Roofs 2023-06-64 Kunstroute over het dak van winkelcentrum Zuidplein

Special Gebruiksdaken

Als de Rotterdamse Dakendagen voorbij zijn, kunnen mensen nog tot eind juni over het dak van winkelcentrum Zuidplein wandelen. Een kilometer lange route leidt bezoekers langs kunstwerken van kunstenaars die wonen op, of een binding hebben met Rotterdam Zuid. Ze lopen over een tegelpad dat normaal gebruikt wordt door onderhoudsmedewerkers. Geen spectaculaire loopbruggen of trappen zoals we die van eerdere Dakendagen kennen. Zuidplein kan het dak eenvoudig toevoegen aan de beleving van het publiek.

Zuidplein stond al lang op het verlanglijstje van de organisatie van de Rotterdamse Dakendagen. Het heeft een oppervlak van zes voetbalvelden op één van de drukste ov-knooppunten van Nederland. Met een busstation, metro en een winkelcentrum een aantrekkelijke locatie om mensen de ruimte op het dak te laten beleven. “Hoe zouden we dit bij de publieksruimte van Zuidplein kunnen laten horen?” vroeg Léon van Geest, initiatiefnemer en managing director van de Rotterdamse Dakendagen, zich met zijn team af. “Winkels zijn er al, vlakbij ligt het grootste park van Rotterdam, dus je hoeft niet persé te vergroenen. Wat is typisch Rotterdam-Zuid? En dan kom je al snel bij de straatcultuur en de kunst die daaruit voortkomt!”

Zuidplein heeft een gelaagd dak met veel muren en ramen en er staan verschillende dakopbouwen op. “Het is een groot maanlandschap van kleine opbouwtjes. Daar willen we meer kleur brengen. De kunstenaars mogen het dak als canvas gebruiken. En door gebruik te maken van waterverf, zal de regen het kunstwerk langzaam maar zeker weer oplossen. Die ervaring hebben we opgedaan in eerdere edities van onze Dakendagen. Over drie jaar is het weg.”

Stevig, veilig en eenvoudig

“In overleg met huisconstructeur Aronsohn is bekeken of bezoekers veilig over het dak kunnen lopen. Er liggen al paden voor het onderhoud aan de installaties en het dak. Zou je die ook twee tegels, een meter, breed kunnen maken?” Mits je ze op liggers legt, bleek dat mogelijk en in overleg met de constructeur en Bouw- en Woningtoezicht Rotterdam ontstond een Rooftop walk route. De tegels zijn geel geschilderd en in tegenstelling tot voorgaande jaren is er geen hekwerk nodig. “Paal en koord zijn voldoende. Het pad ligt ver van de dakrand en publieksbegeleiders op het dak houden toezicht. Het publiek zal niet massaal op het dak staan. Met tijdsloten houden we het aantal mensen op het dak beheersbaar.”

“De vraag is altijd wel: wat gebeurt er als er brand uitbreekt? Is iedereen dan op tijd in veiligheid? De veiligheid bij normaal gebruik is makkelijk te garanderen. Twee mensen die dan misschien voor onderhoud op het dak zijn, vinden makkelijk de weg naar de uitgang. Hoe is dat met 100 mensen?” Vanaf de hoogste daklaag is een inwendige trap naar beneden. Er zijn vier steigertrappen gemaakt. Van de begane grond naar niveau 1 en naar de verschillende dakniveau’s. Zo is er altijd een weg naar de dichtstbijzijnde uitgang.”

“De route is een kilometer lang en bezoekers krijgen de tijd om wandelend de kunstwerken te aanschouwen en van de omgeving te genieten. Onze begeleiders zorgen ervoor dat iedereen binnen de lijntjes blijft.”

“Voordeel voor de eigenaar van het pand is dat wij de staat van het dak onder de loep hebben genomen. Zo kon onderhoud wat naar voren worden geschoven, zodat het dak er perfect bijligt als de bezoekers komen. Wij laten het na afloop natuurlijk ook weer in perfecte staat achter.”

Dak kunstwerk

42 kunstenaars transformeerden het dak van Winkelcentrum Zuidplein in Rotterrdam. Daar zitten bekende namen bij, zoals Opperclaes, ALL CAPS en fotograaf des vaderlands Marwan Magroun. Alle kunstenaars hebben een connectie met Rotterdam-Zuid, omdat ze daar zijn geboren, wonen en/of werken. De werken worden geïnspireerd door de verhalen van buurtbewoners, die zijn opgetekend door Stichting Wijkcollectie. Het project Bovenop Zuid is een van de manieren waarop Rotterdamse Dakendagen de doorgaans onbenutte ruimte op daken in de stad in gebruik neemt.

Winkelcentrum Zuidplein en het gebied eromheen, ook wel Hart van Zuid genoemd, is in de afgelopen jaren compleet getransformeerd. Zo is het winkelcentrum gerenoveerd ter ere van de 50ste verjaardag en kwam er nieuwbouw voor Theater Zuidplein en het Zwemcentrum Rotterdam, respectievelijk ontworpen door architecten De Zwarte Hond en Kraaijvanger. In 2022 werd het nieuwe busstation geopend en sindsdien is ook de openbare ruimte grondig aangepakt. De voltooiing van de openbare ruimte wordt gevierd op 23 juni, met een feest voor alle omwonenden. Tickets en meer informatie: rotterdamsedakendagen.nl/bovenopzuid