig verkleefde wortelwerende dakbedekking aangebracht. Deze dakbedekking is rechtstreeks toegepast op de betonconstructie van het kelderdek en bevat geen afschot. Om de waterdichtheid te toetsen, is voorafgaand aan de realisatie van de daktuin een watertest uitgevoerd. Na deze keuring is gestart met het aanbrengen van de daktuin.

De uitvoering van het ontwerp

De opbouw van de daktuin bestaat uit een viltachtig beschermdoek met daarop een 10 cm dikke zogenaamde waterretentielaag. Deze laag wordt gevormd door een grove lavagranulaat (16/32 mm) en waarin veel ruimte voor water is. De granulaatlaag is vervolgens afgewerkt met een waterspreidend filtervlies. Door de hemelwaterafvoeren in het kelderdek te voorzien van een 8 cm hoge standpijpen, wordt een waterkolom opgebouwd op het dak en ontstaat er een groot waterreservoir in de granulaatlaag. Dit reservoir dient in tijden van droogte als buffer voor de vegetatie.

De verharding van de privétuintjes bestaat uit 40 x 40 cm betontegels in een zandachtige kleur die op drainagezand zijn geplaatst. De looppaden door en langs de tuintjes bestaan uit zogenaamde halfverharding opgesloten door cortenstalen kantopsluiting. Dit is een fijne mix van diverse harde steensoorten met bindende factoren in een gradatie van 0-8 mm. Het materiaal is waterdoorlatend, stabiel en goed beloopbaar. Verder zijn alle plantvakken voorzien van 25 tot 60 cm dikke groeilaag van daktuinsubstraat.

De daktuin kleurt groen!

De beplanting in de plantvakken van de bloemenweide komt te bestaan (na ontkieming) uit in Nederland voorko­mende (inheemse) plantsoorten die zowel meerjarig als één- of tweejarig. Zoals duizendblad, bieslook, wilde marjolein, tijm, steenanjers, schapengras en -zuring, klaproos en grasklokje. De overige voorgekweekte vaste planten op de glooiingen zijn onder andere akelei, lelietje-van-dalen, salomonszegel, Zeeuws knoopje en naaldvaren. Dertig procent is wintergroen en de bloeiperiode strekt van maart tot begin december. De heesters bestaan uit Drents krentenboompje, hazelaar en sneeuwbal. Leuk detail is een prachtige Japanse notenboom (Gingko biloba). Deze boom is in de volle grond geplant in een sparing van het kelderdek.

Tot slot zijn er in de gevels en op de balkons cortenstalen plantbakken geplaatst met diverse soorten vaste planten, kleine struikjes en ‘hangende’ klimplanten. Per zonsituering is er een ander plantsortiment gekozen met als bedoeling de gevels een groene uitstraling als een cascade te geven. De plantbakken zijn hierbij voorzien van een automatisch irrigatiesysteem.

Net na de aanplant en het inzaaien zien de tuin en de gevelbakken er nog wat steriel en karig uit, maar na maximaal twee groeiseizoenen zullen de plantvakken en -bakken volledig zijn dichtgegroeid. Veel van de plantsoorten zijn daarbij aantrekkelijk voor voedsel en voortplanting voor vlinders en bijen. Ook biedt het leefruimte voor vogels, insecten en andere kleine dieren. Daarmee zijn de dakterrassen straks omgeven met hoogwaardige begroening.