Roofs 2024-03-30 Nationaal Dakenplan maakt zich sterk voor multifunctioneel dakgebruik

Special Multifunctionele daken

Als het aan de partners van het Nationaal Dakenplan ligt, is het multifunctioneel dakgebruik uitgangspunt bij het benutten van de mogelijkheden op een dak. Aan de reeks van promoties van en publicaties over multifunctioneel dakgebruik die ze in de afgelopen jaren ontwikkelden, is nu de handreiking Groen Gele daken toegevoegd.

Na de handreiking voor het Gebruiksdak en die van Blauw-groene daken, publiceert het Nationaal Dakenplan (NDP) haar derde handreiking: Groen-gele daken. Want door kleuren te combineren, creëer je de meeste waarde, schrijft het NDP. Veel daken worden inmiddels voorzien van zonnepanelen (geel), een kleiner deel wordt benut voor biodiversiteit (groen) en er zijn er ook veel kansen voor gebruiksdaken (rood). Waterberging (blauw) komt nog minder vaak voor, maar is sterk in opkomst, mede vanwege verplichtingen vanuit lokale regelgeving in diverse steden (zoals de hemelwaterverordeningen).

Er wordt soms onterecht verondersteld dat je een dak óf benut voor de energietransitie, óf voor koeling, waterberging en biodiversiteit. In de handreiking Groen-gele daken laat het NDP zien dat deze toepassingen vaak juist goed samen gaan en de integratie of combinatie verschillende voordelen oplevert. Bovendien: verschillende ruimtelijke opgaven maken aanspraak op dezelfde vierkante meters. “Die vierkante kilometers moeten we zo efficiënt mogelijk inzetten om daar als samenleving profijt van te hebben”, schrijft het NDP.

Maar de schaduw dan?

Voor het combineren of integreren van een groen-geel dak zijn er verschillende opties. Het maakt uit of de zonnepanelen al aanwezig zijn op het dak of niet. Als er al panelen op het dak liggen, kan het groen om de panelen heen geplaatst worden. Ook kunnen de zonnepanelen eerst van het dak worden gehaald om ze te integreren met het groendak.

Wanneer er al een groendak aanwezig is, kunnen zonnepanelen en de frames ook ingegraven worden. Bij hellende daken tot acht graden is integratie van groen en geel mogelijk. Bij (hellende) puntdaken is dit niet mogelijk, maar zijn er wel andere mogelijkheden. De verschillende opties worden in de uitgave uitgebreid beschreven.

Als je zonnepanelen integreert met groen, draag je bij aan biodiversiteit, stelt de uitgave. Het dak biedt zo extra leefgebied aan insecten, die op hun beurt van groot belang zijn, omdat ze bloemen bestuiven en zorgen voor een ecologisch evenwicht. De schaduw die de zonnepanelen werpen op het dak is geen belemmering, maar juist een kans op meer biodiversiteit: Door de combinatie van zonminnende (naast de panelen) en schaduwminnende planten (onder de panelen) neemt de biodiversiteit nog extra toe.

Betrekkelijk eenvoudig

Voor het groen van een groen-geel dak zijn er vele mogelijkheden. Vergelijkbaar met ‘gewone’ groendaken kunnen er betrekkelijk eenvoudige, onderhoudsarme vegetaties (zogenaamde extensieve begroeiingen) toegepast worden, tot en met hoog opgaande en sterk gevarieerde, onderhoud-intensievere beplantingen (zogenaamde intensieve begroeiingen).

Het type toe te passen beplanting is afhankelijk van verschillende factoren, zoals gewenste uitstraling, ambities op het gebied van biodiversiteit en gebruik van het dak. Daarnaast is de technische haalbaarheid relevant: verschillende beplantingen stellen verschillende eisen aan het groendaksysteem.

De uitgebreide handreiking gaat ook in op de kosten en de baten, het onderhoud alsook wetgeving en beleid. Groen-gele daken en alle andere uitgaven zijn gratis te downloaden via de site van het NDP: dakenplan.nl ■